Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2019/4734 Esas 2019/13647 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin ücretinin çeşitli unsurlardan oluşurken tek bir ücret olarak temel ücret adı altında bu unsurların birleştirildiğini, bu yapılırken ücretin eksik toplandığını ve sonuç olarak davacının fark ücretten kaynaklı alacakları olduğunu ileri sürerek, temel ücret uygulamasından kaynaklı bir kısım fark alacağın davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, zamanaşımı definde bulunmuş ve davacının ücretinde herhangi bir düşüş olmadığını, ikramiyenin de aylık bazda ücrete yansıtılarak ödenmeye devam edildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davacının ücretin eksik belirlenmesinden kaynaklı fark kıdem tazminatı alacağı olduğu, ancak ikramiye alacağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından temyizi üzerine Dairemizce sair temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, temel ücret uygulaması yapılırken daha önce ödenen yıpranma tazminatının 28 puan düşürülmesinin işçi aleyhine olduğu, ancak yapılan hesabın denetime elverişli olmadığı, belirtilen sebeple davacının ücretinde reel anlamda bir düşüş olup olmadığının tespiti ile varsa bunun denetime elverişli şekilde hesaplanması gerektiği gerekçeleriyle bozulmasına karar verilmiştir.
Bozmaya uyan Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak hesaplanan kıdem tazminatı ile 500,00TL ücret alacağının hüküm altına alınmasına, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1.Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2. Taraflar arasındaki uyuşmazlık , davalı işyerinde ücret bileşenlerinin eklenerek tek bir temel ücret oluşturulması sırasında işçi aleyhine ücrette bir düşüş olup olmadığı ve davacının bundan kaynaklı fark alacağının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda, bozmadan sonra aldırılan bilirkişi raporunda da yıpranma tazminatındaki düşüşten kaynaklı tespitin varsayımsal olarak yapıldığı anlaşılmaktadır. Davalı tarafından, işçilerin ücretinin düşürülmediği ve temel ücret uygulaması yapılırken daha önce ödenen sosyal yardımların da ücrete yansıtıldığı savunulmaktadır. Temel ücret uygulamasına geçişin sebebi, işçilere ödenen sosyal yardımlar dışındaki çıplak ücretin asgari ücretin altında kalması ve bunun kanuna aykırı olmasıdır. Temel ücret uygulaması sırasında davacının ücretinde gerçek bir düşüş olup olmadığının tespiti için; ileri sürülen düşüş tarihinden önceki ücretin de belirlenmesi gerekir. Bu yapılırken de ileri sürülen düşüşten önce olması gereken ücret, asgari ücret ile diğer ek ödemeler toplamı dikkate alınarak belirlenmelidir. Buna göre işverence asıl ödenmesi gereken ücret tespit edildikten sonra temel ücret uygulamasına geçildiğinde işçiye ödenen net ücret ile arasında reel bir fark olup olmadığı dikkate alınmalıdır. Asıl ücretin asgari ücretin altında olmayacağı dikkate alınarak, işçinin temel ücret uygulaması yapılmadan önceki ücreti belirlenmeden davacının ücretinde temel ücret uygulaması ile bir düşüş olup olmadığı tespit edilemez.
Belirtilen sebeplerle; bu yönler dikkate alınarak işçiye temel ücret uygulaması öncesinde ve sonrasında ödenen net ücretlerde bir düşüş olup olmadığı belirlenerek sonuca gidilmeli, bu yapılırken de önceki ücretin asgari ücretin altında olmayacağı da göz önünde bulundurulmalıdır.
Her ne kadar önceki bozma ilamında sadece yıpranma tazminatındaki düşüş yönünden kararın bozulmasına karar verilmişse de, ücrette gerçek anlamda bir düşüş olup olmadığı belirlenmeden sonuca gidilemez.
Kabule göre de; ücret alacağı bakımından ıslah yapılmadığı gerekçesi ile hiç hesaplama yapılmadan dava dilekçesindeki miktarın hüküm altına alınması da isabetsizdir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, 20.06.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.