Danıştay 13. Daire 2021/4122 Esas 2021/3637 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/4122
Karar No:2021/3637


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Valiliği / …

İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: …Köyü Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği …olan davacı tarafından, Tunceli İli Nazımiye İlçesi …Mezrasında bulunan meraların 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 51/g maddesi kapsamında pazarlık usulüyle kiraya verilmesine ilişkin Tunceli İli Mera Komisyonu Başkanlığı'nın 26/03/2021 tarihli ihalesinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; bireysel nitelikteki idari işlemlerin iptali istemiyle açılan davalarda, idarenin tesis ettiği işlemle ilgili doğrudan tarafı olmayan kişilerin açacakları davalarda, dava açma süresinin başlangıç tarihi olarak bu kişilerin idari işlemi öğrenme tarihinin esas alınması gerektiği, olayda ise; ihaleye ilişkin ilanın 15/03/2021 tarihinde yerel gazetede yayımlandığı, davacının dava konusu ihaleye ilişkin olarak davalı idare nezdinde iki kez başvuruda bulunduğu, bu başvurulardan ilkinin ihale tarihinde önce (24/03/2021 tarihinde) yapıldığı ve ''tapulu ve zilyetliklerindeki alanların ihale kapsamına alınmamasına, daha önce aynı yerlerin ihale edildiği B.U., İ.U. ve M.G isimli şahslara ihale edilmemesine ve köy sakinlerine öncelik tanınmasına'' yönelik olduğu, ikinci başvurusunun ise ihale tarihinden sonra (30/03/2021 tarihinde) yapıldığı ve ''söz konusu alanların B.U. isimli kişiye kiralandığının öğrenildiğine, işlemin hukuka aykırı olduğuna ve kiralanan alanların kiralama kapsamına alınmamasına'' yönelik olduğu, böylece yapılan ihale üzerine ihale kapsamındaki alanların kime kiralandığının davacıya herhangi bir tebligat yapılmamasından dolayı en geç ikinci başvuru tarihi olan 30/03/2021 tarihinde davacı tarafından öğrenildiği, davacının dava dilekçesindeki iddialarının ise ''B.U. isimli şahsın mahal sakini olmadığının, daha önceki ihale neticesinde kullandığı alanlara zarar verdiğinin, söz konusu zararlar için …Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açıldığının, ihaleden men edilmesi gerektiği halde ilgili meraların B.U. isimli kişiye kiralandığının, bu nedenle de dava konusu ihalenin hukuka aykırı olduğu''nun iddia edildiğinin görüldüğü,
Bu durumda, ihalenin 26/03/2021 tarihinde yapıldığı, davacının ihaleye katılmamasından dolayı kendisine herhangi bir tebligat yapılmadığı, davacı tarafından dava konusu ihalenin yapılacağının en geç ilk başvuru tarihi olan 24/03/2021 tarihinde öğrenildiği, 30/03/2021 tarihli ikinci başvurusunda ihale neticesinde söz konusu meraların B.U. isimli kişiye kiralandığından bahsedildiği, böylece en geç ikinci başvuru tarihi olan 30/03/2021 tarihinde ihale neticesinde hangi meraların kime kiralandığının öğrenildiği, itirazlarının ise ihale kapsamına alınacak alanlara ve ihale neticesinde meraların kiralandığı B.U. isimli kişinin ihaleyi kazanmasına yönelik olduğu, 2577 sayılı Kanun'un 20/A-2-b maddesi gereği ivedi yargılama usulünün uygulandığı davalarda aynı Kanun'un ''Üst makamlara başvurma'' başlıklı 11. maddesinin uygulanmayacağı hususları bir bütün olarak değerlendirildiğinde, dava açma süresinin en geç hangi meraların kime kiralandığının öğrenildiği 30/03/2021 tarihli ikinci başvurusunu izleyen 31/03/2021 tarihinde başladığının kabulü gerektiği, 2577 sayılı Kanun'un 20/A-2-a maddesi uyarınca dava açma süresinin son gününün 29/04/2021 tarihi olduğu anlaşılmakla bu süre geçtikten sonra 04/05/2021 tarihinde bakılan davanın açıldığı görüldüğünden, işbu davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenme olanağı bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 4342 sayılı Mera Kanunu ile ilgili Mera Yönetmeliği gereğince dava konusu ihalenin usul ve Kanun'a aykırılık teşkil ettiğinden iptali gerekmekle birlikte teknik ekiplerce yapılan ve mera kullanımında olan alanların karakter ve otlatma kapasitesi, bitkisel ve hayvansal gelişme ve otlatılacak hayvan miktarına yönelik araştırmanın da gerçeğe aykırılık teşkil ettiği, öncelikle 24/03/2021 tarihinde Tunceli Valiliği İl Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Mera Tahsis Komisyonu Başkanlığı'na başvuruda bulunularak B.U. isimli şahsın önceki kiralama döneminde kiralama alanının dışına çıkarak özel mülkiyete zarar verdiğinden bahisle ihalenin öncelikle köy sakinlerine verilmesinin talep edildiği, bu başvuruya herhangi bir cevap verilmemesi üzerine ihale tarihinden sonra 30/03/2021 tarihinde tekrar başvuruda bulunulduğu, üst kuruma yapılan başvurunun cevabının akıbeti doğrultusunda dava yoluna gidilecek olmasına karşın idareden herhangi bir cevap gelmediği, idarenin cevap süresi olan 60 günlük süre uğranılacak hak kaybı sebebiyle beklenmeyerek 04/05/2021 tarihinde dava açıldığı, 14/07/2021 tarihinde 31541 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan değişiklikle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda yer alan zımni ret süresinin 60 günden 30 güne düşürüldüğü, ancak davaya konu olayda 60 günlük sürenin uygulanması gerektiği, bu sebeple zımni ret süresinin bitimi dahi beklenmeden dava süresi içerisinde ikame edilen işbu davanın süre aşımı nedeniyle esasa girilmeden reddedilmesinin usule ve Kanun'a aykırılık teşkil ettiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle süre aşımı nedeniyle reddi yolundaki …İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 03/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.