Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2017/1061 Esas 2017/6216 Karar Sayılı İlamı

8. Hukuk Dairesi
Esas No: 2017/1061
Karar No: 2017/6216
Karar Tarihi: 26.04.2017

Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2017/1061 Esas 2017/6216 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, üye olmadığı ve borçlu olmadığı halde davalı derneğin icra takibi ile karşı karşıya kalmıştır. Bu nedenle, derneğe üye ve borçlu olmadığının tespiti için dava açmıştır. Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir. Ancak, dernek ile üyeler arasındaki davaların dernek merkezinin bulunduğu yerdeki Mahkemede bakılacağı kesin bir kuraldır ve kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle, Mahkeme tarafından da dikkate alınması gerekmektedir. Mahkeme, bu kurallara uygun hareket etmeyerek davanın reddine karar vermiştir. Kararda geçen kanun maddeleri: 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 6. maddesi, 14/2. maddesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 51. maddesi ve 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 2. maddesi.

8. Hukuk Dairesi 2017/1061 E. , 2017/6216 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

... A R A R

Dava, davacı ... aleyhine aidat alacağının tahsili için davalı ... Derneğinin yapmış olduğu icra takibinden dolayı davacının, davalı derneğe üye ve borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 6. maddesinde; genel yetkili mahkemenin, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğu, yerleşim yerinin, Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre belirleneceği, 14/2. maddesinde, dernek ile üyeler arasındaki davaların dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağı; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 51. maddesinde de; tüzel kişinin yerleşim yerinin kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça işlerinin yönetildiği yer olduğu; 5253 sayılı Dernekler Kanunu"nun 2. maddesinde ise; bu Kanunun uygulanmasında, derneğin yerleşim yerinin, derneğin yönetim faaliyetlerinin yürütüldüğü yeri, dernek merkezinin ise derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il veya ilçeyi ifade ettiği hükme bağlanmıştır.
Somut olayda, davacı tarafından davalı derneğe üye olmadığı ile üyelik aidatının tahsili için yürütülen icra takibinden dolayı borçlu olmadığının tespiti için....3.Asliye Hukuk Mahkemesi"nde dava açıldığı, davalı derneğin tüzüğünde merkezinin ... (... Adliyesi yargı çevresinde) olarak belirtildiği anlaşılmaktadır. Derneklerle ilgili mevzuatta düzenlenen dernek ile üyeler arasındaki davaların dernek merkezinin bulunduğu yerdeki Mahkemede bakılacağına dair yetki kuralı kesin nitelikte olup kamu düzenine ilişkin olduğundan Mahkemece re"sen gözönüne alınması gerekir. Bu durumda Mahkemece kesin yetki kuralı gereği derneğin merkezinin bulunduğu ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin yetkili olduğu gözetilerek dava dilekçesinin yetkisizlik nedeniyle reddine karar verilmesi yerine işin esasına girilerek davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi ve 1086 sayılı HUMK"nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, taraflarca HUMK"nun 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve peşin harcın temyiz edene iadesine, 26.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.