10. Hukuk Dairesi 2020/951 E. , 2020/6070 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Dava, Kurum denetmen raporuyla iptal edilen 02.07.2011- 05.11.2013 tarihleri arasındaki çalışmanın fiili olduğunun tespiti, çalışmaların fiili olmadığından bahisle davalı Kurum tarafından düzenlenen yersiz tedavi bedellerinden sorumlu olmadığının tespiti, davacının 01.01.2015 tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ve hak ettiği aylıkların hak ediş tarihi itibariyle faiziyle ödenmesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davacının iptal edilen 02/07/2011-05/11/2013 tarihleri arasında çalışmasının fiili olduğunun tespiti talebinin Kurumca 2013/AKK/195 sayılı denetmen raporuna istinaden hizmetlerin tekrar kazandırıldığı anlaşılmakla bu talep yönünden davanın konusu kalmadığından esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 02/07/2011-05/11/2013 tarihleri arasındaki döneme ilişkin tedavi giderlerinden davacının sorumlu olmadığının tespitine, davacının 01/01/2015 tarihinden itibaren emekliliğe hak kazandığının tespitine, hak ettiği maaşlarının hak ediş tarihinden itibaren faizi ile birlikte ödenmesi gerektiğinin tespitine dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ...Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
...Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Dava, Kurum denetmen raporuyla iptal edilen 02.07.2011-05.11.2013 tarihleri arasındaki çalışmanın fiili olduğunun tespiti, çalışmaların fiili olmadığından bahisle davalı Kurum tarafından düzenlenen yersiz tedavi bedellerinden sorumlu olmadığının tespiti, davacının 01.01.2015 tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ve hak ettiği aylıkların hak ediş tarihi itibariyle faiziyle ödenmesi istemine ilişkindir.
II-CEVAP
Davalı vekili, davacının 12.11.2013 tarih ve 1152180 sicil sayılı...ya ait işyerindeki çalışmalarının 2013/AAK/195 sayılı denetmen raporunda fiili olmadığının tespit edildiğini, davacının 25.03.2015 tarihinde tahsis talep dilekçesi ile yapılan incelemede aylık bağlanamayacağı bilgisi 28.04.2015 tarihli yazı ile bildirildiğini, sigortalının 4/1-a dosyasında 08.05.2015 tarih, 2437355 sayılı tahsis talep dilekçesinden başka tahsis talep dilekçesinin olmadığını, 08.05.2015 tarih, 2437355 sayılı tahsis talep dilekçesinde borcu olduğundan işlemden kaldırıldığını, Kurum işlemlerinde Yasaya aykırı yön bulunmadığını ileri sürerek; davanın reddini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
"1-Davacının iptal edilen 02/07/2011-05/11/2013 tarihleri arasında çalışmasının fiili olduğunun tespiti talebinin Kurumca 2013/AKK/195 sayılı denetmen raporuna istinaden hizmetlerin tekrar kazandırıldığı anlaşılmakla bu talep yönünden davanın konusu kalmadığından esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2-02/07/2011-05/11/2013 tarihleri arasındaki döneme ilişkin tedavi giderlerinden davacının sorumlu olmadığının tespitine,
3-Davacının 01/01/2015 tarihinden itibaren emekliliğe hak kazandığının tespitine, hak ettiği maaşlarının hak ediş tarihinden itibaren faizi ile birlikte ödenmesi gerektiğinin tespitine" karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
"Dosya kapsamı, delil durumu itibariyle, ...2.İş Mahkemesi 2015/343 Esas 2019/47 Karar sayılı kararında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesi bakımından usul ve esas yönünden Yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK"nun 353/1-b.1 maddesi gereğince Esastan Reddine" karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı kurumvekili, davaya konu kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dava, Kurum denetmen raporuyla iptal edilen 02.07.2011-05.11.2013 tarihleri arasındaki çalışmanın fiili olduğunun tespiti, çalışmaların fiili olmadığından bahisle davalı Kurum tarafından düzenlenen yersiz tedavi bedellerinden sorumlu olmadığının tespiti, davacının 01.01.2015 tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ve hak ettiği aylıkların hak ediş tarihi itibariyle faiziyle ödenmesi istemine ilişkindir.
1-) Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalı Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) Somut olayda, davacının iptal edilen 02/07/2011-05/11/2013 tarihleri arasındaki çalışmalarının fiili olmadığına ilişkin 2013/AKK/195 sayılı denetmen raporuna istinaden davacı adına yapılan sigortalılık bildirimlerinin iptali, yersiz ödemelerin tahsili için davalı Kurum tarafından işlem başlatılması üzerine eldeki dava açılmış olup sonradan düzenlenen 16.06.2017 tarih ve 26 sayılı denetmen raporu ile iptal edilen hizmetlerin yeniden kazandırılması yoluna gidilmesi üzerine Mahkemece, hizmetler tekrar kazandırıldığından davacının iptal edilen 02/07/2011-05/11/2013 tarihleri arasında çalışmasının fiili olduğunun tespiti talebinin kurumca 2013/AKK/195 sayılı denetmen raporuna istinaden hizmetlerin tekrar kazandırıldığı anlaşılmakla bu talep yönünden davanın konusu kalmadığından esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 02/07/2011-05/11/2013 tarihleri arasındaki döneme ilişkin tedavi giderlerinden davacının sorumlu olmadığının tespitine karar verilmesi yerinde ise de aylık bağlama koşulları irdelenmeksizin, davacının 01/01/2015 tarihinden itibaren emekliliğe hak kazandığının tespitine, hak ettiği maaşlarının hak ediş tarihinden itibaren faizi ile birlikte ödenmesi gerektiğinin tespitine dair kararının eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olduğu anlaşılmaktadır.
Eldeki davada, davalı Kurum tarafından davacının 25 yıl sigortalılık süresi, 46 yaş şartı ve 5075 gün şartı ile emeklilik bakımından tüm şartların yerine getirildiği ancak EK-5 tarım sigortası prim borcunu ödemesi halinde emekli olabileceği belirtilmiş olup Mahkemece, aylık bağlama koşulları yönünden bir değerlendirme yapılmaksızın hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, öncelikle davacının 01.01.2015 tarihli tahsis talebi bulunup bulunmadığı araştırılmalı, bulunmaması halinde 08.05.2015 tarihli tahsis talebine göre EK-5 tarım sigortası prim borcunun ödenip ödenmediği araştırılarak ve kurumdan da aylık şartlarının oluşup oluşmadığı sorularak yaşlılık aylığı bağlama şartları irdelenmeli ve sonucuna göre karar verilmelidir.
O hâlde, davalı kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ...Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ...Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 14/10/2020 gününde karar verildi.