Danıştay 8. Daire 2021/6612 Esas 2021/4987 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/6612
Karar No : 2021/4987

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) ...
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ... hakkında Kocaeli Barosu Yönetim Kurulunca verilen staj listesine yazılma talebinin reddine dair ... tarih ve … sayılı karara karşı adı geçen tarafından yapılan itiraz üzerine, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca verilen itirazın kabulü ile kararın kaldırılmasına ve staj listesine yazılma talebi hakkında karar verilmek üzere dosyanın Kocaeli Barosu'na gönderilmesine ilişkin ... tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bir daha görüşülmek üzere geri gönderilmesine ilişkin Adalet Bakanlığı'nın … tarih ve … sayılı Olur'u üzerine ilk kararda ısrar edilmesine yönelik … tarih ve E:…, K:… sayılı Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu kararının iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Mahkemelerinin … tarih E:… K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun ... Bölge İdare Mahkemesi ...İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:… K:… sayılı kararıyla reddine karar verilerek kararın kesinleşmesi üzerine müdahil tarafından yapılan bireysel başvuru sonucunda Anayasa Mahkemesi 1.Bölümü'nün 04/11/2020 tarih ve Başvuru Numarası: 2018/12324 sayılı kararıyla hakkaniyete uygun yargılama hakkının ihlal edildiği yönünde verilen karar uyarınca ihlalin sonuçlarını ortadan kaldırmak üzere yeniden yapılan yargılamada, kamu görevinden çıkarılan kişilerin kamu hizmetlerinde istihdam yasağının bir serbest meslek faaliyeti olan avukatlık yapmayı kapsamadığı açık olduğundan tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 5. maddesinin 3. fıkrasına göre, adayın 5/1-a maddesinde yazılı cezalardan birini gerektiren suçlardan kovuşturma altında bulunması halinde avukatlığa alınma isteğinin hakkındaki kararın bu kovuşturma sonuna kadar bekletilmesine karar verilebileceğinin hükme bağlandığı, bu konuda idareye tanınan takdir yetkisi kullanımının kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olduğu, idarenin takdir yetkisinin bu açıdan yargı denetimine tabi bulunduğu, olayda, müdahil hakkında silahlı terör örgütüne üye olma suçundan açılan … Ağır Ceza Mahkemesi'nin … esas sayılı dosyasının derdest olduğunun anlaşıldığı, bu durumda; müdahile isnat edilen fiilin niteliği ile baro levhasına yazılması durumunda yürütülecek kamu hizmetinin önem ve özelliği dikkate alındığında adı geçenin bu aşamada staj için gerekli koşulu taşımadığı sonuç itibarıyla dava konusu işlemde hukuka uygunluk aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararında ise yasal isabet bulunmadığı gerekçesiyle davacı Adalet Bakanlığının istinaf isteminin kabulü ile davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDEN TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ'NİN İDDİALARI : Suçsuzluk karinesi uyarınca bir kişinin suçlu olarak nitelendirilebilmesi ve hakkında ceza hukukunun alanına giren yaptırımların uygulanabilmesi için o kişi hakkında kesin hükümle mahkumiyet kararının verilmiş olması gerektiği, olayda ise ilgili hakkında kesinleşmiş bir mahkumiyet hükmünün bulunmadığı, suçsuzluk karinesi dikkate alınarak tedbir mahiyetinde olan bekletme kararı verilmesini gerektiren bir durumun mevcut olmadığı, nitekim ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve YD İtiraz No:... ve … tarih ve YD İtiraz No:… sayılı YD itiraz kabul kararlarında da bu hususun vurgulandığı, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmüştür.

TEMYİZ EDEN DAVALI YANINDA DAVAYA KATILAN MÜDAHİLİN İDDİALARI : Anayasa Mahkemesinin Mahkeme kararından kaynaklanan bir hak ihlali tespit etmesi ve ihlalin ortadan kaldırılması için yargılamanın yenilenmesine karar vermesi durumunda, derece mahkemesinin başvuru konusu olay ve kişi bakımından başka türlü bir karar vermesinin mümkün olmadığı, bu nedenle temyize konu Bölge İdare Mahkemesinin hukuka aykırı olduğu, Avukatlık Kanunu'nun 5/3. maddesinde ilgili hakkında kovuşturma bulunması durumunda avukatlığa alınma talebinin kovuşturma sonuna kadar bekletilebileceği yönündeki düzenlemede, idareye takdir yetkisinin tanındığı, 2577 sayılı Kanunun 2. maddesi uyarınca idarenin takdir yetkisini ortadan kaldıracak biçimde yargı kararı verilemeyeceği, hakkında herhangi bir mahkumiyet hükmünün verilmediği, temyize konu kararın masumiyet karinesine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanması gerektiği savunulmuştur.
belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.
3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.
6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmü yer almış; aynı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinde ise; "Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir: (...) c) Belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları, d) Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları" (...) hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin olduğu görülmektedir.
Uyuşmazlık, davalı yanında davaya katılanın baro staj listesine yazılma isteminin reddine ilişkin Kocaeli Barosu Yönetim Kurulu kararının itirazen kaldırılmasına ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu kararının Adalet Bakanlığınca usul ve yasaya uygun bulunmayarak tekrar görüşülmek üzere geri gönderilmesi üzerine Türkiye Barolar Birliğinin ilk kararında ısrar etmesine ilişkin işlemin iptali isteminden kaynaklanmaktadır.
Davaya konu edilen işlemin, ilgilinin meslekten çıkarılması sonucunu doğuran bir yönü bulunmadığı gibi uyuşmazlığın henüz staj listesine yazılma aşamasında doğduğu da dikkate alındığında temyiz istemine esas teşkil eden kararın Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesine göre temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu sonucuna varılmakta olup temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2- Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
Kesin olarak, 03/11/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY :
(X)- 2577 sayılı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46'ncı maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde; belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında bölge idare mahkemelerince verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.
Uyuşmazlık, mesleğin icrası için yapılan zorunlu staj başvurusuna ilişkin aşamada ortaya çıkmış ise de; ilgilinin meslek icra edebilmesi, mevzuat gereği meslek odasına kayıtlı olmasını zorunlu kıldığından, dava konusu işlemin mahiyeti nedeniyle belli bir meslekten çıkarılma sonucunu doğuran işlemlerden olduğunun kabulü ile dava konusu işleme karşı açılan dava hakkında bölge idare mahkemelerince verilen kararın Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, işin esası incelenerek bir karar verilmesi gerekirken Bölge İdare Mahkemesi kararının kesin olduğu gerekçesiyle davalı Türkiye Barolar Birliği ile davalı yanında davaya katılanın temyiz istemlerinin incelenmeksizin reddi yönünde oluşan çoğunluk kararına katılmıyorum.