18. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/7918 Karar No: 2016/3601 Karar Tarihi: 01.03.2016
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2015/7918 Esas 2016/3601 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Sulh Hukuk Mahkemesinde görülen bir davada, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenmiştir. Mahkeme davanın kabulüne karar vermiş, ancak davalı tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz istemi kabul edilerek, mahkemenin yasalara uygun hareket etmediği ve davanın kabul edilemeyeceği belirtilmiştir. Kanun maddelerine göre, mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını ve dava dilekçesinde bulunması gereken hususların tamamının yer aldığını araştırmak durumundadır. Eksiklikler tespit edilirse, kesin süre verilerek giderilmesi istenmekte ve bu süre içinde tamamlanmazsa dava açılmamış sayılmaktadır. Kararda belirtilen kanun maddeleri 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 115. ve 119. maddeleridir. Ayrıca, hakimin dava aydınlatma ödevi kapsamında taraflara açıklama yaptırabileceği, soru sorabileceği ve delil gösterilmesini isteyebileceği de belirtilmiştir (HMK madde 31).
18. Hukuk Dairesi 2015/7918 E. , 2016/3601 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesi talep edilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: ...’nın 04/02/2015 tarihli yazısı ile; ... Derneğinin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenilmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 115. maddesinde mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar vereceği, ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verileceği, bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddedeceği belirtilmiştir. Aynı Yasanın 119. maddesinde ise; tahdidi olarak dava dilekçesinde bulunması gereken hususlar sayılmıştır. Anılan maddenin ikinci fıkrasında ise, dava dilekçesinde bulunması gereken bu unsurlardan mahkemenin adı, dava konusu ve değeri, vakıalar, deliller ve hukuki sebepler dışında kalanlardan herhangi birinin eksik bırakılmış, yazılmamış olması durumunda hakimin davacıya eksikliğin tamamlanması için kesin süre vermesi gerektiği belirtilmiştir. Gerek 115 ve gerekse 119. maddelerde verilen kesin sürenin bir haftalık süre olacağı da belirtilmiştir. Bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması halinde dava açılmamış sayılır. Belirtilen Yasanın 31. maddesinde "Hâkimin Davayı Aydınlatma Ödevi" başlığı altında; "Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir." hükmü yer almaktadır. Somut olayda; ... tarafından mahkemeye verilen yazının usulüne uygun dava dilekçesi niteliğinde olmadığı, yasada belirtilen hususları içermediği gibi hakim tarafından davacıya eksikliklerin tamamlanması için kesin süre de verilmediği anlaşılmaktadır. Gerçekleşen bu durum karşısında mahkemece yukarıda açıklanan hususlar dikkate alınmadan ve davacıya eksikliklerin tamamlanması için kesin süre verilmeden davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 01.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.