Danıştay 13. Daire 2015/4151 Esas 2021/3687 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/4151
Karar No:2021/3687

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Elektrik Üretim A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. ..., Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Şırnak ilinde kurulması planlanan Silopi Enerji Grubu HES Projesi için üretim lisansı verilmesinin uygun bulunması hususunda alınan Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (Kurul) ...tarih ve ...sayılı kararında yer alan yükümlülüklerin tamamının süresi içinde yerine getirilmemesi nedeniyle, lisans başvurusunun reddedilmesine ve teminat mektubunun irat kaydedilmesine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Elektrik Piyasası Daire Başkanlığı'nın ...tarih ve ...sayılı yazıyla bildirilen Kurulun ...tarih ve ...sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; Mahkemelerinin 16/09/2014 tarihli ara kararı ile davalı idareden, davacı şirketin, 04/04/2012 tarih ve ...sayılı Kurul kararında yer alan yükümlülüklerin hangisi veya hangilerini süresi içinde yerine getirmediğinin açık ve ayrıntılı biçimde belirtilmesinin istenildiği, verilen cevapta davacının sadece teminat mektubu ile ilgili yükümlülüğünü yerine getirmediğinin belirtildiği, tâbi olduğu yükümlülüklerin davacı şirkete bildirilmesine ilişkin 19/04/2012 tarih ve ...sayılı yazıda, 8.480.000,00-TL tutarında teminat mektubunun Kuruma sunulması ve bu yükümlülüğün Kurul kararının şirkete tebliğ edildiği tarihten itibaren 90 gün içinde yerine getirilmesi gerektiğinin vurgulandığı, bunun üzerine davacı şirket tarafından, 90 günlük sürenin dolmasından önce 23/07/2012 tarihinde davalı idareye başvurarak 1.500.000,00-TL tutarında bir teminat mektubunun sunulduğu, geriye kalan teminatı ise grup şirketlerinden ...Enerji Üretim A.Ş.’nin ... Kırıkkale Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali için fazladan sunduğu teminat mektubunu kullanmak suretiyle ödemek istediğinin belirtildiği, bu başvurunun 17/08/2012 tarih ve ...sayılı yazı ile reddedildiği, bu yazının 03/09/2012 tarihinde tebliğ edildiği ve bunun üzerine davacı şirket tarafından bakiye 6.000.000,00-TL tutarındaki iki adet teminat mektubunun 07/09/2012 tarihinde davalı idareye ibraz edilerek teminat yükümlülüğünün tamamlandığı, davacı şirketin kendisine tanınan 90 günlük süre içinde teminat yükümlülüğünü kısmen yerine getirdiği gibi, geriye kalan teminatın ise grup şirketlerinden birinin başka proje için sunduğu fazla teminat miktarından karşılanması hususunda davalı idareye başvuruda bulunduğu, bu başvurusunun reddi üzerine teminat yükümlülüğünü ivedilikle ikmal ettiği anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı şirketin Şırnak ilinde kurulması planlanan Silopi Enerji Grubu HES projesi üretim tesisi için üretim lisansı verilmesini talep ettiği, 28/05/2009 tarihli Kurul kararı ile lisans başvurusu hakkında uygun bulma kararı verildiği, bu Kurul kararı çerçevesinde yerine getirilmesi gereken yükümlülükler 90 gün içinde yerine getirilmediğinden başvurunun 25/03/2010 tarihli Kurul kararı ile reddedildiği, projeyle ilgili olarak DSİ'nin yazılarına istinaden davacının 01/06/2011 tarihli lisans başvurusunun değerlendirmeye alındığı, 04/04/2012 tarihli Kurul kararı ile proje için uygun bulma kararı verildiği, davacının uygun bulma kararı çerçevesinde süresinde yükümlülüklerini yerine getirememesi nedeniyle lisans başvurusunun reddine ve teminat mektubunun irat kaydedilmesine karar verildiği, her iki uygun bulma kararında belirtilen teminat yükümlülüğünün 90 günlük süre içinde yerine getirilmemiş olması nedeniyle lisans başvurusunun reddedildiği, davacının her iki başvurusunda da yükümlülüklerinin ve bunların süresi hakkında bilgi sahibi olduğu, yükümlülüklere ilişkin sürenin hak düşürücü nitelikte olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, teminat yükümlülüğünün yerine gertirildiğinin davalı idarenin zımni onayı ile ortaya çıktığı, teminat mektubu geç verildiğinden bahisle yükümlülüklerin yerine getirilmediğinden bahsedilemeyeceği, teminat mektubu dışındaki tüm yükümlülüklerin yerine getirildiğinin idarece kabul edildiği, davalı idare nezdinde fazla olarak bulundurulan teminat miktarının mevcut projeye ilişkin yükümlülük yönünden mahsup edilmesi yönünde idareye başvurulduğu, idarenin red cevabı üzerine 4 gün içinde teminat miktarının tamamlanarak idareye ibraz edildiği, sunulan teminat mektubunun kabul edildiği, bu ibrazın üzerinden lisans iptal tarihine kadar yaklaşık 2 yıl geçtiği, bu zaman zarfında taraflar arasında yazılı olarak projenin işleyişine dair sayısız bilgi ve belge paylaşıldığı, ÇED raporunun tamamlandığı ve projenin hayata geçirilme aşamasına geldiği, dava konusu işlemin teminat mektubunun sunulmasından yaklaşık 2 yıl sonra tesis edilmesinin idari istikrar, belirlilik ve öngörülebilirlik ilkelerine uygun olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı şirket tarafından 01/06/2011 tarihli yazıyla Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün görüşleri doğrultusunda kendisine üretim lisansı verilmesi talep edilmiştir.
Elektrik iletim ve dağıtım şirketleri ile yapılan yazışmalar ve alınan görüşler doğrultusunda davalı idare Elektrik Piyasası Dairesi Başkanlığı'nın ...tarih ve ...sayılı müzekkeresi çerçevesinde alınan 04/04/2012 tarih ve ... sayılı Kurul kararı ile, elektrik üretim alanında faaliyet gösteren davacı şirkete Silopi Enerji Grubu HES Projesi için üretim lisansı verilmesi uygun bulunmuştur. Mezkûr kararda davacı şirkete çeşitli yükümlülükleri yerine getirmesi için 90 gün süre verilmiş, 19/04/2012 tarih ve ...sayılı yazı ile bu karar davacı şirkete bildirilmiştir.
04/04/2012 tarih ve ...sayılı Kurul kararında yer alan yükümlülüklerin tamamının süresi içinde yerine getirilmemesi nedeniyle davacı şirketin lisans başvurusunun reddedilmesine ve 1.000.000 (birmilyon) TL tutarındaki teminat mektubunun irat kaydedilmesine karar verilmiş, bu kararın iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
30/03/2013 tarih ve 28603 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun “Mevcut lisans başvurularının önlisansa dönüştürülmesi” başlıklı Geçici 10. maddesinde, “Bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kurumca henüz sonuçlandırılmamış üretim lisansı başvuruları, önlisans başvurusu olarak değerlendirilir ve sonuçlandırılır.” kuralına yer verilmiştir.
6446 sayılı Kanun'a dayanılarak hazırlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin “Mevcut lisans başvuruları” başlıklı Geçici 8. maddesinin birinci fıkrasında, mezkûr Kanun'un yürürlüğe girmesine kadar Kurumca henüz sonuçlandırılmayan; ikinci fıkrasında ise, Kanun'un yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla uygun bulma kararı verilmiş olan üretim lisansı başvurularına ilişkin olarak ikili bir ayrıma gidilerek;
"(1) Kanun'un yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kurumca henüz sonuçlandırılmamış olan;
a) Üretim ve otoprodüktör lisansı başvuruları, önlisans başvurusu olarak değerlendirilir ve bu Yönetmelikte düzenlenen önlisans başvurularına ilişkin düzenlemeler çerçevesinde,
....
sonuçlandırılır.
(2) Kanun'un yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla uygun bulma kararı verilmiş olan üretim lisansı başvuruları ile ilgili olarak;
a) Uygun bulmaya ilişkin Kurul kararında belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmesi için öngörülen süresi sona ermiş olanlardan, mücbir sebep ile Kurul tarafından uygun bulunan hâller dışında kalan sebeplerle, söz konusu yükümlülüklerini süresi içerisinde tamamlamamış olan tüzel kişilerin başvuruları reddedilerek başvuru aşamasında sunulmuş olan teminatları irat kaydedilir.
b) (a) bendi kapsamındaki tüzel kişiler hariç olmak üzere, diğer tüzel kişilerin uygun bulmaya ilişkin Kurul kararları kaldırılarak bu kişilerin başvuruları önlisans başvurusu olarak değerlendirilir ve bu Yönetmelik kapsamındaki yükümlülüklerin tamamlanması için ilgili tüzel kişilere doksan günlük süre verilir. İlgili tüzel kişinin, bu süre içerisinde de yükümlülüklerini tamamlayamaması veya başvurudan vazgeçildiğinin Kuruma yazılı olarak bildirilmesi hâlinde, söz konusu tüzel kişinin başvurusu Kurul kararı ile reddedilir ve ilgili başvuru kapsamında Kuruma sunulan teminat mektubu iade edilir." kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Her ne kadar dava konusu işlemde lisans başvurusunun Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin 8. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında reddedilmesine karar verildiği belirtilmiş ise de, hem dava konusu işlemin dayanağı müzekkere hem de savunma dilekçesinin incelenmesinden, işlemin Yönetmeliğin Geçici 8. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca tesis edildiği anlaşılarak incelemeye geçilmiştir.
6446 sayılı Kanun'un Geçici 10. maddesiyle, Kanun'un yürürlüğe girdiği 30/03/2013 tarihine kadar Kurumca sonuçlandırılmamış, yani lisans verilmesi ya da verilmemesi hususunda herhangi bir Kurul kararının bulunmadığı tüm durumlarda bu başvuruların önlisans başvurusu olarak değerlendirileceği ve sonuçlandırılacağı açıkça ifade edilmiş olup, maddede herhangi bir sınırlayıcı, kısıtlayıcı veya istisnaî kayıt ve şarta yer verilmediği, yerine getirilmesi gereken başka bir idarî usul işleminin öngörülmediği, başvurular arasında bir ayrım yapılmadığı açık iken, Yönetmeliğin Geçici 8. maddesinde mevcut lisans başvuruları yönünden; Kurumca henüz sonuçlandırılmamış olan ve Kurumca uygun bulma kararı verilmiş olanlar şeklinde ikili bir ayrım yapılarak düzenlenmeye gidildiği; bu suretle maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde sadece Kurumca uygun bulma kararı verilmiş olanları kapsayan ve 6446 sayılı Kanun'da öngörülmeyen bir düzenlemeye yer verildiği gerekçesiyle Dairemizin 30/09/2016 tarih ve E:2016/2332, K:2021/1028 sayılı kararı ile dava konusu Kurul kararının dayanağı olan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin Geçici 8. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin iptaline karar verilmiştir.
Bu itibarla, dava konusu Kurul kararının dayanağı olan Yönetmelik maddesinin iptal edildiği ve davacının üretim lisansı başvurusunun 6446 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği 30/03/2013 tarihine kadar Kurumca sonuçlandırılmadığı görüldüğünden, davacının üretim lisansı başvurusunun, 6446 sayılı Kanun'un Geçici 10. maddesi kapsamında önlisans başvurusu olarak değerlendirilmesi ve buna göre sonuçlandırılıp karara bağlanması gerektiği hâlde, başvuru yükümlülüklerini doksan günlük süre içinde yerine getirmediğinden bahisle üretim lisansı başvurusunun reddedilmesine ve teminat mektubunun irat kaydedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu Mahkeme kararında ise sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki ...İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 04/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.