Danıştay 13. Daire 2020/1640 Esas 2021/3659 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/1640
Karar No:2021/3659

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Fabrikaları A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:...K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'nce 28/10/2019 tarihinde gerçekleştirilen "Sürücüsüz Araç Kiralanması Hizmet İhalesi"nde davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik ...tarih ve ...numaralı ihale komisyonu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 54. maddesi gereğince, ihaleye iştirak eden isteklinin, ihaleye ilişkin olarak ihaleyi yapan idarece verilen kararlara karşı öncelikle ihaleyi yapan idareye şikâyet başvurusunda bulunması, talebinin reddedilmesi hâlinde Kamu İhale Kurumu'na itirazen şikâyet başvurusunda bulunması gerektiği, itirazen şikâyet başvurusu neticesinde Kamu İhale Kurumu tarafından verilen kararlara karşı idare mahkemesinde dava açılabileceği, davacı tarafından, kanunda öngörülen ve zorunlu idari başvuru yolları olan şikâyet ve itirazen şikâyet başvuru yolları tüketilmeksizin, davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin ihale komisyonu kararının iptali istemiyle açılan bu davada, dava dilekçesinin davalı idareye tevdi edilmesi gerektiği sonucuna ulaşmıştır.
Belirtilen gerekçelerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15/1(e) maddesi uyarınca dava dilekçesinin Türkiye Şeker Fabrikaları Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'ne tevdiine karar vermiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava dilekçesi tebliğ edilmeyerek savunma hakkının kısıtlandığı, davacı tarafından şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bu başvurunun yerinde görülmeyerek reddedildiği, davacının itirazen şikâyet başvurusunda bulunması gerektiği, anılan karar ile davacıya kaybetmiş olduğu hakkın tekrar kazandırıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü tarafından ...tarihinde ...ihale kayıt numaralı "5 Adet Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmet İhalesi" gerçekleştirilmiştir. İhaleye üç adet teklif sunulmuş, teklif zarflarından biri idari şartnameye uygun olmadığı gerekçesiyle iade edilmiş, davacının teklifi ise 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 11. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendi uyarınca ...tarih ve ...sayılı ihale komisyonu kararıyla değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 4. maddesinde idare, ihaleyi yapan bu Kanun kapsamındaki kurum ve kuruluşlar olarak tanımlanmış; 54. maddesinin ikinci fıkrasında, şikayet ve itirazen şikayet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olduğu 55. maddesinin üçüncü fıkrasında, idarenin, şikâyet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alacağı; dördüncü fıkrasında, belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dâhil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği; 56. maddesinin birinci fıkrasında, idareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55. maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hâllerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği; 57. Maddesinde, şikâyetler ile ilgili Kurum tarafından verilen nihaî kararların Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebileceği ve bu davaların öncelikle görüleceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İhale konusu iş kapsamında, davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması kararına karşı, gerekli düzeltmeler yapılarak ihalenin uhdesinde bırakılmasına yönelik Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'ne yaptığı 01/11/2019 tarihli başvurunun, şikâyet başvurusu niteliğinde olup olmadığının somut uyuşmazlık bakımından açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
4734 sayılı Kanun'un 54. maddesinin üçüncü fıkrasında, şikâyet başvurularının idareye hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılacağı; dördüncü fıkrasında, bu dilekçelerde başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin adı, soyadı veya unvanı ve adresine, ihaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarasına, başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarihe, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillere yer verileceği kurala bağlanmıştır.
Davacı ...imzalı 01/11/2019 tarihli dilekçenin ihaleyi gerçekleştiren Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'ne sunulduğu ve bu dilekçede, 4734 sayılı Kanun'un 11. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendi uyarınca teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına neden olan fiille ilgili olarak Ağrı Cumhuriyet Başsavcılığı'nın kovuşturmaya yer olmadığı kararı aldığı, gerekli düzeltmeler yapılarak ihalenin uhdesinde bırakılması aksi takdirde dava açılacağının belirtildiği görülmüştür.
Davacının anılan başvurusu, talebin uygun görülmediği belirtilerek Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'nün ...tarih ve E....sayılı işlemiyle reddedilmiştir.
Bu duruma göre, davacı tarafından ihaleyi gerçekleştiren Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'ne teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının hukuka aykırı olduğu iddiasıyla başvurulduğu, söz konusu başvuruda 4734 sayılı Kanun gereğince şikâyet başvurularının sahip olması gereken hususlara yer verildiği, Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü''nün de anılan başvuruyu reddettiği, dolayısıyla ihale sürecindeki hukuka aykırı bir işlemin geri alınmasını talep eden davacı şirketin 01/11/2019 tarihli başvurusunun şikâyet başvurusu niteliğini haiz olduğu anlaşılmaktadır.
Davacının Türkiye Şeker Fabrikaları Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'ne yaptığı başvurunun, şikâyet başvurusu niteliğinde olduğu tespit edildikten sonra dava dilekçesinin tevdi edileceği merciin belirlenmesi hususuna gelince;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesinde, idarî merci tecavüzü bulunup bulunmadığının dava dilekçeleri üzerine yapılan ilk inceleme sırasında inceleneceği; 15. maddesinde, idarî merci tecavüzü hâlinde, dava dilekçelerinin görevli idare merciine tevdiine karar verileceği belirtilmiş; 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddî hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararın düzeltilerek onanması, temyiz incelemesi sonunda Danıştay'ın vereceği kararlar arasında sayılmıştır.
İhale sürecinde tesis edilen davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin 30/10/2019 tarih ve 26 numaralı ihale komisyonu kararının iptaline karar verilmesi istemiyle açılan davada, davacı tarafından öncelikle şikâyet başvurusunun reddine ilişkin Türkiye Şeker Fabrikaları Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'nün ...tarih ve E....sayılı işlemine karşı Kamu İhale Kurumu'na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması ve itirazen şikâyet başvurusu sonucu Kamu İhale Kurulu tarafından alınan nihaî kararın dava konusu edilmesi gerekmektedir.
Bu kapsamda, Mahkemece, 4734 sayılı Kanun'da öngörülen zorunlu idari başvuru yolları tüketilmeden açılan davada idari merci tecavüzü bulunduğu gerekçesiyle dava dilekçesinin Kamu İhale Kurumu'na tevdiine karar verilmesi gerekirken, Türkiye Şeker Fabrikaları Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'ne tevdii yolundaki temyize konu karar, dava dilekçesi tevdi edilecek mercide hata yapılmış olması nedeniyle usule uygun bulunmamakla birlikte, usûl hükümlerinin uygulanmasında yapılan bu hata, sonucu itibarıyla merciine tevdi kararını etkileyebilecek nitelikte değildir.
Bu itibarla, söz konusu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca temyize konu İdare Mahkemesi kararının dava dilekçesinin tevdi edileceği merciin Kamu İhale Kurumu olduğuna karar verilmesi suretiyle düzeltilerek onanması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava dilekçesinin Türkiye Şeker Fabrikaları Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'ne tevdiine ilişkin .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının hüküm fıkrasında yer alan "2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15/1-(e) maddesi uyarınca dava dilekçesinin şikâyet dilekçesi olarak Türkiye Şeker Fabrikaları Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü'ne tevdiine" ibaresinin, "2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14/3-(b) ve 15/1-(e) maddeleri uyarınca dava dilekçesinin Kamu İhale Kurumu'na tevdiine" şeklinde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 04/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.