MAHKEMESİ : ...... Mahkemesi


Davacı, ...sından almakta olduğu yetim aylığının iptaline il...kin ... ...leminin iptaline, ...a ... olmadığının tespitine, banka hesabı üzerine konulan blokenin kaldırılmasına karar verilmesini istem...tir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar verm...tir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki ... okundu, ...in gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dava, davacının ... sandığı mensubu eşinden ötürü ... aylığı alırken, 1479 sayılı ... kapsamında sigortalı olan ...sında dolayı bağl...n aylığı kesen davalı ... ...leminin iptali, aylığının yeniden bağlanması, yersiz ödemenin iptali ile birikm... ...ların ...l faizi ile tahsili, davalı ...a ... aylığı nedeniyle ... olmadığının tespiti ve davacının hesabına konulan blokenin kaldırılması istemine il...kindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilm...tir.
Dosya içindeki kayıt ve belgelerden; 1479 sayılı ... uyarınca sigortalı olan davacının ...sının 31/12/1999 tarihinde ... ettiği ve davacının talebi üzerine 01/05/2011 tarihinden itibaren ... bağlandığı, davacının ... sandığı mensubu olan eşinin ise 02/12/1995 tarihinde ... ettiği ve eşinden ötürü de ... aylığı aldığı, davalı ...ca davacının 2011-2014 yılları gelirlerinin ... asgari ücretten fazla olduğundan ...sından aldığı aylığın başlangıç tarihi itibari ile kesildiği ve yapılan ödemelerin ... kaydedildiğinin bildirildiği anlaşılmaktadır.
Davanın ...l day...ğını oluşturan ...l mevzuat aşağıda özetlendiği şekildedir;
1- 01.10.1972 tarihinde yürürlüğe giren 1479 sayılı ...nın 45/c maddesinde " geçimini sağlayacak başka bir gelirleri olmamak kaydı ile yaşları ne olursa olsun evlenmem... ... çocuklarının her birine %25"i," oranında ... bağl...cağı hükmü yer almaktadır.
2-04.10.2000 tarihinde yürürlüğe giren 619 sayılı ... ile 1479 sayılı ...nın 45/c maddesinde değ...iklik yapılarak " yaşları ne olursa olsun ... olmayan, ... olmakla beraber sonradan boş...n veya ... kalan ve bu ... ile diğer ......ları kapsamında çalışmayan, bu ...lar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya ... almayan ... çocuklarının her birine %25"i," oranında ... bağl...cağı hükmüne yer verilm...tir. Aynı ... ile 46/2 maddesi değ...tirilerek, " Ancak, ...liğin son bulması ile...sından da ... almaya hak kaz...n ... çocuklarına bu ...lardan fazla olan ödenir. hükmü getirilm...tir.
3-04.10.2000 tarihli ... ...... mahkemesinin 26.10.2000 gün ve 61/34 sayılı Kararı ile iptal edilm...tir.
4-4956 sayılı ..., 08.08.2001 tarihi itibarıyla yürürlüğe girm... ve bu kez 1479 sayılı ...nın 45/c maddesi "yaşları ne olursa olsun ... olmayan, ... olmakla beraber sonradan boş...n veya ... kalan ve bu ... ile diğer ... ...ları kapsamında çalışmayan, bu ...lar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya ... almayan ... çocuklarının her birine %25"i," oranında ... bağlanır şeklinde değ...tirilm...tir.
Aynı ... ile 1479 sayılı ...nın 46/2 maddesine, "Ancak, ...liğin son bulması ile...sından da ... almaya hak kaz...n ... çocuklarına bu ...lardan fazla olan ödenir." hükmü getirilm...tir.
...un bu ...l değ...iklikler sırasında ... çocukları bakımından uygulamasına gelince; davalı ..., 4956 sayılı ... ile 08.08.2003 tarihinde yapılan değ...iklikten sonra, 45/2. madde hükmünde yer alan " bu ... ile diğer ......ları kapsamında çalışmayan, bu ...lar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya ... almayan ... çocuklarının her birine " ... bağlanır" hükmünü dikkate alarak, 08.08. 2003 tarihinden sonra hak sahipleri yararına getirilen ...l düzenleme uyarınca bu tarihten önce ölen ... sigortalılarının ... çocuklarına da ... aylığı bağlamıştır. ..., farklı sigortalılık kanunlarına göre bağl...n ...lar söz konusu olduğundan 1479 sayılı ...nın 46/2 maddesini hiçbir zaman uygulamamıştır. Zira, 1479 ...nın 46/2. maddesi aynı ... kapsamında hem ... veya ... ile...dan hak edilen ...lardan fazla olanın bağl...cağını ifade etmektedir.
......u 2011/58 sayılı genelgesinin 90. sayfasında yer alan örnek:3 te, "5434 sayılı ...ya göre eşten ve 1479 sayılı ...ya göre ...dan 5510 sayılı ...nın 4/1-a maddesinden aynı anda ... aylığı alınabileceğini, Aynı genelgenin 99. sayfasında, "eşten 506, anneden 5434, ve ...dan 1479 sayılı ...lar kapsamında her üç aylığın tam olarak bağl...bileceğini örnek gösterm...tir.
Davalı ..., yeni bir ...l düzenleme olmadığı halde 2013/ 26 sayılı Genelgesiyle farklı uygulamaya başlamış, 1479 sayılı ... ile ilgili olarak, 01.10.1972-03.10.2000 ve 08.08.2001-01.08.2003 dönemleri içerisinde ölen sigortalılar yönünden, sigortalının geçimini sağlayacak bir geliri bulunmama koşulu varsa ... bağl...cağını kabul etm...tir. Genelge, 04.10.2000-07.08.2001 ve 08.08.2003-01.10.2008 döneminde ölen sigortalılar bakımından da, "1479 sayılı Kanun ve diğer ...kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamında kendi çalışmalarından dolayı gelir ve ... almayan" ... çocuklarına ... bağl...cağını düzenlem...tir.
Davalı ..., 04.10.2000-01.08.2001 ve 07.08.2003-01.10.2008 döneminde ölen ... sigortalılarının ... çocuklarına ... bağlamış ve daha önce bağl...n ...lara, ölen eşlerinden dolayı 5434 veya 506 sayılı ...lardan bağl...n ... aylığının engel olmadığını kabul etm...tir. ... çocuklarına dönemlerde ölen ... veya ...larından dolayı 1479 sayılı ... kapsımında bağl...n ...lar için iptal ...lemi yapılmamıştır.
Davalı ..., diğer ...lara dokunmazken, 01.10.1972-03.10.2000 ve 08.08.2001-01.08.2003 döneminde ölen sigortalıların hak sahibi ... çocuklarına sonraki lehe olan ...l düzenlemeler gereğince bağladığı ... ...larını, diğer ...kanunlarına göre eşlerinden bağl...n ... ...larını gelir testine tabi tutmuştur. ..., geçimini sağlayacak gelirleri bulunduğu gerekçesiyle bağl...n ...ları iptal etm... ve ödenen ...lar nedeniyle ... tahakkuk ettirm...tir.
Son olarak, ... ...lik ...lemleri Genel Müdürlüğü 02.09.2017 gün ve 333-03003-E-5040387 tarihle "Genel Yazı" ile, 01.10.1972-03.10.2000 ve 08.08.2001-01.08.2003 dönemlerinde ölenlerin ... çocuklarına gelir testi yapılmadan, kendi sigortalılıkları veya kendi sigortalılıkları nedeniyle bağl...n gelir ve ... almamaları halinde ... ...larının bağlanmasına Yönetim Kurulunca karar verildiğini bildirm...tir.
Gerçekten, davalı ... bu son ...lemi ile ... çocuklarına bağladığı ...ları, 1479 sayılı ...ya aykırı olarak kestiğini veya bağlamadığını kabul etm...tir. Ancak ... kestiği ...ları yönetim Kurulu Kararı uyarınca 2017 Ekim ayından itibaren yeniden bağlamasına karşın, daha önce ödediği ...ları ... kaydetm... ve tahsil ettiği ...ları da iade etmem...tir.
Davanın reddine karar veren mahkemeler, Yargıtay 10. Hukuk Dairesi Kararlarına dayalı olarak 1479 sayılı ...nın 4956 sayılı ... ile değ...ik 46/2 maddesine göre hem...dan hem ... veya ...dan aylığı hak kazanılması durumunda fazla ödeneceği gerekçesine dayanmaktadır. Bu değerlendirme, ...hukukunun genel yapısının gözden kaçırmaktadır. 5510 sayılı ...nın yürürlüğe girmesinden önce, Sosyal Sigortalar ...u, ... ve T.C. ... Sandığı ayrı ayrı tüzel k...iliğe sahip ayrı ayrı ...lara göre sosyal güvence sağlayan ...lardır. Her bir ... kendi sigortalıları açısından hüküm ifade eder. Açıkça atıf yapılmadıkça diğer ... hükümleri dikkate alınamaz. Zira 45/3. maddedeki "1479 sayılı Kanun ve diğer ...kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamında çalışmalarından dolayı gelir ve ... almayan" ... çocuklarına ... bağl...cağı ifadesi bu niteliktedir. Bu ifade dahi ... çocuklarının, diğer ......larından kendi çalışmaları dışında (kocalarından- çocuklarından) ... almalarını 1479 sayılı ...ya tabi ... veya ...dan ... aylığı bağlanmasına engel olarak kabul etmemektir. Özetle, 1479 sayılı ...nın 46/2. maddesi hükmü sadece 1479 sayılı ...ya göre hem...dan hem ... veya ...dan ... aylığına hak kazanılması halinde uygul...bilir. Öteyandan, 5510 sayılı ...nın geçici 1. maddesine göre, ... ...larının bağlanmasında vs..yürürlükten kalkan 1479, 506, 2926, 2925 sayılı ... hükümleri uygul...cağından, 5510 sayılı ...nın 54. maddesinin de somut uyuşmazlıkta uygulama yeri yoktur.
Sigortalılık hakkı veya sigortalılıktan kaynakl...n yaşlılık aylığı hakkı veya ... aylığı hakkı, asla tamamen hakdüşürücü süreye tabi olmadığı gibi zam...şımına da uğramaz. 1479 sayılı ...nın 43. maddesine göre ... ...larının beş yıl geçtikten sonra talep edilmesi halinde talep tarihinden itibaren ... aylığının bağlanması gerekmektedir. T.C. ......sının 10. maddesine göre "Herkes ...kanun önünde eşittir. Devlet organları ve idare makamları bütün ...lemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun hareket etmek zorundadırlar" 1479 sayılı ...nın 4956 sayılı ... ile değ...ik 45/c maddesinde yer alan, " yaşları ne olursa olsun ... olmayan, ... olmakla beraber sonradan boş...n veya ... kalan ve bu ... ile diğer ... ...ları kapsamında çalışmayan, bu ...lar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya ... almayan ... çocuklarının her birine %25"i," oranında ... bağlanır" hükmü ...nın yürürlük tarihinden ölen sigortalıların ... çocukları için de uygulanmalıdır. Çeşitli ...l değ...iklikler nedeniyle hak sahipleri açısından ... tarihlerine göre dört ayrı dönemin ikisi yönünden ... bağlanması diğer iki dönem yönünden ... bağlanmaması gerektiği yönündeki yorum açıkça T.C. ......sında yer alan eşitlik kuralına aykırı olduğu gibi genel hukuk ilkelerine de aykırıdır.
...un, yukarıda sözü edilen genel yazı ile hak sahiplerine sonraki bir tarihte ... bağlaması uyuşmazlığı sona erdirmemektedir.
Yukarıda açıkl...n nedenlerle; davanın kabulüne karar vermek gerekirken, davacının ...dan kaynakl...n ...hakkını ortadan kaldıracak şekilde yazılı şekilde reddine karar verilmesi usul ve ...ya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ. Yukarıda açıkl...n nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 10/04/2018 gününde oybirliği ile karar verildi.