16. Hukuk Dairesi 2016/6075 E. , 2019/2158 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamlarında özetle; "dosya içeriğine, toplanan delillere, kararda yazılı gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının yerinde olmadığı ancak; 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 1. maddesi uyarınca, kadastro hakiminin taşınmaz malların sınırlarını arazi ve harita üzerinde belirterek hukuki durumlarını tespit etmek suretiyle 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun öngördüğü tapu sicilini oluşturmakla ve doğru, uygulanabilir, açık ve infazda tereddüt doğurmayacak nitelikte hüküm kurmakla yükümlü olduğu çekişmeli taşınmazın kadastro sırasında malik hanesi açık bırakıldığına göre 3402 sayılı Kadastro Yasası"nın 30. maddesi uyarınca Kadastro Mahkemesince gerçek hak sahibinin re"sen tespiti ve onun adına tescil edilmesi gerekeceği belirtilerek; mahkemece davanın reddine karar verildiği halde yukarıda belirtilen hususlar ve kesinleşen mahkeme ilamları da dikkate alınmak suretiyle sicil oluşturacak şekilde hüküm kurulmamış olmasının isabetsizliğine" değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda çekişmeli 108 ada 3 parsel sayılı taşınmazın 2/6 hissesinin .... oğlu ..., 2/6 hissesinin ... oğlu ..., 1/6 hissesinin Reşit oğlu ... ve 1/6 hissesinin ise .... kızı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitine itiraza ilişkindir. Mahkemece, kadastro komisyon kararında bahsi geçen tapu kaydının çekişmeli taşınmaza uyduğu gerekçesiyle taşınmazın davalılar adına tesciline karar verilmiş ise de, yapılan değerlendirme ve varılan sonuç usul ve yasaya aykırıdır. Mahkemece bozma ilamına uyulmakla, bozma lehine olan taraf yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin tamamının yerine getirilmesi zaruridir. Öte yandan, davada taraf teşkilinin sağlanması da, kamu düzenine ilişkin bir usul kuralı olup bu kuralın mahkemece her aşamada re"sen gözetilmesi icap eder. Hükmüne uyulan bozma ilamında; “çekişmeli taşınmazın malik hanesinin açık bırakılmasına neden olan ve kadastro tespit tarihinden sonra kesinleşen Hani Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2002/9 Esas sayılı dava dosyasının da sicil oluşturulurken dikkate alınması” gereğine işaret edilmesine rağmen, mahkemece söz konusu davanın davacılarından .... ile davalısı konumundaki Hazine’nin eldeki davaya katılımı sağlanmamış, böylelikle taraf teşkili eksik bırakılarak bozma ilamının gereği tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına aykırı bir şekilde ve taraf teşkili sağlanmadan karar verilemez.
O halde; mahkemece, öncelikle çekişmeli taşınmazın malik hanesinin açık bırakılmasına neden olan ve kadastro tespit tarihinden sonra kesinleşen ...Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2002/9 Esas ve 2007/19 Karar sayılı dava dosyasının tarafları olan ... ile Hazine’nin re"sen davaya dahil edilmesi suretiyle taraf teşkili sağlanmalı, davaya ilişkin iddia ve savunmaları alınmalı, göstermeleri halinde delilleri toplanmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre, sicil oluşturmaya elverişli ve infazı mümkün bir hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu yön gözardı edilerek yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup davacı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair yönlerin incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
27.03.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.