12. Hukuk Dairesi 2018/11652 E. , 2019/15551 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Temyiz incelemesinin duruşmalı yapılmasına işin ivediliği ve niteliği nedeniyle 5311 Sayılı Kanunla değişik İİK"nin 366. maddesi hükmü uygun bulunmadığından bu yöndeki isteğin oybirliği ile reddine karar verildikten sonra işin esası incelendi:
Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile başlatılan icra takibinde, alacaklının talebi üzerine, icra müdürlüğünce borçlu şirkete ait hastane ruhsatnamesine haciz konulduğu, borçluların ise özel hastane ruhsatnamesine haciz tatbik edilmesinin usulsüz olduğunu belirterek ruhsatname üzerine konulan haczin kaldırılmasını talep ettiği, ilk derece mahkemesince, satış işlemlerinin 21.03.2014 tarihinden sonra başlatıldığı gerekçesi ve devir tarihi itibariyle aktif olarak faaliyet göstermeyen hastanelerin devredilemeyeceği gerekçesi ile şikayetin kabulü ile haczin kalıdırılmasına karar verildiği, alacaklı tarafından ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemes.. Hukuk Dairesinin 20.04.2018 tarih ve 2018/167 E. - 2018/1013 K. sayılı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
İİK"nun 85. maddesi uyarınca, borçlunun kendi yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmazlarından ve alacak ve haklarından borcu karşılayacak kadarı haczolunur. Kural olarak borçlunun her türlü mal ve hakkı haczedilebilir. Hangi malların kısmen veya tamamen haczedilemeyeceği, İcra ve İflas Kanunu"nda tahdidi olarak sayılmış olup, bu sayılanların dışında olup da herhangi bir özel kanunla haczedilemeyeceğine ilişkin bir düzenleme bulunmayan borçluya ait bütün mal ve hakların haczi kabildir.
Ancak İcra ve İflas Kanunu"nda düzenlenmemekle birlikte maddi hukuk kurallarına göre bir kısım mal ve hakların da haczi mümkün değildir. Buna göre, maddi hukuka göre başkasına devri yasak olan mal ve haklar da haczedilemez. Yine bir mal veya hakkın haczedilebilmesi için, tek başına ekonomik bir değer ifade etmesi ve bu değerin hukuksal dayanağının bulunması zorunludur (Hukuk Genel Kurulu"nun, 06....2006 tarih, 2006/...-765 esas, 2006/765 karar sayılı kararı).
27.03.2002 tarih ve 24708 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ... Bakanlığı Özel Hastaneler Yönetmeliği"nin ruhsatlandırma başlıklı 15. maddesinde, özel hastanelerin ruhsatlandırma işlemleri düzenlenmiş olup, özel hastaneye ruhsat verilmesinden sonra konsültan hizmet verilecek dallarda çalışacak tabipler dışındaki diğer personelini tamamladığı tespit edilen özel hastanelere, Bakanlıkça, Faaliyet İzin Belgesi verilmesi ile özel hastanenin hasta kabul ve tedavisine başlayacağı düzenlenmiştir
Özel hastanenin devri ise aynı yönetmeliğin 69. maddesinde düzenlenmiştir. 21/03/2014 ve 28948 sayılı Resmî Gazete"de yayımlanan Özel Hastaneler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 27.03.2002 tarih ve 24708 sayılı Özel Hastaneler Yönetmeliğinin 69. maddesi değiştirilerek " Her ne sebeple olursa olsun devir talep tarihi itibariyle aktif olarak faaliyet göstermeyen özel hastaneler devredilemez.” düzenlemesinin getirildiği görülmektedir.
Mahkemece, ... Bakanlığı"na yazı yazılarak, hastane işletme ruhsatının hukuki niteliği, hastane binasından ayrı olarak tek başına ekonomik değere sahip olup olmadığı, yine tek olarak ve hastaneden ayrı devrinin mümkün bulunup bulunmadığı hususları sorulmuş, ... Bakanlığı"nın 22.10.2015 tarihli yazı cevabında “….özel hastanenin işletme hakkı, bina veya personelden bağımsız olarak taraflar arasında devre konu olabilmekte ve devir esnasında da piyasa şartlarına göre maddi değeri oluşmaktadır. Ancak, ruhsatı askıda olan özel hastanelerin icra yoluyla da olsa devrinin gerçekleştirilmesi mümkün değildir. Devir tarihi itibariyle aktif olarak faaliyet göstermeyenler yani vatandaşa ... hizmeti sunmayanlar devredilemeyecek olup bu çerçevede İcra ve İflas Kanunu çerçevesinde de satışa konu edilemeyecekleri...” şeklinde cevap verildiği görülmektedir.
Bu durumda, ... kuruluşunun ruhsat devri, devir talep tarihi itibariyle aktif olarak faaliyet gösterme şartına bağlanmıştır. Devir tarihi itibariyle aktif olarak faaliyet göstermeyenler (faaliyet askıya alınmış bulunan hastaneler) devredilemeyecektir. Ancak, özel ... kuruluşu ruhsatının icra dairesi tarafından satış işlemleri 21/03/2014 tarihinden önce başlatılmış ise talep tarihinde aktif olarak faaliyet gösterme şartı aranmaksızın ruhsat devri gerçekleştirilebilecektir.
İİK.nun 78/1. maddesi uyarınca, “Ödeme emrindeki müddet geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı kaldırıldıktan sonra mal beyanını beklemeksizin alacaklı haciz konmasını isteyebilir”, aynı Kanunun 106. maddesinde ise; “Alacaklı, haczolunan mal taşınır ise hacizden itibaren altı ay, taşınmaz ise hacizden itibaren bir yıl içinde satılmasını isteyebilir” düzenlemesi mevcut olup, satış işlemi ancak hacizli mal üzerinden yapılabileceğinden haczin satış işlemlerinin başlangıcı olduğunun kabulü gerekir.
Somut olayda, ... İl ... Müdürlüğüne müzekkere yazılarak Özel Universal ... Hastanesinin ruhsatının hangi tarihte askıya alındığı, ruhsat üzerine haczin hangi tarihte işlendiği araştırılarak, haciz 21.03.2014 tarihinden önce işlenmiş ise bu tarihten önce aktif olarak faaliyet gösterme şartı aranmaksızın ruhsat devrinin gerçekleştirilebileceği ve değişiklik öncesi mevcut bulunan yönetmelikte aktif olarak faaliyet gösterme şartı aranmadığı hususları gözetildiğinde özel hastane ruhsatnamesinin haczinin mümkün olduğu hususu dikkate alınması gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup ilk derece mahkemesi kararının aşağıdaki şekilde bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK"nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi"nin 20.04.2018 tarih ve 2018/167 E. 2018/1013 K. sayılı kararının (KALDIRILMASINA); ... 3. İcra Hukuk Mahkemesi"nin 13.10.2017 tarih ve 2015/552 E. 2017/1263 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, 23/10/2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.