2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu"na muhalefet eyleminden dolayı kabahatli Murat Çarşanbalı hakkında 2.226,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair Devrek Kaymakamlığı Sivil Toplumla İlişkiler Şefliğinin 13/08/2020 tarihli ve 75472382-471.99-E.1735 sayılı idarî yaptırım karar tutanağına karşı yapılan başvurunun reddine ilişkin DEVREK Sulh Ceza Hâkimliği"nin 27/11/2020 tarihli ve 2020/457 değişik iş sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığı"ndan verilen 23/03/2021 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 15/04/2021 tarihli ve KYB. 2021-42136 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, izinsiz deri topladığı tespit edilen kabahatli hakkında 2860 sayılı Kanunun 29/1-1. cümlesi gereğince idari para cezası verildiği, anılan Kanun"un 29/1-1. cümlesinin, "Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak izinsiz yardım toplayanlara beş bin Türk lirasından yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir." şeklinde olduğu nazara alındığında, kabahatli hakkında izinsiz yardım toplama fiilinden dolayı idarî yaptırım uygulandığı,
2860 sayılı Kanun"un "Cezalar" başlıklı 29. maddesinin 9. fıkrasında, "Bu maddede yazılı olan idari yaptırımlara karar vermeye yardım toplama iznini veren makam yetkilidir. İzinsiz yardım toplanması hâlinde idari yaptırımlara vali karar verir. Vali bu yetkisini vali yardımcılarına veya kaymakamlara devredebilir." şeklinde belirtildiği üzere, anılan kanun hükümlerine göre izin alınmaksızın yardım toplandığının tespit edilmesi hâlinde idari yaptırım kararı vermenin valinin yetkisi dâhilinde olduğu, ancak valinin bu yetkisini kaymakamlara da devredebileceği,
Somut olayda ise, 13/08/2020 tarihli idari yaptırım kararının Devrek kaymakam vekili tarafından verildiği ancak valiye ait olan bu yetkinin anılan kaymakama devredildiğine dair ne idarî yaptırım kararında ne de dosya münderecâtında her hangi bir bilgi veya belge bulunmadığı cihetle, usulüne uygun olarak düzenlenmeyen idari yaptırım kararına karşı yapılan itirazın kabulü ile idari yaptırım kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde itirazın reddine karar verilmesinde,
Kabule göre de,
1-Kabahatlinin sahibi olduğu işletmede, 31/07/2020 tarihinde kolluk tarafından yapılan incelemede, 300-350 adet kurban derisi bulunması üzerine, kabahatlinin izinsiz deri topladığı ve kurban bağışı aldığı kanaatine varılarak tutulan tutanağa dayanarak, Devrek Kaymakamlığı tarafından 13/08/2020 tarihinde 2860 sayılı Kanun"un 29/1-1. cümlesi uyarınca idarî yaptırım kararı verildiği, ancak bu tutanakta yalnızca idari yaptırıma ilişkin kanun maddesine atıf yapılmakla yetinildiği, kabahati oluşturan fiilin ne şekilde meydana geldiği ve bu maddeyi nasıl ihlâl ettiği açıklanmadığı cihetle, 5326 sayılı Kanun"un 25. maddesinde âmir olan, "İdarî yaptırım kararına ilişkin tutanakta... kabahati oluşturan fiil, işlendiği yer ve zaman gösterilerek açıklanır." şeklindeki hükme aykırı olarak düzenlenen idari yaptırım kararının kaldırılması talebinin kabulüne karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde itirazın reddine karar verilmesinde,
2-İdarî yaptırım kararında atıf yapılan 2860 sayılı Kanun"un 29/1-1. cümlesinin izinsiz yardım toplanması fiiline ilişkin olduğu, kabahatlinin işletmesinde 31/07/2020 tarihinde ele geçirilen 300-350 adet kurban derisinin izinsiz olarak kabul edilen kurban derisi bağışı olarak kabul edildiği, buna karşın, dosya arasında bulunan ...İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü"nün işletme onay belgesine göre, anılan işletmenin evcil tırnaklıların kesimi ile iştigal eden ticari işletme (kesimhane) olduğu, kabahatlinin başvuru dilekçesinde de belirttiği üzere, kolluk tarafından tutulan tutanak tarihinde kurban bayramı dolayısıyla vatandaşların kurbanlarının kesildiği, ele geçirilen kurban derilerinin ücret karşılığı kesimi yapılan kurbanların derileri olduğu ve kilosu 4,00 Türk lirası karşılığında vatandaşlardan alındığına dair makbuzların da dosyaya ibraz edildiği, her ne kadar Hâkimlikçe, anılan makbuzların 31/07/2020 tarihli el koyma işleminden sonra kesildiği gerekçesiyle anılan makbuzlara itibar edilmemiş ise de, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu 231/5. maddesinin, "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." şeklindeki âmir hükmüne uygun olarak faturaların 31/07/2020 ve 01/08/2020 tarihli olduğu, kaldı ki anılan faturalar hiç düzenlenmemiş olsaydı dahi kesimhanede kurbanlarını ücret karşılığı kestiren şahısların kurban derilerini aldıkları hizmet karşılığında bilâ bedel kesimhanede bırakmalarının hayatın olağan akışına uygun ve ticari faaliyet kapsamında bir fiil olacağı cihetle, 2860 sayılı Kanun kapsamında izne tâbi yardım toplama fiili kapsamında kabul edilemeyeceği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde, isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
I) Kanun yararına bozma ihbarnamesine esas istem yönünden;
Kabahatliye 2860 sayılı Yasaya aykırılık nedeniyle 13.08.2020 tarihinde idari para cezası uygulandığı, 2860 sayılı Yasanın idari para cezasının uygulandığı tarihte yürürlükte olan, 5728 sayılı Yasayla değişik 29/3. maddesinin “Bu maddede yazılı olan idarî yaptırımlara karar vermeye mahallî mülkî amir yetkilidir.” şeklinde olduğu, idari para cezasının da Devrek Kaymakamlığı"na vekaleten Çaycuma Kaymakamı tarafından kesildiği, bu itibarla, kabahatliye uygulanan idari para cezasının karar veren makam yönünden yasaya uygun olduğu anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarnamesinin (1) numaralı maddesi içeriği yerinde görülmediğinden, CMK"nun 309. maddesi uyarınca kanun yararına kararın bozulmasına dair talebinin REDDİNE,
II) Kanun yararına bozma ihbarnamesinin kabule göre (2) numaralı maddesi yönünden;
Ceza Muhakemesi Kanununun 309-310.maddelerinde düzenlenen “Kanun Yaranna Bozma” olağanüstü kanun yollarındandır.
Kanun yararına bozma yasa yolu; istinaf ve temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşmiş hüküm ve kararlara karşı gidilmesi sebebiyle dar kapsamlı olup her türlü hukuka aykırılığın öne sürülüp incelenmesine elverişli bir denetim yolu değildir.
Bu olağanüstü kanun yolunun amacı, ülke sathında uygulama birliğini sağlamak ve farklı uygulamalar sebebiyle oluşabilecek kayıpların önlenmesi açısından kabul edilmiş bir olağanüstü kanun yolu olup, ikinci bir temyiz yolu değildir.
Eylemin subutuna yönelik delillerin değerlendirilmesi ve takdire yönelik konularda Kanun Yararına Bozma olağanüstü kanun yoluna başvurulamayacağı gerek Ceza Genel Kurulu gerekse daire kararlarıyla kabul edilmiştir.
Bu itibarla delillerin takdiri ile kabahatin oluştuğuna dair mahkemenin kabulüne yönelik Kanun Yararına bozma talebi yerinde görülmediğinden REDDİNE,
III) Kanun yararına bozma ihbarnamesinin kabule göre (1) numaralı maddesi yönünden;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarnamesinin kabule göre (1) numaralı maddesi içeriğindeki hususlar yerinde görüldüğünden, DEVREK Sulh Ceza Mahkemesi"nin 27.11.2020 tarihli, 2020/457 D.İş sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nun 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, kabahatli hakkında uygulanan idari para cezasının kaldırılmasına, 12.10.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.