Mahkemesi :Aydın 1. İş Mahkemesi
Tarihi :06.03.2014
No :2013/18-2014/64

Dava, yersiz yaşlılık aylıkları nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile aylıkların iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi .. tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.3201 sayılı Kanunun 6"ncı maddesinin B bendinin önceki düzenlenmesi, “Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan, tekrar yurt dışında çalışmaya başlayanların çalışmaya başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren aylıkları kesilir.” şeklinde iken; 08.05.2008 tarihli Resmi Gazetede yayınlandığı gün yürürlüğü giren 5754 sayılı Kanunun 79"uncu maddesi ile yapılan değişiklik ile, “Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanlar ile Türkiye"de sigortalı çalışmaya başlayanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilir. 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun sosyal güvenlik destek primi hakkındaki hükümleri, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlar için uygulanmaz. Yurt içinde veya yurt dışında çalışması sona erenlerin veya ikamete dayalı bir ödenek alanlardan ödenekleri sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi için yazılı talepte bulunmaları halinde, talep tarihini izleyen ay başından itibaren aylıkları tekrar ödenmeye başlanır.” şeklinde değiştirilmiş; anılan maddede, Resmi Gazetede yayınlandığı 19.06.2010 tarihinde yürürlüğe giren 5997 Sayılı Kanunun 15"inci maddesi ile yapılan ve halen yürürlükte bulunan değişiklik sonucu, “Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı
ülke mevzuatına tabi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilir. Türkiye"de sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar hakkında 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışılmasına ilişkin hükümleri uygulanır. Yurt içinde veya yurt dışında çalışması sona erenlerin veya ikamete dayalı bir ödenek alanlardan ödenekleri sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi için yazılı talepte bulunmaları halinde, talep tarihini izleyen ay başından itibaren aylıkları tekrar ödenmeye başlanır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Ayrıca, 3201 sayılı Kanunun 5754 sayılı Kanunun 79"uncu maddesi ile eklenen ve 08.05.2008 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandığı gün yürürlüğe giren Geçici 7"nci maddesinde, “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce hizmet borçlanması talebinde bulunanlardan; borç tahakkuku yapılmış olanların, borç tahakkuku ile ilgili işlemleri devam edenlerin, tahakkuk ettirilen borçlarını ödeyenlerin ve borçlandıkları yurtdışı hizmetleri dikkate alınarak aylık bağlanmış olanların kazanılmış hakları saklıdır.” denilmiştir.Mahkemece; her kanunun kendi yürürlük döneminde uygulanması gerektiği gözetilerek; 3201 sayılı Kanunun önceki düzenlemelerinde, Türkiye’de gerçekleşen çalışmaya, aylık kesilme nedeni olarak yer verilmediği; buna göre, yurtdışında geçen sürelerini, 3201 sayılı Kanunun Geçici 7"nci maddesinin yürürlüğe girdiği 08.05.2008 tarihinden önce borçlanma talebinde bulunup, borcunu ödeyen ve Türkiye’de gerçekleşen diğer sigorta süreleri eklenmek suretiyle yaşlılık aylığı bağlananların aylıklarının kesilemeyeceği, bu durumdaki sigortalıların, sosyal güvenlik destek primi ödeyerek yaşlılık aylığı almaya devam edeceği; borçlanmasını, Geçici 7"nci maddenin yürürlüğü girdiği tarihten sonra yapanların ise, anılan Kanunun 6"ncı maddesinin B bendinde 5754 sayılı Kanunun 79"uncu maddesi ile yapılan değişiklik nedeniyle, Türkiye’de çalışmaya başlaması durumunda aylığının kesilmesi gerektiği; ancak, aynı maddede 5997 sayılı Kanunun 15"inci maddesi ile yapılan değişikliğin yürürlüğe girme tarihi gözetilerek, takip eden aybaşı olan 01.07.2010 tarihinden itibaren tekrar sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışarak aylık ödenmesi gerektiği esas alınmalıdır.
Somut olayda, davacının 3201 sayılı Kanun kapsamındaki borçlanmasının 1991 yılında yapıldığı gözetildiğinde, hakkında anılan Geçici 7"nci madde uygulanarak sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışabileceği anlaşıldığından; davacının aylılarının kesilemeyeceğine ilişkin Mahkeme kabulü yerindedir. Ne var ki; davacının yaşlılık aylıklarını iade edip etmediği ve aylıklardan sosyal güvenlik destek primi kesilip kesilmediği dosya kapsamından anlaşılmadığından; Mahkemece, davacının varsa iade ettiği yaşlılık aylıkları ve iade tarihi ile aylıklardan sosyal güvenlik destek prim kesilip kesilmediği belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken; eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 13.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.