17. Hukuk Dairesi 2019/73 E. , 2020/7343 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl dosyada davacılar vekili, davalıların murisi ..."ın sevk ve idaresindeki, davalı adına kayıtlı, trafik sigortasız ... plakalı aracın 01/04/2008 tarihinde sebebiyet verdiği tek taraflı trafik kazası sonucunda araçta yolcu olarak bulunan ... "in maluliyetine sebebiyet verdiğini, aktuerya raporuna göre 26.236,00 TL tazminatın müvekkili tarafından mağdura ödendiğini, yapılan bu ödeme ve faizle birlikte toplam 26.326,38 TL’nin tahsili amacıyla davalılar aleyhine başlattıkları takibe davalıların haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ettiklerini belirterek davalıların itirazının iptalini, takibin devamını, % 40’dan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir.
Birleştirilen dosyada davacılar vekili, mahkeme kararına dayalı olarak müvekkili tarafından toplam 13.904,64 TL’nin bakiye tazminatın ödendiğini, yapılan bu ödeme ve
faizle birlikte 14.010,92 TL’nin rucuen tahsili için davalılar aleyhine başlattıkları takibe davalıların haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ettiklerini belirterek davalıların itirazının iptalini, % 20 den aşağı olmamak üzere davalıların icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir.
Asıl ve birleştirilen dosyada davalılar vekili, davanın reddini savunmuştur.
Yapılan yargılama sonucu davanın kabulüne dair verilen hüküm, davacı vekili ile davalılar vekili temyizi üzerine, Dairemizin 12/04/2018 gün ve 2015/9577 E. 2018/4066 K. sayılı ilamı ile bozulmuştur. Mahkemece, uyulmasına karar verilen bozma ilamı, toplanan delillere göre; asıl dava bakımından davanın kabulü ile davalı tarafın İskenderun 3. İcra Müdürlüğü"nün 2010/2713 sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin kaldığı yerden devamına, davacının icra inkar tazminatı talebinin alacak likit olmadığından reddine, birleşen dava bakımından davanın kabulü ile davalı tarafın İskenderun 1. İcra Müdürlüğü"nün 2012/1920 sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin kaldığı yerden devamına, davacının icra inkar tazminatı talebinin alacak likit olmadığından reddine karar verilmiş; hüküm, davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, trafik kazasında yaralanan üçüncü şahsa ... tarafından ödenen maddi tazminatın rücuen tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Türk Medenî Kanununun 605/1. maddesinde "gerçek ret", 605/2. maddesinde ise "hükmen ret" düzenlenmiştir. TMK"nın 605/1. maddesi uyarınca miras ancak üç ay içinde reddolunabilir. (TMK m. 606) “Ölümü tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır.” Bu hüküm çerçevesinde, mirasın hükmen reddi bir süreye tabi olmayıp, mirasçılar, alacaklılara karşı açacakları tespit davası ile terekenin borca batık olduğunun tespitini her zaman isteyebilecekleri gibi, mirasçılara karşı açılacak davada defi olarak da her zaman terekenin borca batık olduğu ileri sürülebilecektir.
Davalılar vekili savunmalarında murisin pasifinin aktifinden fazla olduğunu ve borca batık olduğunu, bu nedenle mirasın hükmen reddi hükümlerinin uygulanması gerektiğini savunmuş, mahkemece ölüm tarihindeki murisin varlığı hususunda bir takım araştırmalar yapılmış ise de terekenin
borca batık olup olmadığı, murisin aciz içinde ise mirasın hükmen reddi şartlarının var olup olmadığı konusunda herhangi bir değerlendirme yapılmaksızın karar verilmiştir.
Terekenin borca batık olduğunun tespitine karar verilebilmesi için; miras bırakanın ölüm tarihi itibariyle terekenin aktif ve pasifinin belirlenerek, tereke pasifinin aktifinden fazla olması yanında; mirasçıların terekeye sahiplenme anlamına gelecek hukuksal bir işlemde bulunmamış olması da gereklidir.
Bu kapsamda mahkemece davalıların mirası hükmen reddi şartlarının oluşup oluşmadığı konusunda terekenin aktif ve pasifi ile mirasçıların terekeyi sahiplenme anlamına gelecek hukuksal bir işlemde bulunup bulunmadıklarının araştırılarak açıklanan maddi ve hukuksal olgulara hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 19/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.