13. Hukuk Dairesi 2019/4015 E. , 2020/2055 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı-birleşen dosya davalısı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı-birleşen dosya davalısı şirket, davalı ile ... 3. Noterliği aracılığı ile tanzim edilen sözleşmeler ile ...Çiftliği"nde brüt alanı 335 m2 olan villanın yapımını üstlendiğini, davalının yapmış olduğu ödemelere karşılık tapunun davalıya devredildiğini, sözleşmede arsası dahil yapım bedeli olarak 55.000,00 TL olarak kararlaştırıldığını, davalının ödemesi gereken bedellerin tamamını ödemediğini, bu ödemeye karşılık tapunun kendisine verildiğini villanın yapımı için gerekli ödemeyi yapmadığını, davalının borçlu olduğu halde davacı şirketin villayı yapmadığından dolayı ... Tüketici Mahkemesi"nin 2009/986 E. sayılı dosyası ile alacak davası açtığını beyan ederek, sözleşmelerdeki şartlarını yerine getirmeyen ancak, ödeme yaptığı miktar kadar da tapu alan davalı ile yapılmış olan ... 3. Noterliği"nden tanzim, 22/09/1987 tarih 39466 yevmiye nolu ve 19/09/1997 tarih 37686 yevmiye nolu satış vaadi sözleşmelerinin iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı-birleşen dosya davacısı, taraflar arasında imzalanan ... 3. Noterliği"nde tanzim edilen 19/09/1997 tarih 37686 yevmiye nolu gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi uyarınca, gayrimenkulün zamanında teslim edilmemesi nedeniyle uğradığı kira bedeli kaybı ve inşaat maliyet bedeli toplamı 407.550,00 TL"nin tazminini dilemiştir.
Mahkemece, davacı ... Tic. Org. Turizm A.Ş. tarafından davalı ... aleyhine açılan davanın 6100 sayılı HMK.nun 20. maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına, karar verilmiş; hüküm, davacı-birleşen dosya davalısı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Somut olayda ortaya çıkan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Yargıtay 20. Hukuk Dairesine gönderilmiş ancak 17/11/2016 tarihinde ... 3. Tüketici Mahkemesince verilen " davanın açılmamış sayılmasına " dair ek karar ile söz konusu mahkemeler arasında ortaya çıkan bir olumsuz yetki uyuşmazlığından bahsedilemeyeceğinden davacının mercii tayini için verdiği dilekçe ek kararın temyizi için verilen temyiz dilekçesi olarak düşünülerek dairemizce ek kararın temyiz incelemesi yapılmıştır. Mahkemenin, ... Tüketici Mahkemelerinin yetkili olduğundan bahisle verdiği yetkisizlik kararının kesinleşme tarihinden itibaren 2 haftalık süre zarfında taraflarca gönderme istemli dilekçe ibraz edilmediğinden ; 6100 sayılı HMK.nun 20 maddesi uyarınca verilen "davanın açılmamış sayılmasına" dair ek kararının aşağıdaki açıklamalar ve verilen bozma kararı doğrultusunda kaldırılması gerekmiş, bu suretle incelemeye geçilmiştir.
2-Dava, taraflar arasında yapılan konut satışından kaynaklı meydana gelen ayıpla ilgili olarak sözleşmenin iptaline, birleşen dava ise gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine konu gayrimenkulün zamanında ve tamamlanmış şekilde teslim edilmemesi nedeniyle tazminatın tahsiline ilişkindir. ... Tüketici Mahkemesinin 03/11/2011 tarihli kararıyla, “dava konusu taşınmazın Büyükçekmece"de olduğu ve tapu iptali talebinin gayrimenkulün bulunduğu yer mahkemesinde görülmesi gerekeceğinden, ... Tüketici Mahkemesi Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulunun 19/07/2007 gün ve 336 sayılı kararı ile yargı alanı asliye hukuk mahkemeleri yargı çevresi olarak belirlendiği, ..., ... asliye hukuk yargı çevresi olarak belirlendiğinden Büyükçekmece ilçesi ile ilgili olarak ... Tüketici Mahkemeleri yetkili olduğu” gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
... 2. Tüketici Mahkemesinin 03/02/2016 tarihli kararıyla, “dava ve karşı dava birlikte değerlendirildiğinde taleplerin sözleşmenin iptali ile devredilen tapu kaydının da iptaline yönelik olup dava sonucunda verilecek kararın gayrimenkulün aynına yönelik olup davacının ikametgahının ve dava konusu gayrimenkulün bulunduğu Büyükçekmece ilçesinin HSK Genel Kurulunun 19/03/2014 tarih 129 sayılı kararı ile ... Tüketici Mahkemesi yetki alanına alınmış olduğu” gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
... 3. Tüketici Mahkemesinin 09/06/2016 tarihli kararı ile de, somut olayda, gayrimenkulün aynına ilişkin ihtilaf bulunmaması sebebiyle, kesin yetki düzenlemesi söz konusu değildir. HMK"nun 19. maddesine göre, yetkinin kesin olmadığı hallerde yetki itirazı cevap dilekçesinde ileri sürülmelidir, davalı süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir. Açıklandığı üzere, somut olayda, ... 2.Tüketici Mahkemesince re"sen yetkisizlik kararı verildiği gerekçesi ile ... Tüketici Mahkemeleri yetkili olduğundan bahisle yetkisizlik kararı verilmiş, ... 3.Tüketici Mahkemesi ile ... 2.Tüketici Mahkemesi arasında olumsuz yetki uyuşmazlığı doğmuş olması nedeniyle yargı yerinin tayini hususunda karar verilmek üzere dosyanın Yargıtay 20. Hukuk Dairesi"ne gönderilmesine, karar verilmiştir. Daha sonra yine ... 3. Tüketici Mahkemesince 17/11/2016 tarihinde "Gerekçeli kararın davacı ... Tic. Org. Turizm A.Ş. vekiline 29/09/2016 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edilmekle, yetkisizlik kararının 17/10/2016 tarihinde kesinleştiği, yetkisizlik kararının kesinleşme tarihinden itibaren 2 haftalık süre zarfında taraflarca gönderme istemli dilekçe ibraz edilmediği belirlenmekle; 6100 sayılı HMK"nın 20. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına " kararı vermiştir.
HMK’nın 22/2. maddesinde “iki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda olumsuz yetki uyuşmazlığından bahsedilebilmesi için ... 2. Tüketici Mahkemesinin de 03/02/2016 tarihli kararıyla ... Tüketici Mahkemelerinin yetkili olduğundan bahisle karşı yetkisizlik kararı vermesi ve bu kararın kesinleşmesi gerektiği nazara alındığında, verilen kararın yargı yoluna başvurmaksızın kesinleşmesi ve merci tayini için aranan "iki mahkeme arasında olumsuz yetki uyuşmazlığı bulunması" koşulunun gerçekleşmesi beklenmeden; ... 2. Tüketici Mahkemesince dosyanın tekrar yetkisizlikle ... 3. Tüketici Mahkemesine gönderildiği görülmüştür.
... Tüketici Mahkemesinin kararında yetkili olduğu belirtilen ... 2. Tüketici Mahkemesinin ... Tüketici Mahkemelerinin yetkili olduğundan bahisle karşı yetkisizlik kararı verdiği anlaşılmış olup, bu kararın kesinleşmesi gerektiği nazara alındığında merci tayini için aranan "İki mahkeme arasında olumsuz yetki uyuşmazlığı bulunması" koşulunun gerçekleşmesi beklenmeden ... 2. Tüketici Mahkemesince usulsüz bir şekilde dosyanın tekrar yetkisizlikle ... 3. Tüketici Mahkemesine gönderildiği görülmüştür. Bu durumda ... 2. Tüketici Mahkemesince ... Tüketici Mahkemelerinin yetkili olduğundan bahisle karşı yetkisizlik kararı verildikten sonra dosyanın ... 3. Tüketici Mahkemesine gönderilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
İşbu bozma kararı gereğince ... 3. Tüketici Mahkemesinin 2016/1552 E, 2016/806 K. sayılı dosyasının kapatılması ve ... 2. Tüketici Mahkemesince HMK’nın 22/2.maddesindeki usulün izlenerek karar verilmesi gerekir.Somut olayda merci tayini koşulları oluşması için ikinci yetkisizlik kararını veren ... 2. Tüketici Mahkemesince dosyanın kesinleşmesi beklenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken usul ve yasaya aykırı olarak, ... 2. Tüketici Mahkemesince tekrar karşı yetkisizlik kararı verilerek, dosyanın ... 3. Tüketici Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıdaki (1) nolu bent uyarınca ... 3.Tüketici Mahkemesi’nin 17.11.2016 tarih, 2016/1552 esas, 2016/806 karar sayılı ek kararının kaldırılmasına, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı-birleşen dosya davalısına iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.