BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2019/2483 Esas 2022/1119 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/2483
KARAR NO: 2022/1119
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2015/319 E- 2018/572 K
TARİHİ: 11/05/2018
DAVA: İtirazın İptali (Kredi Kartı İşsizlik Sigortası Nedeniyle)
BİRLEŞEN İSTANBUL 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNİN
2013/480 ESAS, 2014/183 KARAR SAYILI DAVA DOSYASI
DAVA: İtirazın İptali (Kredi Kartı İşsizlik Sigortası Nedeniyle)
Taraflar arasındaki asıl ve birleşen itirazın iptali davalarının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle, asıl ve birleşen davalırın reddine dair verilen karara karşı, asıl ve birleşen davalarda davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, 03.12.2013 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı ... şirketi arasında 24.05.2011 tarihli Kredi Kartı İşsizlik Sigortası imzalandığını, söz konusu sigorta ile müvekkilinin gelecekte gerçekleşecek bir işten çıkarma durumundan kredi kartı harcamalarını sigortalattığını, müvekkilinin sigorta poliçesinde belirtilen primlerin tamamını ödediğini, sözleşme gereğince primlerin müvekkilinin kullandığı sigorta kapsamındaki kredi kartından yapılan harcamanın Kredi Kartı İşsizlik Sigortasında belirtilen yüzde oranında peşin olarak kesilmek suretiyle tahsil edildiğini, müvekkilinin iş akdinin çalıştığı ... Şirketi tarafından tek taraflı olarak feshedildiğini, rizikonun gerçekleştiğini, bu kapsamda iş mahkemesine işe iade davası açıldığını, kararın onanarak kesinleştiğini, ilamın incelenmesi durumunda iş akdinin feshinin geçerli nedene dayanmadığı ve 14.03.2013 tarihinde işveren tarafından feshedildiğinin görüleceğini, müvekkili tarafından işverene noter ihtarnamesi gönderildiğini, ancak ihtarnameye rağmen işe iadesinin gerçekleşmediğini, rizikonun gerçekleşmesine ve müvekkilinin yazılı başvurusuna rağmen davalı tarafça ödeme yapılmadığını, müvekkili tarafından alacağın tahsili amacıyla İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığını, takibe yapılan itirazın haksız olduğunu, sigorta poliçesinin amacının işsiz kalındığında mağduriyetin artmaması için kişilerin kendilerini güvenceye alması olduğunu iddia ederek, itirazın iptali ile takibin devamına, %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, savunmasında özetle; mahkemenin 2013/480 Esas sayılı dosyası ile müvekkili hakkında dava açıldığını, davanın derdest olup birleştirme talep ettiklerini, ayrıca davacının Kredi Kartı İşsizlik Sigortası sebebiyle 31.03.2012 tarihinden iş akdinin feshi nedeniyle ödemelerin yapılmasını talep ettiğini, ancak davacının talebi üzerine açılan hasar dosyası ile yapılan incelemede davacının işten çıkış tarihinden sonra poliçede belirtilen işsizliğin gerçekleştiği tarihten itibaren tazminat ödemelerinin başlayabilmesi için aralıksız beklenmesi gereken 30 günlük süreyi geçirmeden 04.04.2012 tarihinden itibaren yeniden işe başladığının tespit edildiğini, bu sebeple davacının talebinin teminat dışı haller arasında olduğundan reddedildiğini, poliçe özel şartlarının 2. maddesinde bu hususun açıkça belirtildiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
BİRLEŞEN İSTANBUL 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNİN 2013/480 ESAS, 2014/183 KARAR SAYILI DAVA DOSYASI Davacı vekili 03.12.2013 tarihli dava dilekçesinde özetle; davalı ... şirketi ile 24.05.2011 tarihli Kredi Kartı İşsizlik Sigortası imzalandığı, müvekkilinin iş akdinin çalıştığı şirket tarafından tek taraflı olarak feshedilmekle rizikon gerçekleştiğini, iş mahkemesi kararı ile işe iade edildiğini ancak noter ihtarı ile yapılan başvuruya rağmen müvekkilinin işe iadesinin gerçekleşmediğini, davalı ... şirketi tarafından ise ödeme yapılmadığını, alacağın tahsili amacıyla İstanbul ... İcra Müdürlüğünü nezdinde ... Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalının icra takibine karşı yapmış olduğu itirazının haksız olduğunu iddia ederek, itirazın iptali ile takibin devamına, %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili savunmasında özetle; davacı talebinin teminat dışı olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir. İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/479 E- 2014/432 K sayılı kararı ile görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Görevsizlik kararı taraflarca temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir. İstinaf incelemesine konu karar, görevsizlik kararı üzerine dosya kendisine gönderilmiş olan asliye ticaret mahkemesince verilmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; "...Davacının işe giriş çıkış bildirgelerinin incelenmesinde dava dışı ... Ltd. Şti.'de 01/08/2011 tarihinde işe başladığı, 31/03/2012 tarihinde ise işten ayrıldığı, 04/04/2012 tarihinde ise ... Tic. A.Ş.'de işe başladığı anlaşılmaktadır. Davacı kendi beyanında iş akdinin fesih tarihi 14/03/2012 olarak belirtmiş olup, yeni işe başlama tarihi yine 04/04/2012 olduğundan yine poliçe özel şart hükümlerine göre 30 gün süreli işsiz kalma koşulunun gerçekleşmediği anlaşılmaktadır. Zira poliçe özel şartlarının 2.d maddesinde 'sigortalının faydalandığı teminata ilişkin rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren aralıksız devam etmesi gereken 30 günlük süre anlamında olacaktır. Bekleme süresi için herhangi bir tazminat ödemesi yapılmaz.' şeklinde düzenleme yapılmış olup, bekleme süresinin ön görüldüğü anlaşılmaktadır. Özel şartlarda yer alan aynı iş yerinde aralıksız en az 6 ay süre ile çalışma ve işsizliğin sigortalının işsiz kaldığından itibaren 30 gün boyunca devam etmesi koşulu aranmaktadır. Davacı taraf 01/12/2005 ile 14/03/2012 tarihleri arasında dava dışı işveren nezdinde 6 aydan fazla süreli çalışmasının bulunduğu görülmüş ise de, 04/04/2012 tarihinde yeni bir işe başladığı SGK kayıtlarında sabit olmakla özel şartlardaki koşulun gerçekleşmediği sabittir. Ayrıca 24/03/2012 tarihli hesap ekstresi incelendiğinde iş akdinin fesih tarihi 14/03/2012'den evvelki harcamalara ilişkin hesap özeti içermediği, önceki dönem hesap bakiyesi olarak devredildiği anlaşılmıştır. Özel şartların 4. maddesinin d bendinde daha önceki aylardan devreden asgari kredi kartı ödeme tutarları ve buna bağlı ceza ve faizlerin teminat kapsamı dışında bırakıldığı düzenlenmiştir. Kaldı ki, yukarıda da belirtildiği üzere 30 günlük bekleme süresi dolmadığından her iki kredi kartı işsizlik poliçelerine dayalı olarak açılan asıl ve birleşen davaların reddine karar vermek gerekmiştir." gerekçesiyle, asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, asıl ve birleşen davada davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Önceki beyanlarını tekrarlamış ve mahkemenin gerekçeli kararının hatalı olduğunu, ayrıca yazılı ve sözlü beyanlarının yeterince irdelenmediğini, heyet bilirkişi raporundaki hukuka aykırı yapılan tespitlerin nazara alınarak karar verildiğini, rapora itiraz edilmesine rağmen itirazlarının haksız ve hukuka aykırı olarak reddedildiğini, bilirkişi görüşünün kabulünün mümkün olmadığını, dava dilekçelerinde belirtildiği üzere müvekkilinin iş akdine son verilmesiyle rizikonun gerçekleşmiş bulunduğunu, buna rağmen ödeme yapılmamasının haksız olduğunu, ayrıca poliçelerin yazı puntolarının 12 puntodan küçük olduğunun görüldüğünü, poliçelerin bir nüshasının müvekkile verildiğine ve müvekkiline bilgilendirme yapıldığına dair herhangi bir delilin dosyada bulunmadığını, poliçedeki bekleme süresi şartının dürüstlük kuralına ve hakkaniyete aykırı kesin hükümsüz bir şart olduğunu, kararın hukuka aykırı olduğunu iddia ederek, kararın kaldırılmasına ve asıl ve birleşen davaların kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Asıl ve birleştirilen davalar, gelir koruma sigortası niteliğindeki "Kredi Kartı İşsizlik Sigortası" kapsamında sigorta tazminatının tahsili amacıyla başlatılan ilamsız icra takiplerine vaki itirazların iptali davalarıdır. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda asıl ve birleştirilen davaların reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Dava tarihi dikkate alınarak, o tarihte yürürlükte olan mevzuata göre asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğu belirlenmiş, işin esası incelenmiştir. Taraflar arasında sigorta poliçesinin varlığı, davacının dava dışı işvereni tarafından iş akdinin feshedildiği, davacı tarafça iş mahkemesine işe iade istemli dava açıldığı, söz konusu davanın kabulüne karar verildiği ve davacının başka bir iş yerinde işe başlamış olduğu konularında herhangi bir uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık, sigorta poliçesi hükümlerine göre, davacı sigortalının iş akdinin feshedilerek işsiz kalmış olmasının sigorta teminat bedeline hak kazanmasına yeterli olup olmadığı, davcının sigorta tazminatına hak kazanıp kazanmadığı, buna göre ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. Dosya kapsamından, davacı sigortalı ile davalı ... şirketi arasında sigorta ettireni ... T.A.Ş. Test Şubesi olan ve dain-i mürtehin ... T.A.Ş 4.Levent Çarşı Şubesi olan kredi kartı işsizlik sigorta poliçesine istinaden sigorta sertifikası düzenlendiği, sigorta poliçesinin başlangıç tarihinin 24.05.2011, bitiş tarihinin 24.05.2012 olduğu, sigorta poliçesinde sigorta teminatının genel şartlar ve özel şartlar çerçevesinde verilmiş olduğunun belirtildiği, sigorta süresinin bir yıl olduğu, sigorta teminatının konusunun, özel şartlar kapsamında, sigortalının mesleki statüsüne göre poliçe başlangıcından sonra işsiz kalması veya geçici maluliyeti veya hastaneye yatırılması halinde sigortalı tarafından banka ile imzalanmış kredi kartı sözleşmesi ödemeleri için özel şart ve borç ödeme sigortası genel şartları hüküm ve şartları çerçevesinde sigorta tazminatı ödenmesine ilişkin olduğunun 1. maddede belirtildiği, özel şartların 2. maddesinde tanımlara yer verildiği, 2-d bendinde bekleme süresi başlığı ile borç ödeme sigortası genel şartları A.2.(d) anlamında geçici maluliyet, gayri ihtiyari işsizlik veya hastaneye yatırılma teminatlarından sigortalının faydalandığı teminata ilişkin rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren aralıksız devam etmesi gereken 30 günlük süre anlamında olacağı, bekleme süresi için herhangi bir tazminat ödemesinin yapılamayacağının belirtildiği, 3.2. bentte, gayri ihtiyari işsizlik teminatı başlığı ile bu teminatın sadece istihdam ilişkisi içinde bulunan sigortalılar için geçerli olduğu, sigorta süresi içinde sigortalının 30 günden uzun süren gayri ihtiyari işsizlik halinin gerçekleşmesi durumunda sigortacının muafiyet süresinde oluşan riskler hariç olmak üzere gayri ihtiyari işsizliğin bekleme süresi boyunca aralıksız olarak devam etmesi şartıyla aylık tazminat tutarının ödeneceğinin belirtildiği, davacının dava dışı işveren şirket tarafından iş akdinin 14.03.2012 tarihinde feshedildiği, davacı tarafça işe iade istemli olarak 16.04.2012 tarihinde İstanbul 8. İş Mahkemesinin 2012/228 Esas sayılı dosyada dava açıldığı, 05.09.2012 tarihli kararla işverence yapılan feshin geçerli nedene dayanmadığı tespiti ile davacının işe iadesine karar verildiği, kararın 02.05.2013 tarihli Yargıtay ilamı ile onandığı, davacı sigortalı vekili tarafından 04.06.2013 tarihli noter ihtarnamesi ile dava dışı şirkete işe iadesine ilişkin bildirimde bulunduğu, sigorta poliçesi üzerinde dain-i mürtehin olarak yer alan dava dışı ... T.A.Ş Çiftehavuzlar Şubesi tarafından davaya muvafakat edilmiş olduğu, davacı tarafça İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı icra takip dosyasında davalı ... şirketi hakkında 10.000 TL kredi kartı işsizlik sigorta bedeli ile 1.434,11 TL faiz olmak üzere toplam 11.434,11 TL alacağın tahsili amacıyla 08.10.2013 tarihli ilamsız icra takibi başlattığı, davalı borçlu tarafından icra takibine karşı yasal süre içerisinde itiraz edildiği, davacının davalı hakkında İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı takip dosyasında 10.10.2013 tarihinden 2.229,17 TL kredi kartı işsizlik sigorta bedeli ile 320,23 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 2.549,70 TL'nin tahsili amacıyla ilamsız icra takibi başlattığı, davalı borçlu şirketin yasal sürede borca ve takibe itiraz ettiği, davacı alacaklının ise İİK'nın 67. maddesi gereğince bir yıllık yasal süre içerisinde itirazın iptaline dair asıl ve birleştirilen davaları açmış olduğu anlaşılmıştır. 20.11.2017 tarihli bilirkişi heyet raporunda sonuç olarak; taraflar arasında düzenlendiği belirtilen ... sertifika numaralı Kredi Kartı İşsizlik sigortası ve 1184789 sertifika numaralı Kredi Kartı İşsizlik sigortası meblağ sigortası olmayıp zarar giderim sigortası olduğu, borç ödeme sigortasının bir çeşidi olarak düzenlenmekte olduğu, poliçenin limiti, ödeme şartları bekleme süreleri ve tazminat ödenme koşulları poliçede özel şartlar olarak düzenlendiği, dava dosyasına sunulan poliçe özel şartlarına göre; sigortanın konusu ve kapsamı “sigortalının mesleki statüsüne göre, poliçe başlangıcından sonra işsiz kalması veya geçici maluliyeti veya hastaneye kaldırılması halinde sigortalı tarafından banka ile imzalanmış kredi kartı sözleşmesi ödemeleri için işbu özel şart ve Borç Ödeme Sigortası Genel Şartları hüküm ve şartları çerçevesinde sigorta tazminatı ödenmesine ilişkin olduğu, süresi içinde sigortalının vefatı, sertifikada ek teminat olarak alınmıştır” şeklinde açıklandığı, poliçe özel şartları 2. d maddesinde ; “... sigortalının faydalandığı teminata ilişkin rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren aralıksız devam etmesi gereken 30 günlük süre anlamında olacaktır" düzenlemesinin yer aldığı, bekleme süresi için herhangi bir tazminat ödemesi yapılmaz düzenlemesi ile bekleme süresinin öngörüldüğü, özel şartlarda yer alan aynı işyerinde aralıksız en az 6 ay süre ile çalışma ve işsizliğin sigortalının işsiz kaldığından itibaren 30 gün boyunca devam etmesi koşulu arandığı, bu şartlar açısından bakıldığında, davacı işyerinde 01.12.2005-14.03.2012 tarihleri arasında çalışmakla en az 6 ay çalışması koşulunun yerine getirildiği, ancak 04.04.2012 tarihinde yeni iş yerinde çalışmaya başladığı SGK kayıtları ile anlaşılmış olmakla 30 gün süre ile işsizliğin devam etmesi koşulunun gerçekleşmediği tespit edildiği, taraflar arasında iki ayrı kredi kartına ilişkin olarak iki ayrı kredi kartı işsizlik sigorta poliçesi düzenlendiği, ... NUMARALI KREDİ KARTI için ... numaralı poliçe düzenlendiği, ... NUMARALI KREDİ KARTI için 11847,88 numaralı poliçenin düzenlendiği, her iki poliçe için de özel şartlarda 30 günlük bekleme süresi öngörüldüğü, davacının iş akdinin 14.03.2012 tarihinde işveren tarafından feshedildiği, 04.04.2012 tarihinde davacının yeni bir işyerinde işe başladığı, 30 günlük bekleme süresinin dolmaması nedeniyle her iki poliçe dolayısıyla talepte bulunulamayacağı, davacı tarafından ... NUMARALI KREDİ KARTI için ... numaralı poliçe dolayısıyla yapılan icra takibinin İstanbul ...İcra Müd, nün ... E sayılı takibi olduğu, takipte 24.03.2012 hesap kesimli ekstrenin takibe konulduğu, davanın itirazın iptali davası olması nedeniyle takipteki talebin esas alınacağı dikkate alındığında, poliçe özel şartlarında tazminat tanımına göre dayanak olması gereken ekstrenin 24.02.2012 tarihli ekstre olacağı, bu yönü ile de (30 günlük bekleme süresi dışında) takibe konu ekstre içeriğinin poliçe kapsamında olmayacağı, dayanak gösterilen 24,03.2012 tarihli ekstrenin hem riziko tarihinden sonraki döneme ait olması hem de geçmiş dönem devir borcuna ilişkin olması nedeniyle takibe dayanak oluşturamayacağı, icra takiplerine konu edilen ekstrelerin, poliçe kapsamına giren ekstreler olmaması nedeniyle icra takibine konu alacakla ilgili değerlendirmede bulunulmadığı . Mahkemece bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre davanın reddine karar verilmiştir. Bilirkişi raporu, dosya kapsamına uygun, yeterli ve gerekçelidir. 6102 sayılı TTK’nın 1401. maddesinde sigorta sözleşmesi düzenlenmiştir. Aynı Kanun'un 1409. maddesinde “Sigortanın kapsamı" başlığı ile sigortacının, sözleşmede öngörülen rizikonun gerçekleşmesinden doğan zarardan ve bedelden sorumlu olduğu, sözleşmede öngörülen rizikolardan herhangi birinin veya bazılarının sigorta teminatı dışında kaldığını ispat yükünün sigortacıya ait olduğuna yer verilmiştir. Şu halde, davalı ... şirketi, sigorta sözleşmesinde öngörülen rizikolardan birinin meydana gelmesi halinde sorumlu olacaktır. Meydana gelen hasarın sigorta teminatı kapsamı dışında olması halinde sigorta şirketinin sorumluluğundan söz edilemeyecektir. Sigorta sözleşmesinde de diğer çift taraflı sözleşmelerde olduğu üzere, tarafların borç ve yükümlülükleri mevcuttur. Sigorta ettirenin borç ve yükümlülükleri TTK’nın 1430 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. Somut davada yukarıda ayrıntılı olarak yer verildiği üzere, sigortalı rizikonun gerçekleşmesinden sonra sigorta özel şartlarında belirtildiği şekilde 30 günlük bekleme süresi öncesinde yeni bir işe başlamış olduğundan, meydana gelen hasarın poliçe teminatı kapsamında olduğunun kabulü mümkün değildir. Davacı vekili, müvekkilinin poliçe hükümleri hakkında yeterince bilgilendirilmediğini ileri sürmüş ise de aydınlatma yükümlülüğünün yeterince yerine getirilmemesinin hukuki sonucu TTK'nın 1423/2.maddesindeki on dört günlük sürenin geçtiği anlaşılmaktadır. Yasa hükmü gereği, sigorta sözleşmesinin, poliçedeki koşullarla kurulduğunun kabulü gerekir.Açıklanan bu gerekçelerle, HMK'nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda, davacının asıl ve birleşen davalara yönelik olarak ileri sürmüş olduğu istinaf nedenleri yerinde görülmediğinden, istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki hüküm verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;1-HMK'nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davacı vekilinin asıl ve birleşen davalara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan istinaf başvuru ve peşin harçlarının Hazineye gelir kaydına,3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK'nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 15.09.2022
KANUN YOLU: HMK'nın 362/1.a maddesi uyarınca, asıl ve birleşen davaların değerlerine göre karar kesindir.