Danıştay 6. Daire 2018/5476 Esas 2021/12229 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/5476
Karar No : 2021/12229

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN
(DAVALI) : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Altıncı Dairesince verilen 18/01/2018 tarihli, E:2016/6036, K:2018/380 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ: Kararın düzeltilmesi isteminin kabulü ile Daire kararının kaldırılarak Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
6545 sayılı Türk Ceza Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 103. maddesinin b) bendi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi yürürlükten kaldırılmış ise de; anılan Yasanın 27. maddesiyle 2577 sayılı Yasaya eklenen Geçici 8. maddenin 1. fıkrasındaki "Bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümler, 2576 sayılı Kanunun, bu Kanunla değişik 3 üncü maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanır. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümler uygulanır." kuralı uyarınca, bu maddeye göre kararın düzeltilmesi yolundaki istemin incelemesine geçilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden Dairemizin 18/01/2018 tarihli, E:2016/6036, K:2018/380 sayılı kararı kaldırılarak işin esası da incelendi:
Dava, İstanbul İli, Sancaktepe İlçesi, ... pafta, ... ada, ... parselde bulunan taşınmazın maliki olan davacı tarafından İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarihli ve ... sayılı kararı ile onaylanan Sancaktepe ilçesi, Paşaköy Deresi ve Kolları Yakın Çevresi 1/5000 ve 1/1000 Nazım ve Uygulama İmar Planı Değişikliği ile plan notlarının tamamının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; dava konusu işlemin belediye hizmet alanı olarak belirlenen kısmının nasıl kullanılacağına açıklık getirilmemesi nedeniyle belirsizlik oluştuğundan dava konusu imar planlarının şehircilik ilkelerine uygun olmadığı, hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu imar planlarının iptaline karar verilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan halinde, nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
04.06.2014 tarihli ve 29030 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinin "Mekânsal kullanım tanımları ve esasları" başlıklı 5.maddesinin (a) bendinde ise; "belediye hizmet alanı: belediyelerin görev ve sorumlulukları kapsamındaki hizmetlerinin götürülebilmesi için gerekli itfaiye, acil yardım ve kurtarma, ulaşıma yönelik transfer istasyonu, araç ve makine parkı, bakım ve ikmal istasyonu, garaj ve triyaj alanları, belediye depoları, asfalt tesisi, atık işleme tesisi, zabıta birimleri, mezbaha, ekmek üretim tesisi, pazar yeri, idari, sosyal ve kültürel merkez gibi mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçları karşılamak üzere kurulan tesisler ile sermayesinin yarıdan fazlası belediyeye ait olan şirketlerin sahip olduğu tesislerin yapılabileceği alanlar" olarak tanımlanmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin bir arada değerlendirilmesi sonucunda, "belediye hizmet alanı kullanımı" (BHA) irdelendiğinde; ulaşım yükü, nüfus ve yapı yoğunluğu başta olmak üzere planlama alanına birbirinden çok farklı etkileri bulunan ve yukarıda yer verilen tanımında örnekleme yoluyla sayılan tesisleri, bir bütün olarak kapsayan "belediye hizmet alanı" gösteriminin getirilmesi, 1/5000 ölçekli nazım imar planları bakımından yeterli ise de uygulama imar planı ölçeğinde tek başına yeterli olamamakta, bu gösterim altında hangi belediye faaliyetinin icra edileceğinin belirtilmesi suretiyle kesin kullanım türünün gerek uygulama işlemlerine dayanak oluşturacak ölçüde, gerekse hukuki ihtilaf halinde yargısal incelemeye elverecek açıklıkta somut olarak gösterilmesi zorunluluk arz etmektedir.
Uyuşmazlığın çözümlenmesinde, öncelikle 1/5000 ölçekli nazım imar planı yönünden inceleme yapılarak, dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgede belediye hizmet alanına ihtiyaç bulunup bulunmadığı, ihtiyaç bulunduğunun ortaya konulması halinde ise belediye hizmet alanı fonksiyonunun yer seçimi, konum ve büyüklük açısından şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygunluğunun araştırılarak bir karar verilmesi gerekmektedir.
Yukarıda yer verilen hususlar doğrultusunda yapılacak inceleme neticesinde, 1/5000 ölçekli nazım imar planının hukuka uygun bulunması halinde, alt ölçekli 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planı yönünden, belediye hizmet alanı kullanımına ilişkin kesin kullanım türüne yönelik somut bir belirleme yapılıp yapılmadığı, kullanım amacının açık biçimde gösterilip gösterilmediği hususlarında değerlendirme yapılacağı açıktır.
Bu durumda, eksik inceleme ve değerlendirmeye dayalı olarak verilen Bölge İdare Mahkemesi kararının, dava konusu taşınmazın belediye hizmet alanı olarak belirlenmesine ilişkin kısmında hukuki isabet görülmemiştir.
Dava konusu planlarda taşınmaza ilişkin park alanı fonksiyonu ve plan notlarının tamamının iptali istemine gelince;
Uyuşmazlık konusu 1/5000 ve 1/1000 nazım ve uygulama imar planında taşınmazın park alanı olarak belirlenmesine ilişkin kısmının ve plan notlarının tamamının iptali istenilmişse de, İdare Mahkemesi tarafından bu istemlere yönelik bir hüküm kurulmamış olup temyize konu kararın bu kısmında eksik hüküm sebebiyle hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, ... İdare Mahkemesince verilen ... tarihli, E:..., K:... sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 08/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.