Danıştay 3. Daire 2018/5110 Esas 2021/4980 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/5110
Karar No : 2021/4980

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Yapı Elemanları İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

İSTEMİN KONUSU : .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirketin, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirmesi nedeniyle sözü edilen faturalara konu indirimlerin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca adına 2011 yılının Şubat ila Nisan dönemleri için re'sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. bendi gereğince kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı ...İnşaat Metal Oto Yedek Parça ve Petrol Ürünleri Ticaret Limited Şirketi, ... Hırdavat İnşaat Maden Tekstil Sanayi Ticaret Limited Şirketi, ...İnşaat Metal Makina Elektrik ve Orman Ürünleri Ticaret Limited Şirketi ile ...Matbaacılık Kağıt Reklam Promosyon ve Organizasyon Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkındaki tespitlerden, düzenledikleri faturaların gerçeği yansıtmadığı sonucuna varıldığından yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı, somut bir saptama olmaksızın özel usulsüzlük cezası kesilemeyeceği gerekçesiyle bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden dava reddedilmiş, özel usulsüzlük cezası ise kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesi kararının, tarhiyatın, ...İnşaat Metal Oto Yedek Parça ve Petrol Ürünleri Ticaret Limited Şirketi ile ...Hırdavat İnşaat Maden Tekstil Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden davanın reddi ile özel usulsüzlük cezasının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkralarına yöneltilen istinaf başvuruları, kararın değinilen hüküm fıkralarının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle reddedilmiş, davacı şirketin faturalarını kayıtlarına aldığı ...İnşaat Metal Makina Elektrik ve Orman Ürünleri Ticaret Limited Şirketi ile ...Matbaacılık Kağıt Reklam Promosyon ve Organizasyon Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkındaki tespitlerden, düzenledikleri faturaların gerçeği yansıtmadığı sonucuna varılamayacağından tarhiyatın, söz konusu faturalardan kaynaklanın kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle davacı istinaf başvurusu bu yönden kabul edilerek, Vergi Mahkemesi kararının sözü edilen hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra tarhiyatın değinilen kısmı kaldırılmıştır.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının kayıtlarına aldığı bazı faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmayan sahte belgeler olduğunun tespit edilmesi üzerine salınan vergi ve kesilen cezalarda hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kısmen kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının faturalarını kayıtlarına yansıttığı ...İnşaat Metal Makina Elektrik ve Orman Ürünleri Ticaret Limited Şirketi hakkında tanzim edilen ...tarih ve ...sayılı vergi tekniği raporunda; 10/11/2010 tarihinde İstanbul'da her türlü inşaat faaliyetiyle iştigal etmek üzere mükellefiyet tesis ettirdiği, 31/10/2012 tarihi itibariyle mükellefiyetinin re'sen kapatıldığı, ortaklarının ...ve ...olduğu, ...'in 12/09/2011 tarihine kadar şirketi temsile yetkili kılındığı, bu tarihten sonra ise ...'ın müdür olarak atandığı, 2012 yılına ilişkin defter ve belge ibraz yazısının ...ikametgah adresinde eşine tebliğ edilmesine karşın ibraz edilmediği, ...tespit edilen ikametgah adresine gönderilen defter ve belge ibraz yazısının ise, söz konusu adreste ikamet etmemesi nedeniyle tebliğinin sağlanamadığı, şirketin tahakkuk eden vergi borçlarını ödemediği, 08/02/2013 tarihi itibarıyla vergi aslı ve gecikme faizi toplam borcunun 27.707,41 TL olduğu, 2011 ve 2012 yıllarında mal aldığını bildirdiği firmaların büyük çoğunluğunun mükellefiyetinin re'sen kapatıldığı, ayrıca mal alındığı bildirilen tüm firmaların sahte belge düzenleme ihtimalinin yüksek olması nedeniyle incelemeye sevk edildiği, 2011 yılına ilişkin katma değer vergisi matrahının toplamı 36.254.103,26 TL olmasına karşın Bs formunda toplam 78.386.190,00 TL tutarında mal ve hizmet satışı beyan ettiği, mükellefiyetinin 31/10/2012 tarihinde kapatılmasına karşın Kasım 2012 döneminde fatura düzenlediği, düzenlediği faturaların kullanılıp kullanılmadığı yönünden üç firma nezdinde yapılan karşıt incelemede, inşaat işiyle uğraşmasına karşın, kamyon parçaları, inşaat malzemesi ve örgü makinesi iğneleri satışında bulunduğunun tespit edildiği, mali müşaviri ...'nın 15/11/2012 tarihli dilekçesinde mükellef kurumla yeterli bilgi akışı sağlanamaması nedeniyle firma ile olan sözleşmesini tek taraflı olarak feshettiğinin bildirildiği saptamalarına yer verilmiştir.
Değinilen vergi tekniği raporu ile ...İnşaat Metal Oto Yedek Parça ve Petrol Ürünleri Ticaret Limited Şirketi, ...Hırdavat İnşaat Maden Tekstil Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve ...Matbaacılık Kağıt Reklam Promosyon ve Organizasyon Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarına atıf yapılarak tanzim edilen vergi inceleme raporu uyarınca bu mükelleflerin düzenledikleri faturalara konu katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosuna göre dava konusu tarhiyatın yapıldığı ve özel usulsüzlük cezasının kesildiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesinin (b) bendinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinde, ticari faaliyet çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi tutulduğu, 20. maddesinde teslim ve hizmet işlemlerinin karşılığını teşkil eden bedelin katma değer vergisi matrahını oluşturduğu, 29. maddesinde, mükelleflerin, vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak, düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, 34. maddesinin 1. bendinde ise yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın ve özel usulsüzlük cezasının, ...Matbaacılık Kağıt Reklam Promosyon ve Organizasyon Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
3065 sayılı Kanun'un 29. maddesinde öngörülen vergi indirimi için vergisi indirim konusu yapılabilecek işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtması ve kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla düzenlenen fatura ve benzeri belgeler üzerinde gösterilen katma değer vergisinin ödenmiş olması gerekmektedir. Gerçekleşmemiş teslim ve hizmetler dolayısıyla katma değer vergisi ödenmesi ve bunun sonucu olarak da bir vergi indirimi söz konusu olamayacağından, vergi indirimine dayanak teşkil eden faturaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığının ortaya konulması icap eder.
Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı ...İnşaat Metal Makina Elektrik ve Orman Ürünleri Ticaret Limited Şirketi tarafından dava dışı bir başka mükellefe düzenlenen faturalara dayalı indirimlerin reddi suretiyle yapılan katma değer vergisi tarhiyatına karşı açılan davanın reddi yolundaki ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen temyiz başvurusunun Danıştay Üçüncü Dairesinin 29/01/2019 tarih E:2015/7067 K:2019/476 sayılı kararıyla aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle reddedildiği anlaşıldığından Vergi Dava Dairesi kararının, tarhiyatın bahsi geçen firma tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına dair hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.
Öte yandan, yeniden verilecek kararda, dava konusu özel usulsüzlük cezasının, ...İnşaat Metal Makina Elektrik ve Orman Ürünleri Ticaret Limited Şirketinden alınan faturalardan kaynaklanan kısmı hakkında bozma hükümleri üzerine verilecek kararın sonucuna göre yeniden bir karar verilmesi gerektiği tabiidir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi ...Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:2018/1189 sayılı kararının; tarhiyatın ve özel usulsüzlük cezasının ...Matbaacılık Kağıt Reklam Promosyon ve Organizasyon Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4. Kararın; tarhiyatın ve özel usulsüzlük cezasının, ...İnşaat Metal Makina Elektrik ve Orman Ürünleri Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
5. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesine,
6. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü yarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 08/11/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.


(X)-KARŞI OY :
2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde, sahte belge "gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge" olarak tanımlanmaktadır.
Davacının bir kısım emtia alımlarını sahte faturayla belgelendirdiği yolunda tespitler içeren vergi inceleme raporuna istinaden yapılan tarhiyatın ve kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararının aleyhe olan hüküm fıkrasına karşı yapılan temyiz başvurusu hakkında, ...Matbaacılık Kağıt Reklam Promosyon ve Organizasyon Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyoruz.