MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, dava dilekçesinde özetle; 01/01/2010 tarihinde davalıdan boş ve harabe halindeki dükkanı, döviz bürosu açmak için tuttuğunu, dükkanda gerekli tadilatları yapıp bitirdiğini, iş yeri açma ruhsatını almaya gittiğinde davalı ile görüştüğünü, davalının belediyenin karar aldığını iş yerini açmasının şuan mümkün olmadığını söylediğini, tadilattan dolayı 21.370 TL masrafı olduğunu, 3.000 TL bedeli ise peşin ödediğini, daha sonra tekstil işi yapmaya karar verdiğini ancak yine ruhsat alamadığını, dükkanı devretmeye karar verdiğini fakat davalının kendisine haber vermeksizin başkasına kiraladığını, tarafların bir araya gelerek peşin verilen parayı ve masrafları davalının ödemesini kararlaştırdıklarını ancak oyalandığını belirterek toplam 24.370.TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan alınarak tarafına ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, cevap dilekçesi sunmamıştır.
Mahkemece, davacı tarafça ibraz edilen kira sözleşmesinin matbu kira sözleşmesi şeklinde düzenlendiği, sözleşmenin içeriğinde kiralananın onarıma muhtaç durumda olduğunu gösterir bir ibarenin bulunmadığı, bu haliyle kiralananın kullanılabilir durumda olduğunun kabulünün gerektiği, davacı tarafça ibraz edilen ve masraflara ilişkin olan yazılı belgelerin resmi belge niteliğinde bulunmadığı ve davalı tarafın imzasını da taşımadığı, yemin deliline başvurmayan davacı tarafın davasının peşinat olarak ödenen 3000 TL yönünden kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı tarafça temyiz edilmiştir.
1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2-) Somut uyuşmazlıkta; taraflar arasında 01.01.2010 başlangıç tarihli, 1 yıl süreli, yıllık 7500 € bedelli kira sözleşmesi imzalanmıştır. Davacı, kira sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra taşınmazı kullanabilmek amacıyla birtakım onarım, tamirat ve iyileştirmeler yaptığını, ancak işyeri için ruhsat alamadığından kiralananı kullanamadığını ve kiralananın davalı tarafça üçüncü kişiye kiraya verildiğini iddia ederek yapmış olduğu imalat bedellerinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre kiraya verenden tahsilini talep etmiştir. Davalı taraf cevap dilekçesi vermemiş yahut kira sözleşmesi altında bulunan imzaya itiraz etmemiştir. Dolayısıyla taraflar arasında kira ilişkisi bulunduğu konusunda uyuşmazlık yoktur.
Her ne kadar mahkemece, anılan gerekçeyle davanın kısmen reddine karar verilmiş ise de yerleşik içtihatlar doğrultusunda; kural olarak kiracı, kendi ihtiyacı için ve işinin gereği olarak, sözleşme ilişkisinin devamı sırasında kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafları yapıldığı tarih itibariyle 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 530. maddesi (BK. 414.m) kapsamında vekaletsiz iş görme hükümlerine göre davalı kiraya verenden isteme hakkına sahiptir. Bu kapsamda mahkemece, kiracı tarafından kiralananda yapıldığı iddia edilen imalatların, imal tarihindeki değerlerinin, yıpranma durumlarının, faydalı ve zorunlu ya da lüks imalat olup olmadıklarının ayrıntılı olarak belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Kiraya verenin sorumluluğu faydalı ve zorunlu imalatların imal tarihindeki değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle bulunacak değer kadardır.
Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir.
Bu durumda mahkemece, gerekirse mahallinde keşif yapılarak uzman bilirkişiden rapor alınması, davacı tarafın kiralananın üçüncü kişiye kiraya verildiği iddiasının değerlendirilmesi ve kiralananın tahliyesi neticesinde davacı tarafça kiralanana yapıldığı tespit edilen faydalı ve zorunlu masraf niteliğindeki imalatların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre kiraya verenden imalat yılı değerlerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle talep edilebileceği gözetilerek karar verilmesi gerekirken anılan gerekçelerle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacı tarafın sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.