10. Hukuk Dairesi 2013/24462 E. , 2014/22926 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Van İş Mahkemesi
Tarihi :10.07.2013
No :2009/241-2013/171
Dava ve birleşen dava, rucüan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan C.. T.. tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi .. tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi
Dava ve birleşen dava, iş kazası sonucu sürekli iş göremez duruma giren sigortalıya bağlanan gelir ve tedavi gideri nedeniyle uğranılan Kurum zararının davalılardan teselsülen tahsili istemine ilişkindir.
Dosya kapsamına göre; A.. sitesinin asansör montaj işini üstlenen davalı M.. K.."a ait işyerinde işçi olarak çalışan sigortalı, güvenlik sacı kaplaması işinde, asansörden inmek isterken, kat ile asansör kabini arasında sıkışarak yaralanmıştır. Mahkemece, hükme esas alınan kusur raporunda, inşaatın yapım işini üstlenen müteahit C.. T.."ın asıl işveren sıfatıyla % 30, taşeron Murat Karabulut"un % 50, sigortalının ise % 20 kusurlu olduğu kabul edilmiştir.
Davalı C.. T.., inşaatın maüteahhiti olmadığını, inşaatın SS A.. Konut Yapı Kooperatifi tarafından yapıldığını, kendisinin kooperatif üyesi ve yöneticisi olduğunu, kendisinin dışında iki kooperatif yöneticisi daha bulunduğunu savunmuş, savcılık ifadesinde ise; kooperatif başkanı olduğunu beyan etmiştir.
506 Sayılı Kanunun 87. maddesi hükmüne göre; aracı, bir işte veya bir işin bölüm veya eklentisinde işverenden iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran 3. kişidir.
Asıl işveren taşeron ilişkisinin varlığı için öncelikle, işin başka bir işverenden alınmış olması, bir başka ifade ile asıl işverenin işverenlik sıfatına devredilen iş dolayısıyla sahip olması, asıl işyeri ya da işyerinden sayılan yerlerde kendi adına işçi çalıştırıyor olması gerekir.
İşin belirli bir bölümünde değil de tamamının bir bütün halinde, ya da, bölümlere ayrılarak başkalarına devredildiği, işten bu yolla tamamen el çekildiği, sigortalı çalıştırılmadığı için işveren sıfatının haiz olunmadığı durumda ise, bunları devralan kişiler alt işveren, devredenler de asıl işveren olarak nitelendirilemeyecektir.
Aracı sıfatının kazanılmasında diğer koşullar ise asıl işverenden istenilen işin, asıl iş ya da işyeriyle ilgili işin bir bölümünde veya işyeri eklentilerinde alınmış olması ve bu işte işi alanın kendi işçilerinin çalıştırılması ve bu nedenle de işveren sıfatına sahip olunmasıdır.
Mahkemece, kazanın meydana geldiği inşaatın müteahhitinin kim olduğu, varsa, müteahhitlik sözleşmeleri de getirilmek ve tüm dosya kapsamı da gözetilerek, davalı C.. T.."ın müteahit mi yoksa, kooperatif başkanı sıfatına mı sahip olduğunu ve buna göre tarafların kusur durumlarını irdeleyen, konusunda ve işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında uzman bilirkişilerden, yeniden kusur raporu alınmalıdır.
Kabule göre de, yalnızca, davalı M.. K.. yönünden, dava ıslah edildiği halde, her iki davalının ıslahla artırılan miktardan sorumluluklarına karar verilmiş olması, taleple bağlılık kuralına aykırı bulunmuştur.
O hâlde, davalılardan C.. T.."ın bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davalılardan C.. T.."a iadesine, 6.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.
