13. Hukuk Dairesi 2019/3275 E. , 2020/2035 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı ilk derece mahkemesi sıfatıyla ... 3. Asliye Ticaret Mahkemesince 2017/548 esas 2018/240 karar sayılı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine dair ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi"nin 2018/845-2019-450 karar sayılı kararının süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı, davalı tarafından üretilen örme kumaşların yurtdışına satışının yapılması amacıyla aralarında 08/06/2007 tarihli ticari iş tellallığı sözleşmesinin akdedildiğini, bu sözleşmede, "davalı adına 1 yıl içerisinde 4.000.000,00 Euro değerinde yurtdışı firmalarına satış yapacağı; davalının ise 2 yıl boyunca aylık 1.500,00 TL ücret ile birlikte yaptığı satışın 4.000.000,00 Euro’ya kadar olan kısmı için %3’ünü, fazlası için %1’inin komisyon bedeli ödeyeceği" hususunun hükme bağlandığını, kendisine düşen sorumluluğu yerine getirmek için yeni bir ofis tuttuğunu, bazı yabancı şirketlerin siparişlerini davalıya yönlendirdiğini, davalının da yönlendirdiği bu firmalara satış yaptığını, ancak sözleşme süresince yapılan satışlardaki komisyon tutarı ve masraflar için alınacak 1.500,00 TL de dahil olmak üzere kendisine hiçbir şey ödenmediğini, 20/07/2007 tarihinde davalı tarafından sözleşmenin gerekçesiz feshedildiğini, bunun üzerine davalıya 29.08.2007 tarihinde ihtarname gönderdiğini, sözleşmeye duyduğu güvene dayalı olarak yapmış olduğu masraflar sebebiyle borç altına girdiğini belirterek, söz konusu sözleşme kapsamında doğan alacağının tespiti ile sona ermesinden dolayı uğradığı zararla birlikte yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, sözleşmenin zamanaşımına uğramış olduğunu bu nedenle davanın reddinin gerektiğini, davacının yönlendirmesi veya komisyonculuğu adı altında hiçbir yurt dışı firmasına satış gerçekleştirmediğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, söz konusu sözleşmenin tellallık/komisyonculuk sözleşmesi niteliğinde olduğu, sözleşmenin 20/07/2007 tarihinde feshedildiği, 818 sayılı BK"nun 126/ 4. maddesinde belirtilen 5 yıllık zamanaşımı süresinin davanın açıldığı 08/06/2017 tarihi itibariyle geçirilmiş olduğu, davacının bu sözleşmeden kaynaklanan alacağının dava edilebilme niteliğinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; karara karşı, davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesince, taraflar arasındaki ilişkinin ticari işler tellallığı olduğu, bu nedenle davaya konu ücret alacağının, sözleşmenin akdedilmiş olduğu tarihte yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK"nın 106. maddesine göre, tellalın aracılık yaptığı kişiler arasındaki sözleşmenin vücut bulması ve şayet bu sözleşme bir şarta bağlı ise o şart tahakkuk edince doğacağını, bu hakkın, işlemin yapıldığı günden itibaren 1 yıl geçince zamanaşımına uğrayacağını, dava tarihi itibariyle ise davacının bu talebinin zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle reddine karar verilmiş olmasının isabetli olduğu, davada talep edilen, ücret dışındaki tazminat talebi yönünden ise 818 sayılı BK"nın 126/4.maddesindeki beş yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiği ve davaya konu sözleşmenin feshedildiği 20.07.2007 tarihinden davanın açıldığı 18.06.2017 tarihine kadar beş yıllık zamanaşımı süresinin geçmiş olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK."nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin kararı davacı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
SONUÇ: Dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesiyle yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, Bölge Adliye Mahkemesi kararında bir isabetsizlik bulunmadığından, yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda dökümü yazılı 10,00 TL. kalan harcın temyiz edenden alınmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 12/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.