10. Hukuk Dairesi 2020/1631 E. , 2020/5834 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen karara karşı, tüm taraf vekillerince istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilmiştir.
...Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, fer’i müdahil ... ve davalı Orman Genel Müdürlüğü vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının İl Özel İdaresinde çalışmaya başlayıp kesintisiz çalışmasına rağmen 01.05.1994 – 31.12.1994 arasındaki çalışmalarının sigortalı çalışma olarak görünmediğinden bu sürelerin tespitine karar verilmesini talep etmiş, husumeti de 6360 sayılı yasayla kapatılan İl Özel İdaresi işçilerinden bir kısmının devredildiği Orman Genel Müdürlüğüne yönelttiğini beyan etmiştir.
II- CEVAP
Fer’i müdahil Kurum vekili, 5 yıllık hak düşürücü süre itirazıyla birlikte resen gerekli araştırmanın yapılarak davanın reddini ve kurumun fer’i müdahil kabul edilerek aleyhine yargılama giderlerine hükmedilmemesini,
Davalı Orman Gn. Md. vekili, 5 yıllık hak düşürücü süre, yetki ve husumet itirazlarıyla davanın reddini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
“Davanın kısmen kabulü ile,
1-Davacının, Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen süreler dışında davalıya ait 28984.07 sicil sayılı işyerinde 01/05/1994-26/12/1994 tarihleri arasında hizmet akdine tabii olarak aralıksız bir şekilde çalıştığının tespitine,
2-27/12/1994-31/12/1994 tarihleri arasındaki hizmet süreleri Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmiş olduğundan, bu dönem yönünden davanın hukuki yarar yokluğundan reddine” karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“Dosya kapsamı, delil durumu itibariyle, ...1. İş Mahkemesi 2016/452 Esas 2019/108 Karar sayılı kararında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesi bakımından usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, taraf vekillerinin istinaf başvurusunun Hukuk Mahkemeleri Kanununun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine,” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Fer’i müdahil vekili; Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği, işe giriş bildirgesi verilmiş olmasının tek başına çalışmayı ispatlayamayacağı, eksik araştırmayla karar verildiği ve davada fer’i müdahil olmaları gerektiği,
Davalı vekili; yeterince inceleme ve araştırma yapılmadan karar verildiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanun’un m. 86/9. maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır.
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerinin tespitine ilişkin davalar kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Dava, işveren olarak Orman Genel Müdürlüğüne izafeten ...Orman Bölge Müdürlüğüne karşı açılmış olup, davalı tarafından sunulan cevap dilekçesinde husumet itirazında bulunulmuştur.
Bilindiği üzere 6360 sayılı yasayla kapatılan İl Özel İdareleri belediyelere devredilmiş olup, davacının da İl Özel İdaresinden sonra 31.03.2014 – 26.10.2014 tarihleri arasında ...Büyükşehir Belediye Başkanlığında çalışmaları görünmektedir.
Mahkemece husumete yönelik gerekli araştırmanın yapılmadığı husumetin kime ait olduğunun net olarak belirlenmediği anlaşılmış olup, Mahkemece öncelikle bu eksiklik giderilmeli, talep dönemleri ve bildirimler dikkate alınarak öncelikle husumetin yöneltilmesi gereken işveren belirlenip tespit edilen işverene husumetin yöneltilmesi için davacıya süre verilmeli, HMK’nın 124. maddesi gereğince işveren davaya dahil edilerek göstereceği deliller de toplanmalı ve elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı ve fer’i müdahil vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ...Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin istinaf isteminin reddine ilişkin kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: ...Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 12.10.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
