Danıştay 9. Daire 2005/2599 Esas 2006/4397 Karar Sayılı İlamı

Daire : DOKUZUNCU DAİRE
Karar Yılı : 2006
Karar No : 4397
Esas Yılı : 2005
Esas No : 2599
Karar Tarihi : 15/11/006
1319 SAYILI EMLAK VERGİSİ KANUNU'NUN 3. MADDESİ UYARINCA, BİNANIN MALİKİ VEYA İNTİFA HAKKI SAHİBİNİN OLMASI DURUMUNDA, BİNA VERGİSİNİN BİNAYA MALİK GİBİ TASARRUF EDENDEN İSTENEMEYECEĞİ HK.
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekilleri : Av. …, Av. …
Karşı Taraf : Bayrampaşa Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : Davacının … Otogarında bulunan işyerinden dolayı adına tesis edilen emlak vergisi mükellefiyeti ile ödediği vergilerin red ve iadesi istemiyle yaptığı düzeltme şikayet başvurusunun reddine dair işlemin iptali istemiyle açılan davayı; 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun "mükellef" başlığını taşıyan 3. maddesinde, bina vergisini, binanın maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edenlerin ödeyeceğinin hükme bağlandığı, uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için verginin mükellefinin kim olduğunun açıklığa kavuşturulmasının gerektiği, İstanbul Otogarının, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile … Derneği arasında yapılan yap-işlet-devret sözleşmesi uyarınca inşa edildiği, bu sözleşme uyarınca İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nca tahsis edilen arsa üzerinde anılan Dernek tarafından inşaatın yapılacağı ve 25 yılın sonunda Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na devredileceğinin kararlaştırıldığı, Derneğe inşaat hakkı ile 25 yıllık intifa hakkının tanındığı ve Dernek tarafından üyelerinden tahsil edilen aidatlarla inşası tamamlanan otogarda davacıya işyeri tahsis edildiği, anılan Dernekçe iştirakçilerine işyeri ve tahsis belgesi, Büyükşehir Belediye Başkanlığınca çalışma izin belgesi verildiği, kendilerine tahsis edilen bağımsız bölümlerde iştirakçi ve tahsis sahiplerinin tahsis ve işletmecilik hakkına ait olarak bu yeri kiralamak ve devretmek şeklinde malik gibi tasarrufta bulundukları, davacının da … tarih ve … yevmiye nolu noter devir sözleşmesi uyarınca, vergisi ihtilaflı yerin tahsis, işletmecilik ve intifa hakkını başka bir iştirakçi ve tahsis sahibinden bedeli karşılığında devraldığının anlaşıldığı, Emlak Vergisi Kanununun yukarıda anılan 3. maddesi hükmü uyarınca emlak vergisi mükellefiyeti bakımından sadece maliklerin muhatap tutulmadıkları, malikin sahip olduğu hak ve yetkilere sahip bulunanların da vergi mükellefiyetlerinin bulunduğu, yap-işlet-devret modeliyle inşa edilen otopark binası inşaatının bitirilerek ilgili Dernekçe işletmeye açıldığı tarihten itibaren 25 yıl süreyle iştirakçi tarafından işletilecek olması nedeniyle binanın henüz İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına devredilmediğinin açık olduğu, ilgili binanın arsasının Büyükşehir Belediye Başkanlığına ait olmasının, vergi mükellefiyeti açısından binaya malik gibi tasarruf eden ve 25 yıl süreyle intifa hakkına sahip olan iştirakçilerin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı, bu durumda, vergisi ihtilaflı binada malik gibi tasarruf eden davacı Dernek adına emlak vergisi mükellefiyeti tesis edilmesine dair işlemde ve yapılan tahakkukta isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; Vergi Mahkemesince 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 3. maddesinin yanlış yorumlandığı, binaya malik gibi tasarruf edenlerin emlak vergisi mükellefi olmaları için, binanın malikinin ve intifa hakkı sahibinin bulunmamasının gerektiği, otogarda bulunan binaların ve arsanın malikinin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı olduğu, bu nedenle adlarına emlak vergisi mükellefiyeti tesis edilmesinde ve vergi tahsil olunmasında isabet bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Savcısı …'ün Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …'ın Düşüncesi : 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun 3. maddesi uyarınca bina vergisini, maliki bulunan taşınmazlarda intifa hakkı tesis edilmişse öncelikle intifa hakkı sahibi, intifa hakkı tesis edilmemişse maliki, bunların her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edenlerin ödeyeceği belirtildiğinden ve olayda vergisi ihtilaflı binaların maliki İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, intifa hakkı sahibi de Uluslararası Anadolu ve Trakya Otobüsçüler Derneği olduğundan, otogardaki işyerinin kullanıcısı olan davacı adına emlak vergisi mükellefiyeti tesis edilmesinde ve vergi tahsil olunmasında isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlıkta, İstanbul otogarında kendisine tahsis edilen işyeri için beyanda bulunan davacının, adına tesis edilen emlak (bina) vergisi mükellefiyetinin terkini ile ödenen vergilerin red ve iadesi istemiyle yaptığı düzeltme ve şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali isteğiyle açtığı davayı reddeden Vergi Mahkemesi kararının, davacı tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun mükellef başlığını taşıyan 3.maddesinde, bina vergisini, binanın maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edenlerin ödeyeceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükümden, bina vergisini binanın malikinin ödeyeceği, maliki bulunan taşınmazlarda intifa hakkı tesis edilmesi halinde emlak vergisini taşınmazın maliki yerine intifa hakkı sahibinin ödeyeceği, ancak taşınmazın maliki ve intifa hakkı sahibinin bulunmaması halinde taşınmaza malik gibi tasarruf edenlerin ödeyeceği anlaşılmaktadır.
Olayda İstanbul Otogarının, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile … Derneği arasında yap-işlet-devret modelinden hareketle yapılan sözleşme uyarınca inşa edildiği, Derneğe inşaat hakkı ile 25 yıllık intifa hakkının tanındığı, Dernek tarafından üyelerinden tahsil edilen aidatlarla inşası tamamlanan otogarda davacıya işyeri tahsis edildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, maliki İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve intifa hakkı sahibi … Derneği olan otogardaki işyerinden dolayı davacının emlak (bina) vergisi mükellefi olması yukarıda sözü edilen Yasa hükmü uyarınca mümkün olmadığından, mükellefiyetin terkini istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu nedenle, vergisi uyuşmazlık konusu olan işyerinin, maliki ve intifa hakkı sahibi olmayan, sadece Dernek tarafından tahsis edilen işyerinde faaliyette bulunan davacının, vergi ödeme mükellefiyeti bulunmadığından ve verginin mükellefi olmadığı halde mükellefiyet tesis edilerek vergi tahsil edilmesi, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 118.maddesinde, mükellefin şahsında hata olarak yer aldığından, idarece tesis edilen işlemin reddi ile davacının idareye başvuru tarihinden itibaren geriye doğru 5 yıl içinde tahsil edilen vergilerin iadesine hükmedilmesi icap ederken, Vergi Mahkemesince davanın reddedilmesinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına 15.11.2006 tarihinde oybirliği ile karar verildi.