21. Hukuk Dairesi 2016/18345 E. , 2018/3366 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ...... Mahkemesi
Davacı, davalı işverene ait işyerinde 31/08/2013-03/01/2014 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün ...... müdahil Kurum ile davalı ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının 31/08/2013-03/01/2014 tarihleri arasında net 900 TL ücretle davalı işverene ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, davacının ...... sicil nolu işyerinde 03/09/2013 - 03/01/2014 tarihleri arasında 121 gün çalıştığı, bu çalışmalarının hizmet akdine istinaden ve günün cari asgari ücreti üzerinden olup kuruma bildirilmediğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının dava konusu dönemde yapılmış herhangi bir hizmet bildiriminin bulunmadığı, davalı şirkete ait "............... işyerinin 18/10/2010 tarihine kanun kapsamına alındığı, davacı tarafından ...... Başkanlığı adına ...... Kaygısız ile davalı şirket adına davacı arasında imzalanan 03/09/2013 tarihli sözleşmenin dosyaya sunulduğu, bu sözleşmeye göre 24 adet kamera sisteminin yerleştirilmesinin davalı şirket tarafından taahhüt edildiği, davalı şirketin kaşesi ile müdürü ...... Polat"ın imzasını içeren 05/09/2013 tarihli yazı ile kaparo ile iş bitiminde ödemeyi almaya davacının yetkili olduğunun bildirildiği, davalı şirketin söz konusu sözleşme ile yazıyı kabul etmediği, ...... adına ...... .........Sistemleri adına davacı arasında imzalanın benzer nitelikte sözleşme örneğini dosyaya sunduğu, sözleşmenin aslının ...... Müdürlüğünün 2014/80 Esas sayılı dosyasında bulunduğunu bildirdiği, davacı ve davalı tanıklarının beyanlarının alındığı anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliğinin kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Yapılacak iş, davalı işyerinin dava konusu döneme ait dönem bordrolarının tümünü getirtmek, dönem bordrolarında ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak ve dinlenen tanıkların hizmet döküm cetvellerini Kurumdan getirtmek, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, ...... Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle söz konusu işyerine komşu işyerlerini tespit edip bu işyerlerinin uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, ......nden dosyaya sunulun sözleşmeler kapsamında yapılan iş ile ilgili olarak bütün evrak ve kayıtları istemek, ...... Müdürlüğünün 2014/80 Esas sayılı dosyasının onaylı bir suretini dosya arasına almak ve davalı işverenin iddialarını açıklığa kavuşturmak, davacının annesinin ve dayısının vergi kayıtlarını araştırmak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra davacının çalışmasının sürekli çalışma olduğu anlaşılırsa sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı şirket vekili ile ...... müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ...."ne iadesine, 05/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.