Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2017/885 Esas 2020/8777 Karar Sayılı İlamı

14. Hukuk Dairesi


MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 06/04/2015 gününde verilen dilekçe ile meraya elatmanın önlenmesi, kal ve ot bedelinin tahsili talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 05/04/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, Aras Mahallesi 368 ada 341 parsel sayılı mera vasfındaki taşınmaza davalı Şirketin maden arama çalışması amacıyla haksız olarak elattığı ve taşınmaz üzerine trafo koyarak direkler diktiğini, trafo ve direkler nedeniyle merada hayvanların yararlanamadığı alanların oluştuğunu belirterek, elatmanın önlenmesini, taşınmazdaki trafo ve direklerin kal"ini 500,00 TL ot bedelinin yasal faizi birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı vekili, davalı Şirketin almış olduğu ruhsatlar çerçevesinde maden arama ve işletme faaliyetlerini yürüttüğünü, davacının mera ikazı üzerine faaliyetlerini durdurduklarını ve ... İl Tarım Müdürlüğü Mera Komisyonuna müracat edildiğini, taşınmazın hazine arazisine dönüştürülmesinin talep edildiğini, ... Kaymakamlığının da dava konusu taşınmaz için men kararı verdiğini ve bu süreçte de ödemeler yaptıklarını, davanın konusuz kaldığını belirterek reddini savunmuştur.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, meraya elatmanın önlenmesi, kal ve ot bedelinin tazmini istemine ilişkindir.
4302 sayılı Mera Kanunun 14. maddesi "Tahsis amacı değiştirilmedikçe mera, yaylak ve kışlaktan bu Kanunda gösterilenden başka şekilde yararlanılamaz. Ancak, bu Kanuna veya daha önceki kanunlara göre mera, yaylak ve kışlak olarak tahsis edilmiş olan veya kadimden beri bu amaçla kullanılan arazilerden;
a) Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığının talebi üzerine, 3213 sayılı Maden Kanunu ve 6326 sayılı
Petrol Kanunu hükümlerine göre, arama faaliyetleri sonunda rezervi belirlenen maden ve petrol faaliyeti için zaruri olan,
b) Kültür ve Turizm Bakanlığının talebi üzerine, turizm yatırımları için zaruri olan,
c) Kamu yatırımları yapılması için gerekli bulunan,
d) (Değişik: 3/7/2005 - 5403/27 md.) Köy yerleşim yeri ile uygulama imar plânı veya uygulama plânlarına ilave imar plânlarının hazırlanması, toprak muhafazası, gen kaynaklarının korunması, millî park ve muhafaza ormanı kurulması, doğal, tarihî ve kültürel varlıkların korunması, sel kontrolü, akarsular ve kaynakların düzenlenmesi için ihtiyaç duyulan,
e) 442 sayılı Köy Kanununun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamında kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan,
f) Ülke güvenliği ve olağanüstü hal durumlarında ihtiyaç duyulan,
g) Doğal afet bölgelerinde yerleşim yeri için ihtiyaç duyulan,
Yerlerin, ilgili müdürlüğün talebi, komisyonun ve defterdarlığın uygun görüşü üzerine, valilikçe tahsis amacı değiştirilebilir ve söz konusu yerlerin tescilleri Hazine adına, vakıf meralarının tescilleri ise vakıf adına yaptırılır.
Birinci fıkranın (a) bendi kapsamında başvuruda bulunan işletmeciler ile (c) bendi kapsamında başvuruda bulunan kamu kurumları faaliyetlerini çevreye ve kalan mera alanlarına zarar vermeyecek şekilde yürütmekle ve kendilerine tahsis edilen yerleri tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmekle yükümlüdürler. Bu yerler tahsis süresi bitiminde özel sicile kaydedilir.
Komisyon gerektiğinde; 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanmasını Bakanlıktan talep edebilir ve köy veya belediyelerde toplulaştırma projeleri uygulatabilir.
Durum ve sınıfı çok iyi, iyi ve orta ile arazi kullanım kabiliyet sınıfı bir, iki, üç olan mera, yaylak ve kışlaklarda birinci fıkranın (a), (f) ve (g) bentleri hariç, tahsis amacı değişikliği yapılamaz.
Bu Kanun kapsamında, 3213 sayılı Maden Kanunu ve 6326 sayılı Petrol Kanunu hükümlerine göre arama ve işletme faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkartılarak bir yönetmelikle düzenlenir.
Harman yeri, panayır, sıvat ve eyrek yerleri gibi kamu orta mallarının tahsis amacı değişikliğinde bu madde hükümleri uygulanır." hükmünü içermektedir.
Davalı ... Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından 4342 sayılı Mera Kanununun 14. maddesine dayalı olarak kendisine verilen ruhsat nedeniyle tahsis amacının değiştirilmesi talebinde bulunulmuş, mahkemece Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığının kararı beklenmeden hüküm kurulmuştur. O halde mahkemece yapılacak iş öncelikle Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığına yapılan başvuru üzerine verilen kararın araştırılması, Mera Kanununun 14. maddesi gereğince tahsis amacının Valilikçe değiştirilebileceği gözetilerek Valilik Makamınca tahsis amacının değiştirilip değiştirilmediğinin belirlenmesi gerekmektedir. Tahsis amacının değiştirildiğinin tespiti halinde ise bu kez keşif yapılarak davalı tarafa verilen ruhsatın kapsamı dikkate alınmak suretiyle meraya elatma olup olmadığının belirlenmesinden sonra bir karar verilmesi gerekirken, belirtilen bu hususlar yerine getirilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23/12/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.Başkan
...