MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 29.11.2011 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi (İcra ve İflas Kanunun 121. maddesi) talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın onanan parseller için karar verilmesine yer olmadığına, diğerleri için kabulüne dair verilen 16.10.2019 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan ... vd. vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, İcra İflas Kanununun 121. maddesi uyarınca alınan yetki belgesine dayalı olarak açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu 10 adet taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine dair verilen ilk kararın bir kısım davalılar tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 24.10.2016 tarihli 2015/4976 Esas, 2016/8654 Karar sayılı ilamı ile özetle; davalı paydaş (... oğlu) ..."nın ölü olduğu anlaşıldığından, mirasçılık belgesinin temin edilmesi ve mirasçılarının davalı olarak davada yer alması sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, taraf teşkili sağlanmaksızın hüküm kurulmasının doğru olmadığı gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma kararına uyularak taraf teşkili sağlanmış ve yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulü ile dava konusu 9 adet taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmiştir. Bu kararın da temyizi üzerine Dairemizin 14.03.2019 tarihli 2018/4280 Esas, 2019/2347 Karar sayılı ilamı ile özetle; dava konusu 105 ada 122, 290, 413, 512 ve 513 parsel, 106 ada 25 parsel, 109 ada 80 parsel ile 111 ada 20 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazları yerinde görülmemiş, bu nedenle reddi ile hükmün bu parseller yönünden onanmasına; 106 ada 22 parsel sayılı taşınmaz da davaya konu edilerek ortaklığının satış yoluyla giderilmesi istendiği halde mahkemece, anılan taşınmazla ilgili olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesi ile mahallinde yapılan keşif sonrası düzenlenen 27.11.2017 tarihli inşaat bilirkişi raporunda, dava konusu 105 ada 124 parsel sayılı taşınmazın arazi değeri ile üzerinde bulunan muhdesatların değeri ayrı ayrı belirlenerek muhdesatların değeri, taşınmazın toplam değerine oranlanmak suretiyle taşınmazın satış bedelinden muhdesat sahibi paydaşlara düşecek miktar yüzdelik olarak açıkça belirtilmesine rağmen mahkemece, bu taşınmaz yönünden anılan bilirkişi raporuna atıf yapmakla yetinilerek taşınmazın satış bedeli ile ilgili oranlama yapılmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden hükmün bu parseller yönünden bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonucunda dava konusu 105 ada 122, 290, 413, 512 ve 513 parsel, 106 ada 25 parsel, 109 ada 80 parsel ile 111 ada 20 parsel sayılı taşınmazlar hakkında onama kararı doğrultusunda karar verilmesine yer olmadığına; 106 ada 22 parsel ile 105 ada 124 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın ise satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü davalılardan ... vd vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
1-Dava konusu 106 ada 22 parsel sayılı taşınmaz yönünden yapılan incelemede, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler; yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine uygun olduğundan, yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün onanmasına,
2-Dava konusu 105 ada 124 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise; taşınmazın tapu kaydında 5 adet muhtesat şerhi bulunduğu, ancak satış bedelinin dağıtılmasında tapudaki şerh lehtarları ile muhtesattan pay alan hissedarların örtüşmediği anlaşılmıştır. Mahkemece, tapudaki muhtesat kayıtlarına itiraz olması durumunda bu sorunun giderilmesi için taraflara süre verilerek sonucunun beklenilmesi ve ardından oluşan duruma göre karar verilmesi gerekir. Somut olayda A harfi ile gösterilen muhtesat lehtarı dava dışı ... oğlu ... iken bu muhtesat bedelinin hissedar ... oğlu ...’ya ödenmesi ile ... oğlu ...’ya bilirkişi raporunda gösterilen %8,82 paydan daha fazla olarak %33,26 muhtesat payı verilmesi doğru görülmemiş, hükmün 105 ada 124 parsel yönünden belirtilen bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle bir kısım davalılar vekilinin dava konusu 106 ada 22 parsel sayılı taşınmaza ilişkin temyiz itirazlarının reddine hükmün bu parsele ilişkin kısmının ONANMASINA; taşınmaz malın satış bedelinden payına düşecek paranın % 011,38 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 44,40 TL’nin mahsubu ile bakiyesinin temyiz edene yükletilmesine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle dava konusu 105 ada 124 parsel sayılı taşınmaz yönünden bir kısım davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 23.12.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.