Danıştay 13. Daire 2021/4587 Esas 2021/3769 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/4587
Karar No : 2021/3769

DAVACI : … Otel Turizm Kuyumculuk İnşaat Gıda Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı

DAVANIN KONUSU : Hazine Mülkiyeti'nde Bulunan T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Satışa Sunulan Taşınmazların Açık Artırma İle Satış Şartnamesi ve anılan Şartname'ye dayanılarak Aydın ili, Didim ilçesi, …Mahallesi, … ada … parselde kayıtlı bulunan taşınmazın satışına ilişkin olarak gerçekleştirilen ihalenin iptali ile ihale nedeniyle ödenmiş olan 600.000,00-TL teminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesine karar verilmesi istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dava dilekçesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan ilan ile, anılan Bakanlık ile …Yönetim Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. arasında imzalanan 19/09/2019 tarih ve 219134 sayılı "Bakanlığımız ile Emlak Yönetim Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. Arasında 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Tasarrufundaki Taşınmazların Satışı/Kiralanması ve Satış/Kiralama Sonrası Hizmetlere İlişkin İşbirliği Protokolü" kapsamında Bakanlık uhdesinde bulunan ve ilan eki listede yer alan taşınmazların satışına ilişkin olarak 16/09/2021 tarihinde saat 10:30'da açık artırmalı satış yöntemi ile satış ihalesi gerçekleştirileceği ilan edilmiş, ilan eki listede ihalesi yapılacak olan toplam 235 taşınmaz belirtilmiştir.
İhaleye ilişkin olarak "Hazine Mülkiyetinde Bulunan T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Satışa Sunulan Taşınmazların Açık Artırma İle Satış Şartnamesi" hazırlanmıştır.
Davacı tarafından, anılan Şartname uyarınca gerçekleştirilen Aydın ili, Didim ilçesi, …Mahallesi, … ada … parselde kayıtlı bulunan taşınmaza ilişkin olarak gerçekleştirilen ihaleye katıldığı, ihale aşamasında kendisinden katılım teminatı adı altında 600.000,00-TL alındığı, üzerinde bırakılan ihale işlemleri için 355.180,00-TL komisyon bedeli istenildiği, bu bedele itiraz ettiğinden satış sözleşmesinin yapılamadığı belirtilerek anılan Şartname ve taşınmaz satışına ilişkin ihalenin iptali ile 600.000,00-TL teminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Öte yandan Şartname'nin "Genel Bilgiler" başlıklı 1. maddesinde, "1.1. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından (bundan böyle Bakanlık olarak anılacaktır) bilgileri ‘‘Taşınmaz Listesi’’nde yer alan muhtelif gayrimenkulleri, ...Yönetim Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (Bundan böyle Emlak Yönetim olarak anılacaktır.) tarafından düzenlenecek Açık Artırma toplantılarında alınacak tekliflerin Bakanlık tarafından değerlendirilmesi yöntemiyle satışa sunulmuştur.
1.2. Açık artırma 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu hükümlerine tabi olmayıp iş bu şartname 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, Cumhurbaşkanlığı 1 No lu Kararnamesi ve Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı Yönetmeliği mevzuatının 25. maddesi kapsamındadır.
1.3. Açık artırma toplantısı, … Bakanlığı Konferans Salonu – …/…, … Kültür ve Sanat Merkezi Konferans Salonu- …/… ve www….com.tr’den internet bağlantıları ile 16 Eylül 2021 Perşembe günü saat 10.30'da yapılacaktır. Teklifler toplantı sırasında açık teklif alma (açık artırma) yöntemiyle alınacaktır. İnternet katılım başvuruları açık artırmadan 1 gün önce kapatılacaktır. (15 Eylül 2021 Saat 10:30)" kuralına yer verilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 1. maddesinde, bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinin bu Kanunla verilen görevleri yerine getirmek üzere kurulmuş "genel görevli" mahkemeler olduğu; 5. maddesinde, idare mahkemelerinin, vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla ilk derecede Danıştay'da çözümlenecek olanlar dışındaki davaları çözümleyeceği; 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24/1-c maddesinde, "Bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere" karşı açılacak idarî davaların ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'ca karara bağlanacağı; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14/3-a maddesinde, dilekçelerin görev ve yetki yönünden inceleneceği; 15/1-a maddesinde, 14. maddenin 3/a bendine göre adlî yargının görevli olduğu konularda açılan davaların reddine, idarî yargının görevli olduğu konularda ise görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
Düzenli hâle koymak, düzen vermek olarak tanımlanabilecek olan düzenleme, kamu hukukunda kural koyma ile eş anlamlıdır. Kural ise, hukukta sürekli, soyut ve objektif, genel durumları belirleyen norm olarak tanımlanır. Yasama organının yasama tasarrufları dışında idare, Anayasa ve yasal düzenlemelerden aldığı yetki ile kural koyma, düzenleme yapma yetkisine sahiptir. Düzenleme yetkisini kullanarak yönetmelik, genelge gibi düzenleyici işlemleri yapan idarenin bir işleminin düzenleyici nitelik taşıdığının kabul edilebilmesi için, söz konusu işlemin sürekli, soyut, objektif, genel durumları belirleyen ve gösteren hükümler içermesi, başka bir ifadeyle belirtilen nitelikte kurallar koymuş olması gerekir.
Davacı tarafından … İdare Mahkemesi'ne hitaplı olarak açılan davada, … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla dava konusu işlemlerden olan Şartname'nin tüm ülke çapında uygulanacak düzenleyici bir işlem olduğundan bahisle davanın görüm ve çözümünde ilik derece mahkemesi olarak Danıştay'ın görevli olduğu gerekçesiyle dava dosyasının Danıştay'a gönderilmesine karar verilmiş ise de, söz konusu Şartname'nin 16/09/2021 tarihinde gerçekleştirilecek olan toplam 235 taşınmazın satışına ilişkin olarak gerçekleştirilecek ihaleye özgü olarak hazırlandığı, 235 taşınmazın satışına ilişkin olarak yapılacak ihaleler sona erdikten sonra uygulama alanı bulamayacağı, başka bir anlatımla sürekli ve genel durumları belirleyen nitelikte olmadığından ülke çapında uygulanacak genel nitelikli bir düzenleyici işlem niteliğinde olmadığı gibi, 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24. maddesinde sayma suretiyle belirlenen Danıştay'ın ilk derece bakacağı diğer davalar kapsamında da değerlendirilemeyeceği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Hazine Mülkiyeti'nde Bulunan T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Satışa Sunulan Taşınmazların Açık Artırma İle Satış Şartnamesi ve anılan Şartname'ye dayanılarak Aydın ili, Didim ilçesi, … Mahallesi, … ada … parselde kayıtlı bulunan taşınmazın satışına ilişkin olarak gerçekleştirilen ihalenin iptali ile ihale nedeniyle ödenmiş olan 600.000,00-TL teminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle açılan davanın, işlemi tesis eden idari merciin bulunduğu yer idare mahkemesi olan … İdare Mahkemesi'nce çözümlenmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN GÖREV YÖNÜNDEN REDDİNE,
2. Dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 10/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.