16. Hukuk Dairesi 2016/5840 E. , 2019/1998 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu .... Köyü çalışma alanında bulunan 114 ada 167 parsel sayılı 23.968.422,30 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kamu orta malı mera vasfıyla sınırlandırılarak özel siciline kaydedilmiştir. Davacı ..., irsen intikal, vergi kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne ve çekişmeli 114 ada 167 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişinin 14.08.2014 havale tarihli raporuna ekli krokide (A) harfi ile kırmızı renkte gösterilen 7.286,98 metrekarelik kısmı ile (B) harfi ile yeşil renkte gösterilen 2.999,25 metrekare kısmının tapusunun iptali ile; (A) harfi ile kırmızı renkte gösterilen kısmın çayır vasfı ile, (B) harfi ile yeşil renkte gösterilen kısmın tarla vasfı ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmaz üzerinde davacı yararına taksim ve satın almaya dayalı olarak kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile kazanma koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli değildir. Taşınmaz bölümlerinin niteliğinin ve zilyetlik durumunun tespiti için taşınmaza ait hava fotoğraflarından yöntemine uygun şekilde ve yeterince yararlanılmamış, ayrıca taşınmaz bölümlerinin niteliğini belirtmekten ve komşu mera parseli ile arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını tespit etmekten uzak, soyut nitelikteki ziraat bilirkişi raporuna itibar edilerek usulünce mera araştırması yapılmamıştır. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için, mahkemece öncelikle varsa mera tahsis kararı, ekleri ve haritaları dosya arasına getirtilmeli, tespit tarihi olan 2008 yılından 15-20-25 yıl öncesi zaman dilimi içerisinde farklı tarihlerde çekilmiş en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilmeli ayrıca bu hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ile temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları getirtilerek dosya arasına konulmalı, bundan sonra mahallinde, komşu köylerde ikamet eden ve davada yararı bulunmayan yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, üniversitelerin toprak kürsüsünde görev yapan uzman 3 ziraat mühendisi, 1 fen elemanı ve 1 jeodezi ve fotogrametri uzmanından oluşan bilirkişi heyetinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak bu keşifte çekişmeli mera parseli hakkında, varsa mera tahsis kararı ve haritaları uygulanıp kapsamları belirlenmeli, mera tahsisi yoksa, mahalli bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı, çekişmeli taşınmaz bölümleri ile mera parseli arasında ayırıcı nitelikte unsur bulunup bulunmadığı, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, öncesinin mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı, zaman içinde taşınmazların sınırlarında mera yönünde genişleme olup olmadığı hususları; taşınmazların mera vasfında olmadığının tespiti halinde taşınmazların öncesinde ne olduğu, ilk olarak kim tarafından ve ne şekilde kullanılmaya başlandığı, kim veya kimler tarafından imar ve ihya edildiği, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, kullanımın kim veya kimler tarafından ve ne şekilde sürdürüldüğü, taşınmaz davacının murislerinden intikal etmiş ise ne sebeple davacıya kaldığı hususları tek tek ve olaylara dayalı olarak sorulup saptanmaya çalışılmalı, beyanlar arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmeli; Jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları üzerinde ve temin edilebilecek en eski tarihli uydu fotoğrafları üzerinde inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazların önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu, imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı, kullanıma ara verilip verilmediği hususlarında rapor düzenlettirilmeli; ziraatçi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazlar üzerinde ekonomik amaca uygun zilyetlik bulunup bulunmadığı, ekonomik amaca uygun zilyetlik varsa hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, çekişmeli taşınmaz ile komşu taşınmazların toprak yapısı ve niteliği hususunda fark bulunup bulunmadığı, çekişmeli taşınmaz bölümleri ile kalan mera parseli arasında doğal ya da yapay ayrıcı unsur olup olmadığı hususlarını ve çekişmeli bölümlerin meradan açma olup olmadığını irdeleyen, çekişmeli bölümlerin niteliğini, kullanım durumunu ve zilyetlik süresini kesin olarak belirleyen rapor istenmeli ve çekişmeli her bölümün dört hududunu gösterir şekilde ve taşınmazın hangi bölümüne ait olduğuna dair gerekli açıklamanın yeraldığı fotoğraflar raporlara eklenmeli; fen bilirkişisinden keşfi takibe imkan verir kroki ve rapor düzenlemesi istenmeli, bu şekilde zilyetlikle kazanma şartlarının davacı taraf lehine oluşup oluşmadığı kesin olarak belirlenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de çekişmeli 114 ada 167 parsel sayılı taşınmazın ifrazından geriye kalan ve ana taşınmaz ile irtibatı kesilen (C) bölümü hakkında tescil hükmü kurulmayarak sicilin açık bırakılmış olması dahi isabetsiz olup, davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.03.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.