MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... vekili Avukat ...tarafından, davalılar ... ve diğerleri aleyhine 07/10/2009 gününde verilen dilekçe ile yersiz ödemelerin istirdadı istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 29/03/2017 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından faiz açısından ve davalılar tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, davalıların murisine yersiz ödenen muhtaç aylığının iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm; davacı vekili ve davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, müvekkili Sosyal Güvenlik Kurumundan dul aylığı alan davalıların murisi ..."a, askerlik görevini yaparken ölen oğlu ..."dan dolayı 5434 sayılı Kanun"un 72. maddesine istinaden 01/07/1986 tarihinden itibaren Türk Silahlı Kuvvetleri Vazife Malullüğü Yetim Aylığı bağlandığını, ancak ..."a 01/04/1987 tarihinden itibaren Sosyal Sigortalar Kurumundan emekli aylığının da bağlandığını, bu suretle asgari ücretin net tutarının üzerinde maaş aldığı anlaşıldığından muhtaç olduğuna dair kararın iptaline karar verildiğini belirterek, geçmişe dönük yapılan ödemelerin iadesi isteminde bulunmuştur.
Davalılar, davaya cevap vermemiş, duruşmada davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece, görevsiz mahkemede alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli kabul edilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya incelendiğinde; davalıların dava dışı muris babalarına gerekli koşulları taşıdığından bahisle muhtaç aylığı bağlandığı, sonraki tarihlerde davalının SGK"dan emekli aylığı almaya başlaması nedeniyle gelirinin net asgari ücret miktarını aştığının anlaşılması üzerine muhtaçlık kararı iptal edilerek geçmişe dönük yapılan ödemelerin iadesi istemiyle eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davalıya bağlanan aylık sosyal devlet ilkesi gereği bağlanmıştır. Sosyal devlet; ekonomik, sosyal, kültürel bakımdan, vatandaşın insanca yaşayabilmesi için gerekli olan tedbirleri alan, sosyal barış ve sosyal adaleti sağlamak amacıyla sosyal ve ekonomik hayata müdahaleyi gerekli gören devlettir. Sosyal devlet olmanın unsurlarından başlıcası, herkese insana yakışır asgari bir hayat düzeyi sağlamaya yönelik tedbir almadır. Bu kapsamda davacı kamu kurumu tarafından, davalıların murisine askerlik görevini yaparken ölen oğlu Atıf Işgın"dan dolayı 5434 sayılı Kanun"un 72. maddesine istinaden Emekli Sandığı Genel Müdürlüğünce 01/07/1986 tarihinden itibaren Türk Silahlı Kuvvetleri Vazife Malullüğü Yetim Aylığı bağlanması sosyal devlet ilkesi gereği insani nitelikte bir yardımdır.
Tüm bu açıklamalar ışığında; İl İdare Kurulunun davalının muhtaçlık durumunun iptaline ilişkin 12/10/2004 tarihli kararına kadar 01/07/1986 tarihinde verilen kararı yürürlüktedir. Dava konusu ödemelerde buna göre yapılmıştır. Davacının değişen durumları kontrol ederek gerekli önlemleri alması gerekir. Mahkemece, yapılan ödemelerin sosyal devlet ilkesi uyarınca yapıldığı, başvuru esnasında ve şartların değişmesi nedeniyle kontrolde ihmal gösteren davacının aylıkların iadesini istemesinin anılan ilkeye aykırı düşeceği gözetilerek davanın tümden reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş; hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle davalılar yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve davalılardan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 21/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.