Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2014/23326 Esas 2014/22283 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : Mersin 4. İş Mahkemesi
Tarihi : 22.05.2014
No : 2012/523-2014/147

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davalı işverene ait işyerinde 01.09.1999-13.05.2011 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespitine ilişkin davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
İnceleme konusu davada istem aynen hüküm altına alınmış ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir. Bu bakımdan; bordro tanığı M.. C..’in tanık sıfatıyla alınan ifadesinde 2002 yılında davacının bu işyerinde çalışıyor olduğunu kabul etmesi ve diğer delillerin de davacının 2002 yılından itibaren davalı işyerinde çalışmış olduğunu göstermesi karşısında, davacının 2002 yılından itibaren 13.05.2011 tarihine kadar çalıştığının kabulünde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak, dosyada davacının 2002 yılı
öncesinde çalıştığını gösterir davacı tanığı H.. S..’nin beyanı ve içeriği soyut nitelikte görülen 09.01.2012 tarihli kolluk araştırma tutanağı dışında somut bir delil bulunmamaktadır. Bu nedenle, uyuşmazlık konusu 1999-2002 yıllarına ait dönemsel sigorta prim bordroları Kurumdan istenilmeli anılan bordrolarda bildirimleri yapılan sigortalıların hizmet cetvelleri getirtilerek bilgi ve görgüsüne başvurulmalı, bordrolar düzenlenmediği veya tüm aramalara karşın sigortalılara ulaşılamadığı takdirde aynı çevrede faaliyet yürüten işverenler ve çalışanlar yöntemince saptanarak tanık sıfatıyla dinlenilmeli, belirdiği takdirde tanık anlatımları arasındaki çelişkiler giderilmeli, çalışma kesintili gerçekleşmiş ise hak düşürücü süre yönünden irdeleme yapılmalı, böylelikle toplanan kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
Öte yandan, avukat ile temsil olunmayan davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmesi de isabetsizdir.
Açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu istemin aynen hüküm altına alınması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ... Tarım Tic. Ltd. Şti."ye iadesine, 26.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.