Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2019/4308 Esas 2019/5634 Karar Sayılı İlamı

20. Hukuk Dairesi
Esas No: 2019/4308
Karar No: 2019/5634
Karar Tarihi: 08.10.2019

Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2019/4308 Esas 2019/5634 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Dava, davacının nüfus kaydındaki anne adının düzeltilmesine ilişkin olarak açılmıştır. İki ayrı mahkeme tarafından yetkisizlik kararı verilmesi nedeniyle dosya bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerine gönderilmiştir. Bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevi, adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmektir. Dosya incelendiği takdirde, davacının yerleşim yeri adresi olan ..... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği belirlenmiştir. Sonuç olarak, 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereği, davacının yerleşim yeri mahkemesi olan ..... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmiştir.
5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi, bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğunu belirtmektedir. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1/a bendi ise nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları için yerleşim yeri mahkemesinin yetkisini düzenlemektedir. Ayrıca, yerleşim yeri mahkemesinin bu konuda kesin yetkisi olduğu belirtilmektedir.

20. Hukuk Dairesi 2019/4308 E. , 2019/5634 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin olarak açılan davada ..... 2. Asliye Hukuk ile ..... 2. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
Dava, davacının nüfus kaydındaki anne adı düzeltilmesine ilişkindir.
.... 2. Asliye Hukuk Mahkemesince, davacının MERNİS adresinin "....." olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
.... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından ise her ne kadar 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36/a. maddesinde nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesine açılacağı hüküm altına alınmış ise, yine nüfus kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin davalar kamu düzenine ilişkin olsa da kesin yetki hali söz konusu değildir. Bu nedenle davalının yetki itirazı bulunulmadan yetkisizlik kararı verilemeyeceği gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
Somut olayda, davacı vekili, müvekkilinin annesi ile babasının resmi nikahsız birlikteliğinden dünyaya geldiğini, müvekkilinin nüfus kayıtlarında anne adının ... olarak kayıtlı olduğunu, gerçek anne adının .... olduğunu, ..... ölü olduğunu, nüfus kayıtlarında ..... olarak görünen anne adının gerçek olmadığını, bu nedenlerle müvekkilinin nüfusta ..... olarak görünen anne adının ..... . olarak düzeltilerek .... annesi olduğunun tespiti ile aralarında soybağının kurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1/a bendine göre nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılması gerekir. Bu yer mahkemesinin yetkisi itiraza tabi olmayıp kamu düzenine ilişkin kesin yetkidir. Dolayısıyla mahkemece itiraz olup olmadığına bakılmaksızın bu husus mahkemece re"sen gözetilir. Dosya kapsamından, davacının MERNİS adresi "......" olduğu davanın davacının yerleşim yeri adresi olan ..... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince ..... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 08/10/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.