Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/2992 Esas 2021/2406 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/2992
Karar No : 2021/2406

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR): 1- … Bakanlığı
(… Bakanlığı)
VEKİLİ :Hukuk Müşaviri …
2- …Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 18/06/2020 tarih ve E:2016/1738, K:2020/2147 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının suni tohumlama kursuna katılma başvurusunun reddine ilişkin Diyarbakır Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işlemin dayanağını oluşturan 08/12/2011 tarih ve 28136 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Suni Tohumlama, Tabii Tohumlama ve Embriyo Transferi Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik'in 4. maddesine, 18/12/2013 tarih ve 28855 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik ile eklenen (n) bendindeki "örgün" ibaresinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 18/06/2020 tarih ve E:2016/1738, K:2020/2147 sayılı kararıyla;
Anayasa'nın 10. maddesi, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 3. maddesinin 1. fıkrasının (u) bendi ve 12. maddesi ile Açık Yükseköğretim Yönetmeliği'nin 5. maddesi belirtilerek;
Yüksek öğretimdeki eğitim-öğretim türleri arasında açık eğitim-öğretimin de sayıldığı açıköğretim önlisans mezunlarının aynı öğretim programındaki örgün öğretim mezunlarından farklı bir değerlendirmeye tabi tutulacağına ilişkin olarak, açıköğretim önlisans mezunlarının aleyhine herhangi bir kısıtlayıcı düzenlemeye yer verilmediği gibi, aksine Açık Yükseköğretim Yönetmeliği'nin 13. maddesinde, bunların eşit hak ve yetkilere sahip olduklarının kurala bağlandığı;
Dava konusu Yönetmeliğin 6. maddesinin 1. fıkrasına göre örgün öğretim mezunu olan veteriner sağlık teknikerlerinin de doğrudan suni tohumlama kurslarına katılamadığı, Bakanlığın öngördüğü eğitimleri tamamlayan veteriner sağlık teknikerlerinin suni tohumlama kurslarına katılabildiği;
Bu doğrultuda, Dairelerinde temyiz incelemesi yapılmış olan E:2016/12809 sayılı dava dosyasında bulunan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı yazısında, bazı üniversitelerde müfredat tamamlama eğitimi programı açıldığı, veteriner hekim gözetiminde çalışan lise öğrenimi üzerine iki yıl süreli veteriner sağlık önlisans ve hayvan yetiştiriciliği ve sağlığı örgün öğrenim programlarından mezun olan veteriner sağlık teknikerlerinin başvurularının alınacağının belirtildiği;
Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Önlisans Laborant ve Veteriner Sağlık Programı incelendiğinde 4. yarıyılda doğum bilgisi ve suni tohumlama dersinin zorunlu olarak görüldüğü, yine zorunlu olarak 30 işgünü staj uygulaması bulunduğu, staj yapılabilecek yerler arasında Bakanlığın ilgili birimlerinin de (Veteriner Kontrol Enstitüsü Müdürlükleri, İl ve İlçe Tarım Orman Müdürlükleri Laboratuvarları) yer aldığının görüldüğü;
Diğer taraftan, anılan programdan mezun olan davacılar tarafından, suni tohumlama kurslarına katılmak için yapılan başvuruların aynı nedenle reddi üzerine bu ret işlemlerinin iptali istemiyle açılan davalarda verilen iptal kararlarının temyiz incelemesi sonucunda Dairelerince bu kararların onanmasına, davanın reddi yolundaki kararların ise bozulmasına karar verildiği;
Davacı ile aynı programdan mezun olup aynı konuda yapmış olduğu başvurusu aynı nedenle reddedilen ... isimli şahıs tarafından, Kamu Denetçiliği Kurumu'na yapılmış bir şikayet başvurusunda, Kamu Denetçiliği Kurumunca şikayetin kabulüne, Açık Yükseköğretim Yönetmeliği'nin 13. maddesi esas alınarak şikayetçinin mağduriyetinin ivedi giderilmesine, bu mümkün olmadığı taktirde Suni Tohumlama, Tabii Tohumlama ve Embriyo Transferi Faaliyetleri Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesinin (n) bendinde Açık Yükseköğretim Yönetmeliği kapsamında mevzuat değişikliği yapılması hususunda, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına tavsiyede bulunulmasına karar verildiği;
Bu durumda, Açık Yükseköğretim Yönetmeliği'nde açıköğretim mezunlarının örgün öğretim mezunlarıyla tamamen eşit haklara sahip olduğu, örgün öğretim mezunu olan veteriner sağlık teknikerlerinin de ancak Bakanlıkça verilecek olan tamamlama eğitiminden sonra suni tohumlama kurslarına katılabildiği, söz konusu tamamlama eğitimine açıköğretim mezunlarının da iştirak ettirilmesinde Anayasa'nın 10, Açık Yükseköğretim Yönetmeliği'nin ise 13. maddesi karşısında hukuki bir engel bulunmadığı anlaşıldığından, davacının suni tohumlama kursuna katılma başvurusunun reddine ilişkin işlem ile dayanağı olan Suni Tohumlama, Tabii Tohumlama ve Embriyo Transferi Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik'in 4. maddesinin (n) bendindeki "örgün" ibaresinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle iptallerine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idarelerden … Bakanlığı tarafından, açık öğretim mezunları pratik eğitim almadığından uygulama konusunda bilgi sahibi olmadıkları, bu kişilerin suni tohumlama yapması halinde hayvanların üreme organlarında kalıcı hasarlara yol açabilecekleri, bu durumun hem hayvanın gebe kalmamasına hem de hayvan sahibinin devlet tarafından verilen destekten yoksun kalmasına neden olacağı, Açık Öğretim Yönetmeliği'nin 13. maddesinde açık öğretim mezunu ile örgün öğretim mezunlarının eşit haklara sahip olduğu belirtilmekte ise de dava konusu Yönetmeliğin suni tohumlama konusunda özel düzenleme niteliğinde olduğu ve belirli meslek gruplarına bu yetkinin verilmesinin uygun görüldüğü, Diyarbakır Valiliği tarafından ise, işlemde eşitlik ilkesine aykırı bir yön bulunmadığı, mevzuat uyarınca işlem tesis edildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçelerinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden davalı idarelerden … Bakanlığının yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin, Üyeler … ve …'in, yalnızca örgün öğretim mezunlarının suni tohumlama kursuna katılabileceklerine ilişkin kural içeren dava konusu düzenleyici işlemin, hukuka uygunluğunun örgün öğretim mezunları ile açık öğretim mezunlarının aynı eğitimi aldıkları yolundaki davacı iddiaları tartışılarak çözüme kavuşturulması gerektiğinden, uyuşmazlığın Danıştay Onuncu ve Sekizinci Dairelerince oluşturulan müşterek heyet tarafından karara bağlanması gerektiği, bu usule uyulmaksızın verilen karara karşı yapılan temyiz istemlerinin kabulü ile yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Dairesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği yolundaki oylarına karşılık, uyuşmazlığın Danıştay Onuncu Dairesinin görevinde olduğuna oyçokluğu ile karar verilerek gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu işlemin ve dayanağı düzenleyici işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 18/06/2020 tarih ve E:2016/1738, K:2020/2147 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 11/11/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.