16. Hukuk Dairesi 2016/7471 E. , 2019/1975 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Milas/Dörttepe Köyü çalışma alanında bulunan, 1967 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakılıp 08.03.2006 tarihinde 6388 (yeni 304 ada 204 parsel), 6387 (yeni 304 ada 205 parsel), 6386 (yeni 304 ada 206 parsel) ve 6385 (yeni 304 ada 207 parsel) parsel sayılı sırasıyla 3.808.10, 3.688.64, 6.886,83 ve 9.301,98 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar idari yoldan zeytinlik niteliği ile davalı ... adına tescil edilmiştir. Davacılar ... ve ... miras yoluyla gelen hakka, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı nedenine dayanarak ... adına oluşan tapu kaydının iptali ve taşınmazın adlarına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne; çekişmeli 6388 (yeni 304 ada 204 parsel) ve 6386 (yeni 304 ada 206 parsel) parsel sayılı taşınmazların davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacı ... adına, 6385 (yeni 304 ada 207 parsel) ve 6387 (yeni 304 ada 205 parsel) davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, çekişmeli taşınmazlar yönünden idari yoldan oluşan tapu kaydının tesis tarihine kadar, öncesi ziraata elverişsiz olan yerde davacılar yararına 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddesinin koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi ile çözüme kavuşturulacak nitelikteki tapu iptali ve tescil davasıdır. Mahkemece, çekişmeli 6388 (yeni 304 ada 204 parsel) ve 6386 (yeni 304 ada 206 parsel) parsel sayılı taşınmazlar üzerinde davacı ... lehine, 6385 (yeni 304 ada 207 parsel) ve 6387 (yeni 304 ada 205 parsel) parsel sayılı taşınmazlar üzerinde ise davacı ... lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki mahkemece, taşınmazların tescil harici bırakılma nedeni belirlenmediği gibi bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin ne zaman başladığı ve ne zaman tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde bu yönteme başvurulmamış ve bu konuda eksik ve yetersiz ziraatçi bilirkişi raporu ile yetinilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için öncelikle, taşınmazların ihdasen ... adına tescil tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları ile aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ile temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları getirtilerek dosya arasına konulmalı ve taşınmazların tescil harici bırakılma nedeni ilgili yerlerden sorulmalı, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek, üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları, 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişisi ile fen bilirkişi katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak bu keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, öncesinin imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise buna en erken ne zaman başlanıldığı ve imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, taşınmazlar üzerindeki zilyetliğin hangi tasarruflarla, kim tarafından ve ne şekilde sürdürüldüğü, taşınmazların sınırlarında geçmişten bugüne kadar herhangi bir değişiklik olup olmadığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık beyanları arasında çelişki olduğu takdirde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkinin giderilmesine çalışılmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazların eğimini, niteliğini, toprak yapısını, bitki örtüsünü, öncesinin imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığını, imar-ihya gerektiren yerlerden ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp tamamlandığını, ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihten beri hangi tasarruflar ile sürdürüldüğünü, taşınmazlar üzerinde kaç adet zeytin ağacının bulunduğu ve çekişmeli taşınmazların kullanım durumunu kesin olarak belirleyen, bilimsel verilere dayalı ve komşu taşınmazlarla mukayeseli değerlendirmeyi içerir şekilde rapor aldırılmalı, çekişmeli taşınmaz ve çevresinin yakın plan panoramik fotoğrafları çektirilip fotoğraflar üzerinde çekişmeli taşınmazların sınırları kabaca işaretlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisine yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmazların önceki ve şimdiki niteliğini, sınırlarını ve taşınmazlar üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini açıklayan rapor düzenlettirilmeli, sunulan raporda çekişmeli taşınmazların memleket haritası ve uydu fotoğrafları üzerindeki konumu gösterilmeli; fen bilirkişisinden, keşfi takibe imkan verir kroki ve ayrıntılı rapor alınmalı; mahalli bilirkişi ve tanık beyanları, teknik raporlar ile denetlenmeli; yapılan araştırma ve inceleme neticesinde dava konusu taşınmazların öncesi itibariyle imar-ihyaya muhtaç yerlerden olduğunun anlaşılması halinde, iktisap edilebilmesi için emek ve masraf yapılarak tarıma elverişli hale getirildikten sonra, taşınmazların ihdasen ... adına tescil tarihine kadar 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı süresinin davacılar lehine nizasız, fasılasız ve malik sıfatıyla geçmesi gerektiği dikkate alınmalı; bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yön göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.03.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.