Danıştay 13. Daire 2015/3341 Esas 2021/3786 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/3341
Karar No:2021/3786

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı - …
(… Kurumu)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin 2008/2009 pazarlama yılında kendisine tahsis edilen pancar ekim alanları dışından 5.201.000 kg pancar temin ettiğinden bahisle bu pancarın C pancarı, bu pancardan üretilecek 794.193 kg şekerin de C şekeri olarak değerlendirilmesine ilişkin Şeker Kurulu'nun (Kurul) … tarih ve …sayılı kararının iptal edilmesi nedeniyle anılan Kurul kararından kaynaklı uğranıldığı ileri sürülen 1.613.962,00-TL zararın faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce; Şeker Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararıyla, tüm şirketlerin pancar ekim alanları belirlenerek şirketlerin kendi ekim alanları dışından şeker pancarı temin etmeleri durumunda bu pancarın C pancarı, bu pancardan üretilen şekerin de C şekeri olarak değerlendirileceğinin kurala bağlandığı, Kurum elemanları tarafından davacı şirket nezdinde yürütülen incelemeler neticesinde, davacının … Şeker Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin (…Şeker) ekim alanında üretilen 5.201.000 kg pancarı tesellüm ettiğinin … tarih ve … sayılı raporla ortaya konulduğu, söz konusu rapor uyarınca, bu pancarın C pancarı, bu pancardan elde edilebilecek 794.193 kg şekerin de C şekeri olarak değerlendirilmesine, bu miktar şekerin Kurum ve şirket kayıtlarına bu şekilde alınmasına … tarih ve … sayılı Şeker Kurulu kararıyla karar verildiği, bu işlemin iptali istemiyle Danıştay 13. Dairesi'nin E:2009/3161 sayılı esasına kayden açılan davada, Dairenin 28/11/2012 tarih ve K:2012/3402 sayılı kararıyla dava konusu Kurul kararının iptaline karar verildiği, anılan iptal kararı doğrultusunda, davacı şirketin uğradığını iddia ettiği 1.613.962,00 TL maddi zararın faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı; davacının tazminat talebinin, … Şeker'in ekim alanında üretilen 5.201.000 kg pancarın C pancarı ve bu pancardan elde edilebilecek şekerin de C şekeri olarak değerlendirilmesine ilişkin Kurul’un … tarih ve … sayılı kararının Danıştay 13. Dairesi'nin E:2009/3161, K:2012/3402 sayılı kararıyla iptal edilmesine dayandığı, iptal edilen … sayılı kararın dayanağının ise, tüm şirketlerin pancar ekim alanlarının belirlenerek şirketlerin kendi ekim alanlarının dışından şeker pancarı temin etmeleri durumunda, bu pancarın C pancarı, bu pancardan üretilen şekerin de C şekeri olarak değerlendirileceğine ilişkin … tarih ve … sayılı Kurul kararı olduğu, … sayılı kararın iptali istemiyle açılan davalarda, Danıştay 13. Dairesi'nce verilen davanın reddine ilişkin kararların, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından temyizen incelenerek onandığı, böylece … sayılı Kurul kararının hukuken geçerliliğini koruduğu, davacı şirket hakkında tesis edilen ve tazminat istemine dayanak alınan …sayılı kararın dayanağının da bu Kurul kararı olduğu, bu durumda, her ne kadar davacı şirket hakkında tesis edilen ve davacının …Şeker'in ekim alanında üretilen pancarın C pancarı, bu pancardan elde edilebilecek şekerin de C şekeri olarak değerlendirilmesine ilişkin … sayılı karar Danıştay 13. Dairesi'nce iptal edilmiş ise de, söz konusu kararın dayanağı olan … sayılı kararın iptali istemiyle açılan davalarda verilen davanın reddine ilişkin kararların İdari Dava Daireleri Kurulu’nca onandığı, … sayılı kararın da hukuken hâlen yürürlükte olduğu, bu itibarla, davacının 5.201.000 kg pancarın C pancarı, bu pancardan elde edilebilecek şekerin de C şekeri olarak değerlendirilmesine yönelik işlemden kaynaklı tazminat talebinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Mahkemenin, kararının gerekçesini Kurul’un … tarih ve … sayılı kararının iptal edilmemesi üzerine kurduğu, oysa bu gerekçenin davanın konusuyla bir ilgisinin bulunmadığı, zira davanın dayanağının … sayılı Kurul kararı olmadığı, tazminat taleplerinin Kurul’un şirketleri aleyhine aldığı … tarih ve …sayılı kararının iptal edilmesinden kaynaklandığı, Kurul’un … sayılı kararının, tüm şirketlerin pancar ekim alanlarının belirlendiği genel düzenleyici işlem mahiyetinde bir karar olduğu, … sayılı kararın ise kendilerine yönelik alındığı, iki kararın alınış amacının birbirinden farklı olduğu, … sayılı kararın yönetmelik gibi kural koyan bir karar olduğu, … sayılı kararın ise daha önceden konulmuş kuralı (… sayılı kararı) ihlâl ettiğinden bahisle alınan bir karar olduğu, burada önemli olanın … sayılı kararın iptal edilmemiş olması değil, …sayılı kararın iptal edilmesi olduğu, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararları ödemekle yükümlü bulunduğu, Kurul’un …sayılı kararı hukuka aykırı bulunarak iptal edildiğinden bu karar nedeniyle uğradıkları zararın tazmin edilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra 2577 sayılı İYUK'nun 17/2. maddesi uyarınca duruşma yapılmasına gerek görülmeksizin gereği görüşüldü:
24/12/2017 tarih ve 30280 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 72. maddesiyle 4634 sayılı Şeker Kanunu’na eklenen Ek-1. maddesinde, “Mevzuatta Şeker Kurumu’na ve Şeker Kurulu’na yapılmış olan atıflar Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na yapılmış sayılır.”; 73. maddesiyle eklenen Geçici 9. maddesinde ise, "Şeker Kurumu bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte başkaca bir işleme gerek kalmaksızın kapatılmıştır. Kapatılan Şeker Kurumu’nun taraf olduğu davalar ve icra takiplerinde Bakanlık kendiliğinden taraf sıfatını kazanır." kuralına yer verildiğinden, kapatılan Şeker Kurumu'nun yerine Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın davalı sıfatıyla bakılan davada taraf olduğu; ancak 10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın, Tarım ve Orman Bakanlığı adı altında yeniden yapılandırılmış olduğu anlaşıldığından, mülga Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yerine Tarım ve Orman Bakanlığı'nın davalı konumunda olduğu görülerek esasın incelenmesine geçildi.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihaî kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdarî Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdarî Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 11/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.