Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/2002 Esas 2021/2371 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/2002
Karar No : 2021/2371

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, yurttan süresiz çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Van Öğrenci Yurdu Müdürlüğü Disiplin Kurulunun ... tarih ve ... sayılı kararı ile bu kararın onaylanmasına ilişkin ... tarih ve... sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla;
Disiplin soruşturmalarında, hakkında soruşturma yürütülen kişilere suçlama yöneltilirken, isnat olunan eylemlerin, her türlü şüpheden uzak, somut, kesin, yeterli ve inandırıcı delillerle, tam bir vicdani kanaat oluşturacak şekilde ortaya konulması gerektiği, disiplin hukuku kapsamında yeterli saptamalar ve değerlendirmeler içermeyen soruşturma raporuna dayanılarak tesis edildiği anlaşılan dava konusu disiplin cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı;
gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 19/12/2019 tarih ve E:2016/297, K:2019/12267 sayılı kararıyla;
12/11/2014 tarihinde Van Öğrenci Yurdunun kantin bölümünde bir grup öğrencinin milli maç izleyeceklerini söylemelerine karşın yurt idarecilerinin tüm uyarılarına kayıtsız kalarak ilgili mevzuata uygun olmamasına rağmen idarecilere karşı tehditkar bir üslupla karşılık vermek suretiyle Kobani ile ilgili sinevizyon gösterisi izledikleri, söz konusu öğrenciler arasında yer aldığından bahisle davacının Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yurt İdare ve İşletme Yönetmeliği'nin 23. maddesinin (b) ve (k) bentleri uyarınca yurttan süresiz çıkarma cezası ile cezalandırıldığı, olay anında tutulan tutanak ile davacının olay içerisinde aktif olarak yer aldığının sübuta erdiği; bu nedenle dava konusu işlemde hukuka aykırılık, anılan işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuka isabet görülmediği sonucuna varılarak, ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla; dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, idarece düzenlenen tutanak ile sabit olan davacının eyleminin, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yurt İdare ve İşletme Yönetmeliği'nin 23. maddesinin (b) ve (k) bentleri kapsamında olduğu, dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NUN DÜŞÜNCESİ : Hukuki dayanaktan yoksun olan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yurt İdare ve İşletme Yönetmeliği uyarınca kurulan dava konusu işlemlerde bu nedenle hukuka uygunluk bulunmadığı, açıklanan nedenle, temyiz isteminin reddi ile ısrar kararının bu gerekçe ile onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
12/11/2014 tarihinde Van Öğrenci Yurdunda görevli nöbetçi memur ve güvenlik görevlileri tarafından tutulan tutanaktaki tespitler uyarınca davacı, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yurt İdare ve İşletme Yönetmeliği'nin 23. maddesinin ikinci fıkrasının (b) ve (k) bentleri uyarınca yurttan süresiz çıkarma cezası ile cezalandırılmıştır.
Davacı tarafından, yurttan süresiz çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Van Öğrenci Yurdu Müdürlüğü Disiplin Kurulunun ... tarih ve ... sayılı kararı ile bu kararın onaylanmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
351 sayılı Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu'nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan hâliyle 2. maddesinde, Kurumun amacının, yurt içinde ve dışında yüksek öğrenim gören öğrencilere anılan Kanun gereğince kredi vermek, yurtlar yaptırmak ve yurt işletmesini sağlamak suretiyle Türk gençlerinin yüksek öğrenimlerini, sosyal ve kültürel gelişmelerini kolaylaştırmak olduğu belirtilmiş; "Yönetmelik" başlıklı 46. maddesinde ise, Kanunun uygulanmasına ait yönetmeliğin Maliye, Milli Eğitim ve Bayındırlık Bakanlıklarınca hazırlanacağı kurala bağlanmıştır.
Anılan hükme dayanılarak hazırlanan ve 19/12/1989 tarih ve 20377 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununun Uygulanmasına Ait Yönetmeliğin 1. maddesinde, Yönetmeliğin 351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu'na açıklık getirmek maksadıyla anılan Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esasları kapsadığı; 2. maddesinde, 351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu'nun 46. maddesine dayanılarak çıkarıldığı belirtilmiş; "Yurtların İdare ve İşletilmesi" başlıklı 13. maddesinde, "Yurtlara alınacak öğrencilerde aranacak şartlar, yurtların idaresi, yurtlarda barınma süresi, uygulanacak disiplin esasları, disiplin kurullarının kuruluşu, yetki ve işleyişleri, yurtların normal ve olağanüstü açılma ve kapatılması, sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler, özel ve gece hizmetleri ve küçük işletmelerin çalıştırılmasına dair esaslar ile diğer hususlar Kurum tarafından ayrıca çıkarılacak bir yönetmelikte tespit edilir." hükmüne yer verilmiştir.
03/01/1999 tarih ve 23572 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yurt İdare ve İşletme Yönetmeliği'nin 1. maddesinde, Yönetmeliğin amacının, Kurum tarafından işletilen yurtlarda idare, işletme, barındırma usul ve esaslarını düzenlemek suretiyle yükseköğrenim öğrencilerinin eğitim ve öğretimlerini kolaylaştırmak, sosyal ve kültürel gelişmelerine yardımcı olmak olduğu; 2. Maddesinde, Yönetmeliğin, Kurum tarafından işletilen yurtlarda barındırılacak öğrencilerde aranacak şartlar, yurtların idaresi, işletmesi, öğrenci disiplin işlemleri, sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler ile özel ve gece hizmetlerine ait usul ve esasları kapsadığı; 3. maddesinde, Yönetmeliğin 351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu ile 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununun Uygulanmasına Ait Yönetmeliğin 13. maddesine dayanılarak hazırlandığı ifade edilmiş; "Yurttan Süresiz Çıkarma Cezası" başlıklı 23. maddesinin birinci fıkrasında, "Yurttan süresiz çıkarma cezası; öğrencinin öğrenimi süresince kurum yurtlarından herhangi birine alınmamak üzere yurtla ilişiğinin kesilmesi" olarak tanımlanmış, aynı maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde; "Yurt idarecilerini tehdit etmek, idare ve idarecilere karşı toplu ya da ferdi olarak sözlü ya da yazılı küçük düşürücü demeçte bulunmak, bunu özendirmek, kışkırtmak, fiili saldırıda bulunmak", (k) bendinde ise; "Yurt yöneticilerinin veya yurt disiplin kurulunun çağrılarına uymamak, çağrı yazılarını almaktan kaçınmak ya da disiplin yönünden takip ve soruşturmayla ilgili işleri engellemek" fiilleri, yurttan süresiz çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
351 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan açık emredici hükme rağmen, kanunla yetki verilmediği halde, 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununun Uygulanmasına Ait Yönetmeliğin 13. maddesine dayanılarak, dava konusu işlemlerin hukuki dayanağı olan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yurt İdare ve İşletme Yönetmeliği yürürlüğe konulmuştur. Dava konusu işlemler ise kanuni dayanağı bulunmayan bu Yönetmeliğe dayanmaktadır.
Diğer taraftan, 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununun Uygulanmasına Ait Yönetmeliğin 13. maddesi de, Danıştay Onüçüncü Dairesinin 17/03/2021 tarih ve E:2020/2180, K:2021/973 sayılı kararıyla; "351 sayılı Kanun'un "Yönetmelik" başlıklı 46. maddesine göre, bu kanunun uygulanmasına dair yönetmeliğin Maliye, Milli Eğitim ve Bayındırlık Bakanlıklarınca hazırlanacağı yönünde emredici hükme karşın, dava konusu Yönetmeliğin 13. maddesi ile yurtların idaresi ve işletilmesiyle ilgili esasların ve diğer hususların Kurum tarafından ayrıca çıkarılacak bir yönetmelikte düzenleneceği belirtilmek suretiyle, anılan Kanun ile yetki verilmeyen bir hususta yönetmelik düzenlemesiyle Kurum'a tek başına yönetmelik çıkarma yetkisi verildiği görülmektedir. Bu durumda Kanun ile yetki verilmeyen bir konuda düzenleme yapıldığı anlaşıldığından, yasal dayanağı bulunmayan dava konusu 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununun Uygulanmasına Ait Yönetmeliğin 13. maddesinde de hukuka uygunluk bulunmamaktadır." gerekçesiyle iptal edilmiş ve bu karar Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 11/11/2021 tarih ve E:2021/2004, K:2021/2370 sayılı kararı ile onanmıştır.
Buna göre, 351 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan açık emredici hükme rağmen, kanunla yetki verilmediği halde, 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununun Uygulanmasına Ait Yönetmeliğin 13. maddesine dayanılarak Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından yürürlüğe konulan, bu nedenle yasal dayanağı bulunmayan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yurt İdare ve İşletme Yönetmeliği'nin 23. maddesinin ikinci fıkrasının (b) ve (k) bentleri uyarınca tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmış, bu husus, sonucu itibarıyla hukuka uygun olan Mahkeme kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. ... . İdare Mahkemesinin temyize konu ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı ısrar kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11/11/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Dava konusu işlemlerin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan haliyle;
- Anayasanın 124. maddesinde, Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilecekleri hükme bağlanmış,
- Mülga 3046 sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun "Bakanlıkların düzenleme görev ve yetkisi" başlıklı 37 nci maddesinde "Bakanlıklar, kanunla yerine getirmekle yükümlü oldukları hizmetleri tüzük, yönetmelik, tebliğ ve genelgelerle düzenlemekle görevli ve yetkilidir." hükmüne yer verilmiş, Milli Eğitim Bakanlığının teşkilatlanmasına ilişkin mülga 3797 sayılı Kanunun 59. maddesinde de Milli Eğitim Bakanlığı, kanunla yerine getirmekle yükümlü olduğu hizmetlerinin tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve diğer idari metinlerle düzenlemekle görevli ve yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Her ne kadar dava konusu işlemlerin dayanağı olan, Milli Eğitim Bakanlığınca hazırlanarak 03/01/1999 tarih ve 23572 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yurt İdare ve İşletme Yönetmeliğinin dayanak maddesinde belirtilmiş olmasa da, söz konusu Yönetmeliğin Anayasanın 124. maddesinin, 3046 sayılı Kanunun mülga 37. maddesinin ve Milli Eğitim Bakanlığının teşkilatlanmasına ilişkin mülga 3797 sayılı Kanunun 59. maddesinin verdiği yetki kapsamında yürürlüğe konulduğunda kuşku bulunmamaktadır.
Belirtilen nedenlerle, dava konusu Yönetmeliğin yasal dayanağının bulunmadığı gerekçesiyle verilen karara, uyuşmazlığın esasının incelenmesi gerektiği oyu ile katılmıyoruz.