Danıştay 8. Daire 2020/4651 Esas 2021/5289 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/4651
Karar No : 2021/5289

Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunan (Davalı): ... Genel Müdürlüğü
Karşı Taraf (Davacı): ... Mad. Ser. ve İnş. Yapı Malz. Dış Tic. A.Ş.
Vekili : Av. ...

İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 27/12/2019 tarih ve E:2015/14787, K:2019/13004 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : Kararın düzeltilmesi isteminin reddedilerek Mahkeme kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 703 sayılı KHK ile 3213 sayılı Maden Kanunu'na eklenen Geçici 33.maddesi ve 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 766. maddesi uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hasım mevkiiden çıkarılıp Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü hasım mevkiine alınarak işin gereği görüşüldü:
Danıştay dava daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulları tarafından verilen kararlar hakkında karar düzeltilmesi yoluna başvurulabilmesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
Dava, Amasya İli, Gümüşhacıköy İlçesi, ... Köyü sınırları içerisindeki davacı şirketin uhdesinde bulunan ER: ... , Sicil: ... sayılı maden ruhsatının iptaline yönelik 14/07/2011 günlü kararın iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacı şirketin IV. grup feldispat madeni için işletme ruhsatı ve izni verilmesi talebi ile ilgili maden sahasında yapılan inceleme sonucunda düzenlenen tutanak ve Mahallinde Tetkik ve Değerlendirme Raporu'nda, feldispat madeninin görünür, muhtemel ve mümkün rezerv sınırları ve büyüklüğü ile ilgili bir tespite yer verilmediği, incelemeyi gerçekleştiren heyetçe IV. grup madenlerle ilgili mevzuatta bu yönde bir düzenlemeye yer verilmemesine rağmen, maden sahasından alınan numunelerin yapılan analizi neticesinde ortaya çıkan Na2O+K2O oranının feldispat işletme ruhsatı taleplerinde öngörülen oranı sağlamaması gerekçe gösterilerek ruhsat talebinin uygun bulunmadığının bildirildiği anlaşıldığından, davacı şirketin işletme ruhsatı ve izni verilmesi talebinin mevzuatta belirlenen usule uygun olarak yapıldığı da dikkate alındığında, uyuşmazlığa konu olayla ilgili mevzuat hükümlerinde yer verilen düzenlemeler gözetilmeden gerçekleştirilen eksik inceleme neticesinde düzenlenen rapora istinaden tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
3213 Sayılı Maden Kanunu'nun "Madenler" başlıklı 2.maddesinde; "Yer kabuğunda ve su kaynaklarında tabii olarak bulunan, ekonomik ve ticarî değeri olan petrol, doğal gaz, jeotermal ve su kaynakları dışında kalan her türlü madde bu Kanuna göre madendir." Madenler aşağıda sıralanan gruplara göre ruhsatlandırılır:
... IV. Grup madenler
a) Kaolen, Dikit, Nakrit, Halloysit, Endellit, Anaksit, Bentonit, Montmorillonit, Baydilit, Nontronit, Saponit, Hektorit, İllit, Vermikülit, Allofan, İmalogit, Klorit, Sepiyolit, Paligorskit (Atapuljit), Loglinit ve bunların karışımı killer, Refrakter killer, Jips, Anhidrit, Alünit (Şap), Halit, Sodyum, Potasyum, Lityum, Kalsiyum, Magnezyum, Klor, Nitrat, İyot, Flor, Brom ve diğer tuzlar, Bor tuzları (Kolemanit, Uleksit, Borasit, Tinkal, Pandermit veya bünyesinde en az %10 B2O3 içeren diğer Bor mineralleri), Stronsiyum tuzları (Selestin, Stronsiyanit), Barit, Vollastonit, Talk, Steattit, Pirofillit, Diatomit, Olivin, Dunit, Sillimanit, Andaluzit, Dumortiorit, Disten (Kyanit), Fosfat, Apatit, Asbest (Amyant), Manyezit, Huntit, Tabiî Soda mineralleri (Trona, Nakolit, Davsonit), Zeolit, Pomza, Pekştayn, Perlit, Obsidyen, Grafit, Kükürt, Flüorit, Kriyolit, Zımpara Taşı, Korundum, Diyasporit, Kuvars, Kuvarsit ve bileşiminde en az %80 SiO2 ihtiva eden Kuvars kumu, Feldispat (Feldispat ve Feldispatoid grubu mineraller), Mika (Biyotit, Muskovit, Serisit, Lepidolit, Flogopit), Nefelinli Siyenit, Kalsedon (Sileks, Çört).
...Bu gruplarda yer alan madenlerin özellikleri ile bu maddede yer almayan bir madenin grubunun tespitine ait esas ve usuller Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. Bu Kanuna göre verilen ruhsatlar başka amaçla kullanılmaz." hükümlerine yer verilmiştir
Aynı Kanunun "İşletme Ruhsatı Ve Madenin İşletilmesi" başlıklı 24.maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; "(Değişik birinci fıkra: 10/6/2010-5995/11 md.) Arama ruhsat süresi sonuna kadar, tespit edilen madenin rezerv bilgilerini de içeren 17 nci maddeye göre hazırlanmış arama faaliyet raporu ile en az bir maden mühendisi tarafından hazırlanan faaliyet sonrası işletme alanının çevre ile uyumlu hale getirilmesini de içeren, işletme projesi ve talep harcının ödendiğine dair belge ile müracaatta bulunulması halinde işletme ruhsatı hakkı doğar. Ancak I (b) ve II (a) bendi grubu madenler için işletme ruhsatı talebinde işletme ruhsat teminatı ile harcının da yatırılması zorunludur.
...
(Değişik dördüncü fıkra: 10/6/2010-5995/11 md.) Arama ruhsatlı sahalara, geçici tesis alanı ile arama süresince belirlenen görünür, muhtemel ve mümkün rezerv alanı üzerinden işletme ruhsatı, geçici tesis alanı ve görünür rezerv alanına da işletme izni verilir. Arama ruhsatının diğer kısımları taksir edilir. Mümkün rezerv alanlarının IV. ve VI. Grup ruhsat sahalarında beş yıl, diğer grup ruhsat sahalarında üç yıl içinde görünür ve muhtemel rezerv haline getirilmeyen alanlar da taksir edilir....'' hükmü yer almıştır.
06/11/2010 gün ve 27751 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'nin 4. maddesinde; '' ...c)Arama ruhsatı: Belirli bir alanda maden arama faaliyetlerinde bulunulabilmesi için verilen yetki belgesini,... ö) Görünür rezerv: Üç boyutu ve tenörü/kalitesi belirlenmiş üretilebilir kesin maden miktarını,... t) İşletme izni: Bir madenin işletmeye alınabilmesi için gerekli olan belgeyi,... u) İşletme ruhsatı: İşletme
faaliyetlerinin yürütülebilmesi için verilen yetki belgesini,... z/öö) Rezerv: Bir veya birden çok boyutu ve tenörü/kalitesi belirlenmiş maden miktarını,...ifade eder'', düzenlemesine, 5.maddesinde; "A) I. Grup madenler;
...
b) Tuğla-kiremit kili, çimento kili, baraj, gölet ve benzeri yapılarda kullanılan killer, Marn, Puzolanik kayaç (Tras), çimento ve seramik sanayilerinde kullanılan ve diğer gruplarda yer almayan kayaçlar ile;
1) %25’den az Al2O3 içeren killer,
2) %50’den az montmorillonit minerali içeren killer,
3) %50’den az illit minerali içeren killer,
4) %50’den az zeolit minerali içeren kayaçlar,
5) Na2O ve K2O toplamı %5’den az olan ve II. Grupta yer almayan kayaçlar,
....
Ç) IV. Grup madenler;
a) Endüstriyel hammaddeler,
Kaolen, Dikit, Nakrit, Halloysit, Endellit, Anaksit, Bentonit, Montmorillonit (%50’den fazla Montmorillonit minerali), Baydilit, Nontronit, Saponit, Hektorit, İllit (%50’den fazla İllit minerali), Vermikülit, Allofan, İmalogit, Klorit, Sepiyolit, Paligorskit (Atapuljit), Loglinit ve bunların karışımı killer, Refrakter killer, Alçıtaşı (Jips, Anhidrit), Alünit (Şap), Halit, Sodyum, Potasyum, Lityum, Kalsiyum, Magnezyum, Klor, Nitrat, İyot, Flor, Brom ve diğer tuzlar, Bor tuzları (Kolemanit, Uleksit, Borasit, Tinkal, Pandermit veya bünyesinde en az %10 B2O3 içeren diğer Bor mineralleri), Stronsiyum tuzları (Selestin, Stronsiyanit), Barit, Vollastonit, Talk, Steattit, Pirofillit, Diatomit, Olivin, Dunit, Sillimanit, Andaluzit, Dumortiorit, Disten (Kyanit), Fosfat, Apatit, Asbest (Amyant), Manyezit, Huntit, Tabiî Soda Mineralleri (Trona, Nakolit, Davsonit), Zeolit (%50’den fazla zeolit minerali), Pomza, Pekştayn, Perlit, Obsidyen, Grafit, Kükürt, Flüorit, Kriyolit, Zımpara Taşı, Korundum, Diyasporit, Kuvars, Kuvarsit ve bileşiminde en az %80 SiO2 ihtiva eden Kuvars Kumu, Feldispat (Feldispat ve Feldispatoid Grubu Mineraller), Mika (Biyotit, Muskovit, Serisit, Lepidolit, Flogopit), Nefelinli Siyenit, Kalsedon (Sileks, Çört), Harzburgit, Radyolarit" hükmüne yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Amasya İli, Gümüşhacıköy İlçesi, ... Köyü sınırları içerisinde davacı şirketin uhdesinde bulunan IV.grup maden arama ruhsat sahası için ilk olarak 26/08/2005 tarihinden geçerli olmak üzere 3 yıl süreli arama ruhsatı düzenlendiği, belirtilen ruhsatın 30/11/2006 tarihinde davacı şirkete devredildiği, arama ruhsatı sahibi olan davacı şirketin 25/08/2010 günlü dilekçesiyle alanda IV. grup feldispat madeni için işletme ruhsatı ve izni verilmesi talebinde bulunduğu, bu talep üzerine maden arama sahasında yapılan inceleme sonucunda 3 ayrı yerden numune alındığı ve numuneler üzerinde yapılan analiz neticesinde Na2O+K2O oranının Yönetmelikte yer alan IV. grup feldispat madeni için öngörülen oranı sağlayamadığının tespit edildiğinden bahisle davacı şirketin talebinin dava konusu işlem ile reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İdare Mahkemesince, işlemin iptal gerekçesinden biri olarak, IV. grup madenlerle ilgili mevzuatta bu yönde bir düzenlemeye yer verilmemesine rağmen, maden sahasından alınan numunelerin yapılan analizi neticesinde ortaya çıkan Na2O+K2O oranının feldispat işletme ruhsatı taleplerinde öngörülen oranı sağlamaması gerekçe gösterilerek ruhsat talebinin uygun bulunmadığının bildirilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı belirtilmektedir. Ancak, işlem tarihinde yürürlükte bulunan Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'nde Na2O ve K2O toplamı %5’den az olan ve II. Grupta yer almayan kayaçlar I. Grup madenler arasında sayılırken, feldispat IV. Grup madenler arasında sayılmış ve feldispat madeni için herhangi bir oran öngörülmemiş olmakla birlikte, %5 oranından az olması ve II. Grup madenler arasında bulunmaması durumunda I. Grup maden sayıldığı hususu göz önüne alındığında, %5 oranın feldispat madeni için belirleyici bir özellik olduğu, bu oranı sağlayamayan maden için feldispat işletme ruhsatı ve izni verilemeyeceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Öte yandan, Mahkeme kararında yer verilen, maden sahasında yapılan inceleme sonucunda düzenlenen tutanak ve Mahallinde Tetkik ve Değerlendirme Raporu'nda, feldispat madeninin görünür, muhtemel ve mümkün rezerv sınırları ve büyüklüğü ile ilgili bir tespite yer verilmediğinden eksik inceleme neticesinde düzenlenen rapora istinaden tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı yönündeki işlemin diğer iptal gerekçesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu durumda, davanın reddine ilişkin Mahkeme kararında hukuka aykırılık bulunmamakta olup, davacının karar düzeltme isteminin yukarıda yer verilen gerekçe ile reddi gerekmiştir.
İstemde bulunan tarafından öne sürülen düzeltme nedenleri sözü edilen maddede belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymadığından karar düzeltme isteminin yukarıda yer verilen gerekçeyle reddine, karar düzeltme giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 11/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.