Danıştay 13. Daire 2021/4443 Esas 2021/3812 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/4443
Karar No : 2021/3812

DAVACI : … Elektrik Üretim A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Kurumu

DAVANIN KONUSU : 03/03/2021 tarih ve 31412 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 25/02/2021 tarih ve 10045-17 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24. maddesinde ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'ın karara bağlayacağı uyuşmazlıklardan olmayan davanın görev yönünden reddine karar verilerek dosyanın görevli Ankara İdare Mahkemesi'ne gönderilmesi gerektiği düşünülmektedir..

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dava dilekçesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
2576 sayılı Kanun'un 1. maddesinde, bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinin bu Kanunla verilen görevleri yerine getirmek üzere kurulmuş "genel görevli" mahkemeler olduğu; 5. maddesinde, idare mahkemelerinin, vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla ilk derecede Danıştay'da çözümlenecek olanlar dışındaki davaları çözümleyeceği; 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24/1-c maddesinde, “Bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere” karşı açılacak idarî davaların ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'ca karara bağlanacağı; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14/3-a maddesinde, dilekçelerin görev ve yetki yönünden inceleneceği; 15/1-a maddesinde, 14. maddenin 3/a bendine göre adlî yargının görevli olduğu konularda açılan davaların reddine, idarî yargının görevli olduğu konularda ise görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un "Dava hakkı" başlıklı 12. maddesinde yer alan "Kurul kararlarına karşı açılacak davalar ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda görülür. Danıştay, Kurul kararlarına karşı yapılan başvuruları acele işlerden sayar." kuralı 05/07/2012 tarih ve 28344 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 6352 sayılı Yargı Hizmetlerinin Etkinleştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Basın Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesi Hakkında Kanun'un 64. maddesi ile "İdari yaptırım kararlarına karşı yetkili idare mahkemesinde dava açılabilir. Kurul kararlarına karşı açılan her türlü dava öncelikli işlerden sayılır.” şeklinde değiştirildiğinden, 05/07/2012 tarihinden itibaren Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemleri dışındaki kararlarına karşı açılan davaların ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görülemeyeceği açıktır.
Sözlük anlamı ile "düzenli hâle koymak, düzen vermek, tanzim ve tertip etmek" olarak tanımlanan "düzenleme", kamu hukukunda kural koyma ile eş anlamlıdır. Kural ise; sürekli, soyut, nesnel, genel (kişilik dışı) durumları belirleyen ve gösteren norm olarak tanımlanmaktadır (ÖZAY İl Han, Günışığında Yönetim, 2017, İstanbul, s. 426). İdare, Anayasa ve kanunlardan aldığı yetki ile kural koyma (düzenleme yapma) yetkisine sahiptir. "Kural işlemler" (ya da diğer adıyla genel düzenleyici işlemler), üst hukuk kurallarına uygun olarak hukuk düzenine yeni kural getiren ya da mevcut bir kuralı değiştiren veya kaldıran tek yanlı idarî işlemlerdir.
Düzenleme yetkisini kullanarak tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge gibi genel düzenleyici işlemleri yapan idarenin bir işleminin düzenleyici nitelik taşıdığının kabul edilebilmesi için, söz konusu işlemin sürekli, soyut, nesnel, genel durumları belirleyen ve gösteren hükümler içermesi, başka bir anlatımla, belirtilen nitelikte kurallar getirmiş olması gerekir.
Öte yandan, bazı idari işlemlerin "genel" olmalarına karşın, tıpkı birel işlemler gibi somut bir durumun düzenlenmesini konu edinmeleri ve uygulanmakla tükenmeleri nedeniyle düzenleyici işlem niteliğinde olmadıklarını da belirtmek gerekir. Bu nedenle, bir işlemin kural (düzenleme) olup olmadığı, salt bunları yapanların niteliklerine göre değil, bu işlemlerin içerikleri ve doğurdukları hukukî sonuçlar da göz önünde bulundurulmak suretiyle belirlenmelidir.
Dosyanın incelenmesinden, 03/03/2021 tarih ve 31412 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 25/02/2021 tarih ve 10045-17 sayılı Kurul kararı ile, TEİAŞ’ın 15/05/2015 tarihli yazısı ile bildirilen, 2020 yılı sonuna kadar Türkiye elektrik sistemine bağlanması öngörülen 2000 MW’lık rüzgar santrali kapasitesinin; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın … tarih ve … sayılı yazısı ile Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları Yönetmeliği çerçevesinde yatırımcılara tahsis edilmesine karar verildiğinin bildirilmesi nedeniyle söz konusu 2000 MW kapasiteye ilişkin rüzgar enerjisine dayalı önlisans başvurusu alınmamasına karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı görülmektedir.
Bu hâliyle, dava konusu edilen işlemin, soyut, nesnel, sürekli ve genel kurallar koyan veya genel ilkeler belirleyen, yurt çapında uygulanan bir düzenleyici işlem niteliği bulunmamaktadır.
Bu itibarla, dava konusu 25/02/2021 tarih ve 10045-17 sayılı Kurul kararının ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlem niteliğinde olmadığı dikkate alındığında bakılan davanın, işlemi tesis eden idarî merciin bulunduğu yerdeki Ankara İdare Mahkemesi'nce çözümlenmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN GÖREV YÖNÜNDEN REDDİNE,
2. Dosyanın Ankara İdare Mahkemesine gönderilmesine, 11/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.