21. Hukuk Dairesi 2016/18748 E. , 2018/3248 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ...... Mahkemesi
Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi ......ın ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle, 398.820,30TL maddi ve manevi ......ın yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmesi ve davalılar vekillerince de duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 03/04/2018 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalılardan ... ve Avukatı ... ile davacı vekili Avukat ... geldiler. Diğer davalı adına kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan davalı ... ile Avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı gün düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği konuşulup düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlerle, temyiz kapsamı ve nedenlerine göre, taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, sigortalının 14/10/2010 tarihinde geçirdiği iş kazası sonucu vefatı nedeniyle hak sahibi .........larının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, maddi ...... isteminin kabulüne, manevi ...... isteminin ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgere göre, kazalı sigortalının 14/10/2010 tarihinde davalı ... tarafından yaptırılan ...... ilçesindeki bina tadilatında tahta kalıp ustası olarak çalışırken, çalıştığı yerin üzerinden geçmekte olan diğer davalı ... ...... A.Ş.’nin kullanımındaki elektirik hattından elektiriğe çarpılması ve dengesini kayberek yüksekten düşmesi neticesinde vefat ettiği, olayın gerçekleşmesinde mahkeme kabulüne göre kazalının %20 oranında kusurunun bulunduğu, hükme esas alınan 09/05/2016 tarihli hesap ek raporunda emsal ücret araştırmasına göre sigortalının asgari ücretin 3,51 katı üzerinden kazancının bulunduğu kabul edilerek hesap yapıldığı, anlaşılmaktadır.
......ın saptanmasında, zarar ve ......a doğrudan etkili olan işçinin net geliri, ...... yaşam tablosuna göre bakiye ömrü, işgörebilirlik çağı, işgöremezlik ve müterafih kusur oranları, ...... tarafından bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değeri gibi tüm verilerin hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde öncelikle belirlenmesi gerektiği tartışmasızdır. Öte yandan ...... miktarı; işçinin ve destek görenin olay tarihindeki bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edeceği kazançlar toplamından oluştuğu yönü ise söz götürmez. Başka bir anlatımla, işçinin günlük net geliri tesbit edilerek bilinen dönemdeki kazancı mevcut veriler nazara alınarak iskontolama ve artırma işlemi yapılmadan hesaplanacağı, bilinmeyen dönemdeki kazancının ise; yıllık olarak %10 arttırılıp %10 iskontoya tabi tutulacağı, 60 yaşına kadar (aktif) dönemde, 60 yaşından sonrada bakiye ömrüne kadar (pasif) dönemde elde edeceği kazançların ortalama yöntemine başvurulmadan her yıl için ayrı ayrı hesaplanacağı Yargıtay"ın oturmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir.
Öte yandan 01.01.2008 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 5615 sayılı yasanın 2.maddesiyle değişik 193 sayılı gelir vergisi kanununun Asgari geçim indirimi başlıklı 32. maddesine göre “Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanır. Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5’i dir. Gelirin kısmi döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103 üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz.
Maddi ......ının hesaplanmasında, gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Öte yandan, gerçek ücretin ise; işçinin kıdemi ve yaptığı işin özelliği ve niteliğine göre işçiye ödenmesi gereken ücret olduğu, işyeri veya sigorta kayıtlarına geçmiş ücret olmadığı Yargıtay’ın yerleşmiş görüşlerindendir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır.
Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda somut olay incelendiğinde, sigortalının iş kazası tarihindeki yaşı, mesleğindeki kıdemi ve yaptığı tahta kalıp ustalığı işi dikkate alınarak, ...... ......’den ücretin tespiti ile mevcut olması halinde işin yapıldığı ...... ilçesindeki meslek odalarından ücret araştırması yapılması gerekirken; usulüne uygun emsal ücret araştırması yapılmadan asgari ücretin 3,51 katı düzeyindeki fazla ücretten hesap yapılması ve davacı vekilinin hesap raporuna itirazı dikkate alınmadan 01/12/2016- 31/12/2016 tarihleri arasındaki dönem hesabının 180 gün olarak esas alınması, aynı zamanda pasif dönem hesabı için ise hesap tarihi olan 2016 yılı için bilinen en son asgari ücretin asgari geçim indirimsiz kısmı dikkate alınarak hesap yapılması gerekirken daha önceki yıllara ait ücretin hesaba dahil edilerek hesap yapılması hatalı olmuştur.
O halde Mahkemece yapılacak iş, yukarıda belirtilen şekilde sigortalının yaptığı işe uygun ücretin tespiti, davacı vekilinin hesap raporuna itirazı dikkate alınarak dönem hesabı ile pasif dönem ücretinin doğru olarak tespiti ile taraflar lehine oluşan usuli kazanılmış haklar dikkate alınarak davacıların maddi ...... alacaklarını belirlemekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul olunmalı ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, davacı ile davalılardan ... yararına takdir edilen 1.630,00TL duruşma Avukatlık parasının karşılıklı olarak birbirlerine yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 03/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi