MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ



Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne, karşı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı ile 01/04/2009 tarihli kira sözleşmesinin yapıldığını , haklı nedenle sözleşmeyi feshettiğini ileri sürerek şimdilik 5.000.00.-TL kira bedelinin, 5.635.00.- ruhsat harcı bedelinin, 637.00.-TL röperli kroki bedelinin, 5.000.00.-TL yatırım harcamasının faizi ile ödenmesine, teminat mektubunun iadesine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı ,25/04/2012 tarihli ıslah dilekçesi ile kira bedeline ilişkin talebini 80.000.00.-TL yükseltmiştir.
Davalı, karşı dava dilekçesinde, kira sözleşmesine göre kiralananın tarla olduğunu, yasal izin ve mali sorumluluğunun kiracıya ait olduğunun belirtildiğini, inşaat ruhsatı alma taahhütlerinin bulunmadığını, ödenen kira bedellerinin istenemeyeceğini, davacının sözleşmeyi 02/09/2010 tarihinde feshettiğini, kiralananın 01/06/2011 tarihli sözleşme ile yeniden dava dışı kişiye kiraya verilebildiğini, 01/01/2010 - 30/07/2010 arası 7 aylık süredeki 350.-TL kira farkının, 2010 yılı 8. ve 9. ayların kira bedeli olan 10.100.00.-TL, 2010 yılı ekim, kasım, aralık aylarının 15.150.00.-TL kira bedelinin ödenmesi gerektiğini belirterek 25.600.00.- TL faizi ile ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir .
Mahkemece; Esas dava açısından; davanın kısmen kabulüne, davacı tarafça davalıya ödenen toplam 80.000,00-TL kira bedelinin 16/10/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, sözleşmenin başlangıcında davacı tarafça davalıya verilen......sı"na ait 03/03/2009 tarih ve 18624 seri nolu 18.750,00-TL bedelli teminat mektubunun davalı tarafça davacı tarafa iadesine, fazlaya ilişkin istemin yerinde görülmediğinden reddine, karşı davanın yerinde görülmediğinden reddine karar verilmiş, hüküm taraflarca temiz edilmiştir .
1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-)Taraflarca imzalanan 01/04/2009–31/12/2019 dönemi için yapılan kira sözleşmesinde kiralananın 334 parsel sayılı arazi olduğu, boş tarla olarak kiracıya teslim edildiği, yapı malzemeleri üretim sahası ve depo amacı ile kullanılacağı belirtilmiştir. Anılan kira sözleşmesinin 2. maddesinde; taşınmaz üzerine yapılabilecek olan geçici tesisle ilgili olarak tüm giderler ile resmi ve özel kurum ve kişilere karşı mali ve cezai tüm sorumluluklar kiracıya aittir , düzenlemesi yeralmaktadır.
Dosyadaki belgelerden, tacir olan ve basiretli davranmak durumunda bulunan davacının basit bir inceleme ile dava konusu taşınmazın imar durumunu baştan bilebilecek konumda olduğu, sözleşmenin tarafları bağladığı, davacının sözleşmeyi feshinin haksız olduğu anlaşılmaktadır . Bu durumda davacının ödenen kira bedellerinin iadesi talebi haksız olduğundan reddi gerekmektedir . Mahkemece asıl davanın tamamen reddi gerekirken yanılgılı değerlendirme , eksik inceleme ve somut olaya uygun düşmeyen gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
3-) 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu yargılamaya hakim olan ilkeleri düzenlemekle kanunun 26/1 maddesi taleple bağlılık kuralını getirmektedir. Buna göre; hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlı olup, talepten fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.
Somut olayda davacı, dava dilekçesinde teminat mektubunun iadesini talep etmiş ise de bu talep için gerekli harç bedelini ödememiştir . Mahkemece, yanılgılı değerlendirmeyle HMK"nın 26. maddesine aykırı olarak talebi aşar şekilde bu talebin de kabulüne karar verilmiş olması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
4-) Karşı dava yönünden ise; davacının sözleşmeyi 02/09/2010 tarihinde haksız olarak feshettiği, davalının kiralananı sonradan 01/06/2011 tarihli kira sözleşmesi ile dava dışı kişiye kiraya verdiği, karşı davada talep edilen alacaklar yönünden karşı davanın kabulünün gerektiği anlaşılmaktadır .Mahkemece, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme ile karşı davanın reddine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir .
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci, üçüncü, dördüncü bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08/04/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.