Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2009/3621 Esas 2011/1521 Karar Sayılı İlamı

9. Hukuk Dairesi
Esas No: 2009/3621
Karar No: 2011/1521

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2009/3621 Esas 2011/1521 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, davalı kooperatifte muhasebeci olarak çalıştığını ve haksız olarak iş akdinin fesh edildiğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile birlikte yasal haklarının ödenmediğini belirterek davalıdan alacaklarının tahsilini talep etmiştir. Davalı ise, davacının işe başlama tarihini yanılttığını, hesaplanan kıdem tazminatından lojman kirası, elektrik faturası ve kasadaki açık nedeniyle mahsup edildikten sonra kendisine kalan tutarın ödendiğini ve davacının kendilerini ibra ettiğini belirtmiştir. Dosyadaki delillere göre mahkeme, davacının talebini kabul etmiş ve davalı taraf bunu temyiz etmiştir. Yargıtay, davalı tarafın itirazlarını reddederken, giydirilmiş ücretin hesaplanması, brüt kıdem tazminatının net kıdem tazminatı ile mahsup edilmesi ve faiz talebi olan ihbar tazminatına faiz işletilmesi hususlarında hatalar tespit etmiştir. Bu nedenle, karar bozulmuştur. Kanun maddeleri detaylı olarak belirtilmemiştir.

9. Hukuk Dairesi 2009/3621 E. , 2011/1521 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

DAVA :Davacı, kıdem, ihbar tazminatı alacağının ödetilmesine karar
verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili davalı kooperatife ait iş yerinde 01.09.1987 tarihinden 29.11.2005 tarihine kadar muhasebeci olarak çalıştığını, davacının iş akdinin haksız olarak fesh edildiğini, son ücretinin 735-TL net olduğunu, davacının yasal haklarının ödemediğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatının faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, yargılamanın ilerleyen aşamalarında ıslah dilekçesi vererek dava edilen alacak miktarlarını arttırmıştır.
Davalı vekili beyan ve cevap dilekçesinde davacının işe 01.11.1988 tarihinde başladığını, davacının işe giriş tarihi konusunda kendilerini yanılttığını, davacının ihbar ve kıdem tazminatının hesaplandığını, ancak lojmanı iş akdinin feshine rağmen 10 ay 26 gün süre ile boşaltmadığını, elektrik parasını ödemediğini, kasanın açık verdiğini, bu nedenle hesap edilen kıdem tazminatından 1600 TL kira bedeli, 150 TL elektrik bedeli ile 1399,00-TL kasa açığı mahsup edildikten sonra kalan 10.487,61 TL"nin kendisine ödendiğini., davacının kendilerini ibra ettiğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece bilirkişi raporu benimsenerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm davalı vekili tarafından temyize getirilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı tarafın aşağıdaki bendlerin dışında kalan temyiz itirazlarının reddine, 2-Davacının hesaplamalara esas alınan giydirilmiş ücreti taraflar arasında ihtilaflıdır.
Dairemiz kararlarında, ücret dışındaki para veya para ile ölçülebilen menfaatlerin tazminata yansıtılmasında son bir yıl içinde yapılan ödemeler toplamının 365’e bölünmesi suretiyle bir güne düşen miktarın belirleneceği kabul edilmektedir (9.HD. 29.9.2005 gün 2005/ 342 E, 2005/ 31714 K. ; Yargıtay 9.H.D., 12.4.1999 gün 1999/5910 E, 1999/7119 K.). Dönemsel bir niteliği olmayan parasal haklar bakımından yıl içinde yapılan ödemelerin 365 güne bölünmesi suretiyle bir güne düşen tutarın belirlenmesi yerindedir. Örneğin tır şoförünün yıl içinde aldığı sefer (yol) primi sürekli değişiklik gösterebilir ve belli bir
dönemin hesaplamada esas alınması zorluk taşıyabilir. Öte yandan, işçiye dini bayramlarda yılda 2 kez ödenen harçlığın belli bir dönem için yapıldığını söylemek pek olası değildir. Burada yıllık ödeme tutarının 365 rakamına bölünmesi yerinde olur. Son olarak belirtmek gerekir ki, yılda bir kez yapılan parasal yardımların (yakacak yardımı gibi) tazminata esas ücrete yansıtılmasının, yıllık tutarın 365’e bölünmesi suretiyle gerçekleştirileceği tartışmasızdır.
Dosya kapsamından davacının çalıştığı dönemde lojmanda oturması nedeni ile kira bedelinin giydirilmiş ücrete eklenmesi doğrudur. Davacıya ayrıca dini bayramlarda bayram harçlığı verildiği, yılda bir kez olmak üzere giyim yardımı yapıldığı sabitttir. Bu yardımların giydirilmiş ücrete yansıtılmasında yukarıda belirtilen ilke ve açıklamalar doğrultusunda hareket edilmesi gerekirken yapılan bu yardımlar 30"a bölünmek sureti ile bulunan miktarın ilavesi ve böylece hesaplamaya esas giydirilmiş ücretin fazla hesaplanması hatalıdır.
3)Brüt olarak hesap edilen kıdem tazminatından ödenen net kıdem tazminatının mahsubu sureti ile fazla fark kıdem tazminatı alacağına hükmedilmesi hatalıdır.
4) Ayrıca 09.09.2008 tarihli ıslah dilekçesinde faiz talebi olmadığı halde ıslah ile arttırılan ihbar tazminatının tümüne dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi de HUMK"nun 74. maddesine aykırı olup, ayrı bir bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 31.01.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.