MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada, ... 1. İş Mahkemesi ile ... 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeniyle yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, davacı kurum tarafından davalılara ait işyerinde yapılan denetim sırasında sahte sigortalılık tespiti nedeniyle başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesi istemine ilişkindir.
... 1. İş Mahkemesi"nce, davalıların ... İli ... İlçesinde ikamet ettikleri, adreslerinde davacı kurumun biriminin olduğu, davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılmasının gerekliliği kapsamında yargılama süreci yönünden usul ekonomisi gözetilerek 5521 sayılı İş Mahkemeleri Usulü Kanununun 5. maddesi ve usulün 9/1. maddesi uyarınca bu tür davaların davalının dava sırasındaki ikametgahının bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerektiğinden davalının yetki itirazı yerinde olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi"nce ise, davanın İş Kanunu’ndan kaynaklı alacağa dayalı olarak talep edilen itirazın iptali davası olduğu ve İş Kanunu’na dayandığı, anılan kanundan kaynaklanan ihtilaflar yönünden görevli mahkemenin iş mahkemesi olduğu, 10/07/2004 gün ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun geçici 2. maddesi ile ... ilçesinin ... ili, Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisine alındığı, Hakimler Savcılar Kurulu"nun 24/03/2005 gün ve 188 sayılı ilke kararı gereğince “Büyük Şehir Belediyesi sınırları içerisindeki merkez ilçe ile diğer ilçelerin adı ile kurulu ağır ceza merkezlerinde oluşturulan müstakil iş mahkemelerinin yargı çevresinin yalnız büyük şehir belediyesi sınırları içerisinde kalan ilçeleri kapsamına alacak şekilde ağır ceza mahkemesinin yargı çevresi olarak tespitine” karar verildiği, 5216 sayılı Yasa gereği ... Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisine alınan ...’te müstakil bir iş mahkemesi olmaması sebebi ile, dosyada ... İş Mahkemesi’nin görevli ve yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
2992 sayılı Adalet Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunu’nun 2/b ve 6097 sayılı Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu’nun 4/1-a. maddeleri uyarınca bir mahkemenin kaldırılması veya yargı çevresinin değiştirilmesi konularında Hakimler ve Savcılar Kurulu yetkili kılınmıştır.
Kural olarak mahkemeler bulundukları ilçenin idari sınırları içinde yargı yetkisine sahiptirler. Ancak Büyükşehir belediyesi bulunan ilçelerde o ilin adı ile anılan mahkemeler ile Büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçelerin adı ile anılan mahkemelerin yargı çevrelerinde çakışma söz konusu olduğundan bu konuda 3030 sayılı Kanunun 5/3. maddesi ile yapılan düzenlemeye göre bu mahkemelerin yargı çevrelerinin, ilçe sınırlarına bakılmaksızın, Adalet Bakanlığı"nın teklifi üzerine Hakimler ve Savcılar Kurulunca belirleneceği öngörülmüştür.
Hakimler ve Savcılar Kurulu, 14/11/2002 tarih ve 520 sayılı kararı ile uygulamadaki tereddütleri ortadan kaldırmaya yönelik genel esasları belirtmiş olup, buna göre Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisindeki merkez ilçe ile diğer ilçelerin adı ile kurulu ağır ceza mahkemelerinde oluşturulan müstakil iş mahkemelerinin yargı çevresinin, yalnız büyük şehir belediyesi sınırları içerisinde kalan ilçeleri kapsamına alacak biçimde, ağır ceza mahkemesinin yargı çevresi olarak tespitine karar verilmiştir. Büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde kalan merkez ilçenin adı ile kurulmuş müstakil iş mahkemelerinin yargı yetkisi Büyükşehir belediyesi hudutları ve ağır ceza mahkemesinin yargı çevresi ile sınırlanmıştır. Hakimler ve Savcılar Kurulunun anılan kararında ayrıca kararın ilanına kadar açılmış olan davaların açıldığı mahkemelerde görülmeye devam edilmesine karar verilmiştir.
Yargı sistemimiz içersinde oluşturulan özel kanunlara göre kurulmuş olan ihtisas mahkemelirin yargı alanlarının yeniden belirlenmesi ile ihtisas mahkeme kurulmayan yerlerde bu mahkemelerin görev alanına giren iş ve davalara hangi mahkemenin bakması gerektiği hususunda bu kezde Hakim ve Savcılar Kurulu’nda 24/03/2005 gün 188 sayılı ilke kararı oluşturulmuştur.
Anılan ilke kararının 12. maddesinde "İş Mahkemeleri konusunda" düzenleme yapılarak I-a bendinde "Büyük Şehir Belediyesi sınırları içerisindeki merkez ilçe ile diğer ilçelerin adı ile kurulu ağır ceza merkezlerinde oluşturulan müstakil iş mahkemelerinin yargı çevresinin, yalnız büyükşehir belediyesi sınırları içersinde kalan ilçeleri kapsamına alacak biçimde, ağır ceza mahkemesinin yargı çevresi olarak tespitine" denilerek bu konudaki önceki ile kararı tekrarlanmış olup, görülmekte olan davalara ilişkin yeni bir düzenlemenin getirilmediği, bu yönü ile bir önceki ilke kararının görülmekte olan davalara ilişkin düzenlemesi ile yine Hakim ve Savcılar Kurulu"nun 27/12/2004 gün ve 636 sayılı kararı ile "5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunun yürürlüğe girmesiyle Büyükşehir Belediyesi sınırları içersinde kalan ilçelerde görülmekte olan ve 5216 sayılı Yasa"nın yürürlüğe girdiği tarihe kadar açılmış olan iş davalarının açıldığı mahkemelerde görülmeye devam olunmasına bu tarihten sonra açılan iş davalarının ise Yüksek Kurul"un 14/11/2002 gün ve 520 sayılı kararı gereğince bağlı bulundukları ağır ceza merkezlerinde oluşturulan müstakil iş mahkemelerinde görülmesine " dair kararının uygulanması gerektiği açıktır.
Somut olaya gelince, ... İş Mahkemelerinin ... ilçesi sınırları ile ilgili yargı yetkisi, ... İlçesinin 5216 sayılı Kanunla ... Büyükşehir Belediyesi sınırları içine alındığı 10/07/2004 tarihinden itibaren başlamıştır. Davanın açıldığı tarih olan 18/11/2015 tarihinde de ... ilçesi ... Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde olup ... ilçesinde müstakil bir ağır ceza mahkemesi kurulu olmadığından, uyuşmazlığın ... 1. İş Mahkemesinde görülerek sonuçlandırılması gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 1. İş Mahkemesi"nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 06/12/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.