Mahkemesi : Şanlıurfa 2. İş Mahkemesi
Tarihi : 11/11/2014
Numarası : 2013/379-2014/590

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Davacı temyizi yönünden;
Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davalı temyizine gelince;
Davacı vekili, müvekkilinin sendikalı olduktan sonra temel ücretinin düşürüldüğünü iddia ederek eksik ödemeden kaynaklı fark alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı davacının çalışmaya başladığı tarihinden itibaren sözleşme ve yasaya uygun olarak ücretinin ödendiğini, sendikal haklardan yararlanmak amacı ile sendikaya üye olunması neticesinde davacının %21 den fazla maddi menfaat elde ettiğini, davacının TİS den kaynaklanan tüm alacaklarının ödendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının ücretinin hukuka aykırı olarak düşürülüp düşürülmediği ve buna bağlı olarak talep ettiği alacaklara hak kazanıp kazanmadığı noktasındadır.
Davacı Mart 2005 tarihinde sendika üyesi olduktan sonra ücretinin düşürüldüğünü iddia etmiştir. Davacı yürürlükte olan TİS’den faydalanmak üzere sendikaya üye olmakla işyerinde uygulanmakta olan TİS hükümlerine tabi olmayı seçtiği ve bu surette çalışma koşullarında değişiklik yapılmasına yazılı muvafakat ettiği anlaşılmaktadır. Davacıya ödenen ücretin toplu iş sözleşmesiyle belirlendiği anlaşıldığından uygulamanın kanuna aykırılığından söz edilemez. Nitekim düzen ilkesi gereği yeni bir toplu iş sözleşmesi imzalanması hallerinde de aleyhe değişiklik olsa da yeni toplu iş sözleşmesi eskisinin yerine geçmektedir. Somut olayda davacı toplu iş sözleşmesinden yararlanmakta olup, davacıya toplu iş sözleşmesi gereğince ödenmesi gereken menfaatler davalı tarafça ödenmektedir. Bu şekilde davacı toplu iş sözleşmesinin işçiler lehine getirdiği akçalı menfaatlerden yararlanmaktadır. Netice itibariyle ücretinde düşme değil aksine artış meydana gelmektedir. Davacının sendikaya üye olmakla elde etmek istediği amaç TİS hükümlerinden faydalanmak olup amacı gerçekleşmiş temel ücretinin üzerinde mali haklara kavuşmuştur. Sendikaya üye olması ücretinde meydana gelecek değişikliklere muvafakat niteliğindedir. Mahkemece bu yönler dikkate alınmadan davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının alacağın hesabına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davacıya yükletilmesine, 02.03.2015 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY

Davacı, davalı işveren nezdinde çalıştığı sırada aldığı günlük yövmiyesinin, işyerinde yetki alan sendikaya üye olduğunda düşürüldüğünü ileri sürerek, ücret farkı alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı, dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, sendika üyeliği öncesi günlük ücretine göre aldığı aylık ücretinin, davacının üyelik sonrası belirlenen çıplak yövmiyesine TİS hükümleri doğrultusunda sağlanan ek ödemeler ile birlikte arttığını, yapılan işlemin TİS hükümlerine uygun olduğu ve davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının sendika üyesi olduktan sonra işyerinde yürürlükte bulunan TİS hükümlerine göre ücretin düşürüldüğü gerekçesiyle davanın kabulüne ilişkin verilen karar, davalı tarafça temyiz edilmiş ve sayın çoğunluk oylarıyla bozulmuştur.
Davacı, davalı işyerinde çalışmaya başladığını, 2004 yılı Haziran ayında işyerinde örgütlü sendikaya üye olduğunu ve TİS"den yararlanmaya başlaması üzerine yevmiyesinin iş sözleşmesinde kararlaştırılan miktarın altına düşürüldüğünü belirterek, ücret farkından kaynaklı işçilik alacakları taleplerinde bulunmaktadır.
Davacının işe girdiği ve sendikaya üye olduğu tarihlerde yürürlükte bulunan 2822 sayılı TİSGLK’un 6. Maddesinde, “Toplu iş sözleşmesinde aksi belirtilmedikçe hizmet akitleri toplu iş sözleşmesine aykırı olamaz. Hizmet akitlerinin toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu iş sözleşmesindeki hükümler alır. Hizmet akdinde düzenlenmeyen hususlarda toplu iş sözleşmesindeki hükümler uygulanır. Toplu iş sözleşmesinde hizmet akitlerine aykırı hükümlerin bulunması halinde hizmet akdinin işçi lehindeki hükümleri geçerlidir…” düzenlemesi yer almakta dava tarihinde yürürlükte bulunan 6356 sayılı yasanın 36. Maddesi de aynı hükmü içermektedir.
Bu düzenlemeler “işçi lehine şart ilkesi” olarak adlandırılan kuralın Türk İş Hukukundaki pozitif yansımasını oluşturmaktadır. Söz konusu hüküm gereğince normlar hiyerarşisinde iş sözleşmesine nazaran daha üstte bulunan toplu iş sözleşmeleri hükümleri yerine iş sözleşmeleri hükümleri ancak işçi lehine olmak koşuluyla uygulanma kabiliyetine sahiptir. Bir başka ifadeyle iş sözleşmesi ile toplu iş sözleşmesi karşı karşıya geldiğinde yani aynı konuda iş sözleşmesi ile toplu iş sözleşmesinde farklı düzenlemeler yer aldığında iş sözleşmesi hükmü, daha işçi lehine olmak koşuluyla tatbik edilebilir.
Somut olaya dönüldüğünde; davacının iş sözleşmesi ile kararlaştırılan temel ücretinin, sendikaya üye olduktan sonra düşürüldüğü anlaşılmaktadır. Bu ücretin düşürülmesi işlemi 4857 sayılı İş Kanunu"nun 22. maddesine göre değil toplu iş sözleşmesi ile yapılmıştır. Nitekim İş Kanunu’nun 22. maddesindeki prosedüre uyulup işçinin yazılı rızasının alındığı da iddia ve ispat edilmiş değildir. Öte taraftan TİS’lerle belirlenen ücretlerin ödendiği savunulmuş ise de öncelikle dosyada yer alan TİS’lerde davacının ücretine ilişkin doğrudan bir düzenleme ve cetvele rastlanılmamıştır. Sadece TİS’in 72. Maddesinde sözleşme anlamında asgari ücret tanımlanmış ve sözleşmenin eki niteliğindeki cetvellere göre belirleneceği ifade edilmiştir.
İşveren tarafından toplu iş sözleşmelerinin uygulanması neticesinde, iş sözleşmesinde kararlaştırılan ücretin davacının sendikaya üyeliği ve TİS"den yararlanmaya başlanması üzerine düşürülmesi 2822 sayılı TİSGLK"nın 6. maddesi uyarınca işçi lehine şart ilkesinin ihlali niteliğinde olup, kanuna aykırıdır. Mahkemece davalının zamanaşımı savunması nazara alınarak hesap dönemine ilişkin tüm ücret bordroları dosyaya getirtilmek ve gerekirse bilirkişiden ek rapor alınmak suretiyle davacının ücret farkından kaynaklı taleplerine ilişkin yeniden bir karar verilmesi gerekirken esastan reddi yönündeki sayın çoğunluğun kararına katılmıyoruz.02/03/2015