Danıştay 6. Daire 2020/9489 Esas 2021/12455 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/9489
Karar No : 2021/12455


KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN
(DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı - …
VEKİLİ : Av. … 2- … Organize Sanayi Bölgesi
VEKİLLERİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- … 2- … 3- … 4- … 5- … 6- … 7- … 8- …
9- … 10- … 11- … 12- …
13- … 14- … 15- …
16- … adlarına vekaleten … 17- … (kendi adına asaleten)
18- …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının değişik gerekçeyle onanmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 11/03/2020 tarih ve E:2019/17770, K:2020/3640 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kocaeli İli, İzmit İlçesi, … Köyü, … parsel sayılı taşınmazın kamulaştırılması amacıyla kamu yararı kararı verilmesine ilişkin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Küçük Sanatlar ve Sanayi Bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı kararı ile söz konusu taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin Kocaeli Alikahya Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyetinin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; uyuşmazlık konusu alana ilişkin organize sanayi bölgesi ilave yer seçim kararı kesinleşmediğinden dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalıların temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, organize sanayi bölgesine kamulaştırma yapabilme yetkisi veren Kanun maddelerinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş olması karşısında, uyuşmazlık konusu... sayılı parselin kamulaştırılması amacıyla kamu yararı kararı verilmesine ilişkin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Küçük Sanatlar ve Sanayi Bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı kararı ile söz konusu taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin Kocaeli Alikahya Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyetinin … tarih ve … sayılı kararının hukuki dayanağının kalmadığı anlaşıldığından dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemlerin iptali yolunda verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmediğinden kararın değişik gerekçeyle onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı Kocaeli Alikahya Organize Sanayi Bölgesi tarafından; organize sanayi bölgesi ilave yer seçim kararı kesinleştiğinden kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından; Bakanlık tarafından tesis edilen işlemin idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi zorunlu işlem niteliğinde olmadığı, Bakanlık açısından davanın reddine karar verilmesi gerektiği, esasa yönelik olarak organize sanayi bölgesi ilave yer seçim kararı kesinleştiğinden kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'ÜN DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 11/03/2020 tarih ve E:2019/17770, K:2020/3640 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Dava, Kocaeli İli, İzmit İlçesi, … Köyü, … parsel sayılı taşınmazın kamulaştırılması amacıyla kamu yararı kararı verilmesine ilişkin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Küçük Sanatlar ve Sanayi Bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı kararı ile söz konusu taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin Kocaeli Alikahya Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyetinin … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasanın "Anayasa Mahkemesinin kararları" başlıklı 153. maddesinde, "Anayasa Mahkemesinin kararları kesindir. İptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz.
Anayasa Mahkemesi bir kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin tamamını veya bir hükmünü iptal ederken, kanun koyucu gibi hareketle, yeni bir uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemez.
Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.
İptal kararının yürürlüğe girişinin ertelendiği durumlarda, Türkiye Büyük Millet Meclisi, iptal kararının ortaya çıkardığı hukuki boşluğu dolduracak kanun (…)96 teklifini öncelikle görüşüp karara bağlar.
İptal kararları geriye yürümez.
Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar," hükmü yer almaktadır.
15/04/2000 tarihli, 24021 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 5. maddesinde, Organize Sanayi Bölgelerinin, kamu yararı gerekçesiyle adına kamulaştırma yapabilen veya yaptırabilen bir özel hukuk tüzel kişiliği olduğu belirtilmiştir.
12.07.2012 tarihli, 28351 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğü giren 6353 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 20. maddesiyle 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 5. maddesi: "Organize Sanayi Bölgesi, Müteşebbis heyetinin başvurusu üzerine Bakanlıkça verilen kamu yararı kararı ve sınırları belirlenmiş yetki çerçevesinde kamulaştırma işlemleri yapabilen veya yaptırabilen bir özel hukuk tüzel kişiliğidir. Arazinin mülkiyetinin edinilmesinde yapılan masraflar ile arazi bedeli ödeme yükümlülüğü Organize Sanayi Bölgesi tüzel kişiliğine aittir."
şeklinde değiştirilmiş, yine 6353 sayılı Kanunun 21. maddesiyle 4562 sayılı Kanuna Geçici 11. madde eklenerek: "Bu maddelerin yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlıkça verilen kamu yararı kararlarının uygulanmasına yönelik olarak Organize Sanayi Bölgeleri tarafından tesis edilen kamulaştırma işlemleri bu Kanunun 5 inci maddesi kapsamında kabul edilir." hükmü yer almış ve böylece Organize Sanayi Bölgelerine kamulaştırma yetkisi verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay Altıncı Dairesince, E:2012/324 sayılı dosyasında, anılan değişikliklerin Anayasaya aykırı olduğundan bahisle itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesine yapılan başvuru üzerine Anayasa Mahkemesinin 31.10.2013 tarihli, E:2013/49,K:2013/125 sayılı kararıyla, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 6353 sayılı Kanunun 20. maddesiyle değiştirilen 5. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "... yapabilen veya..." sözcükleri ile 6353 sayılı Kanunun 21. maddesiyle eklenen geçici 11. maddesinin Anayasaya aykırı olduğundan iptaline karar verilmiştir.
İdare Mahkemesince her ne kadar, Organize Sanayi Bölgesine kamulaştırma yapabilme yetkisi veren yukarıda belirtilen kanun maddelerinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş olması karşısında, dava konusu işlemde yetki yönünden hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ve anılan karar, Danıştay Altıncı Dairesinin 11/03/2020 tarih ve E:2019/17770, K:2020/3640 sayılı kararıyla onanmış ise de, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan yukarıda yer verilen kanun hükümleri uyarınca Organize Sanayi Bölgesinin kamulaştırma yapabilme yetkisinin bulunduğu ve Anayasa Mahkemesince verilen iptal kararlarının Anayasanın 153. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca geriye yürümeyeceği açık olduğundan, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalıların temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemlerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 15/11/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY : Kararın düzeltilmesi isteminin reddi gerektiği oyu ile aksi yöndeki Dairemiz kararına katılmıyoruz.