Danıştay 7. Daire 2018/4651 Esas 2021/4808 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/4651
Karar No : 2021/4808


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü) …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Motorlu araç ticareti yapan davacı tarafından ithal edilen araçların kıymetinin noksan beyan edildiğinden bahisle, 2010 yılının Mayıs dönemi için takdir komisyonu kararına istinaden salınan özel tüketim vergisi ile kesilen vergi ziyaı cezasının iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesi … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla; olayda, dava konusu tarhiyata yönelik davalı idarece herhangi bir inceleme yapılmadığı, zamanaşımı süresinin dolmasına çok az bir süre kala takdir komisyonuna sevk işleminin yapıldığı, komisyon kararında açıkça belirtilmese de kararın dayanağının Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müfettişliğince tanzim edilen soruşturma raporu olduğu, anılan raporun esas alınarak sevk tarihinden itibaren bir yıl geçtikten sonra matrahın takdir edildiğinin anlaşıldığı, takdir komisyonuna sevk işleminin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 114. maddesinde düzenlenen, tarhiyatın vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde yapılmasını zorunlu kılan hükmü aşmak amacıyla kullanıldığından, zamanaşımı süresini durdurmayacağı, zamanaşımı süresinin dolduğu 31/12/2015 tarihinden sonra yapılan tarhiyatlarda hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Dava dosyasına ekli bilgi ve belgelerden; 26/12/2016 tarih ve 277 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müfettişliğine ait yazı ve ekinde, ithal edilen araçlara ve gümrük kıymetlerine ilişkin tespitlerin bulunduğu, söz konusu yazıya istinaden Nakil Vasıtaları Vergi Dairesi Müdürlüğü'nünce hazırlanan 26/12/2016 tarihli yazısı ve ekinde ithal edilen araçlardan hangilerinin hangi tarih ve hangi bedelle satıldığının, dolayısıyla özel tüketim vergisi matrahlarının ne kadar olması gerektiğinin belirlendiği, ancak anılan yazının davacıya tebliğ edilmediğinin görüldüğü, dava konusu cezalı tarhiyatın dayanağı olan takdir komisyonu kararında ise takdir edilen matraha ne şekilde ulaşıldığı ve takdir hakkındaki açıklamalara yer verilmediği, bu nedenle, cezalı tarhiyatın dayanağı olarak davacıya tebliğ edilen takdir komisyonu kararlarının, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 31. maddesinin 8. bendinde öngörülen zorunlulukların göz ardı edilerek hazırlandığı, re'sen tarh nedenine, matrahın bulunuş şekli ve hesaplanmasına ve dayanaklarına ilişkin tüm bilgilerin net olarak anlaşılır biçimde takdir komisyonu kararlarında yer almadığı, savunma hakkını kısıtlar nitelikteki bu eksikliğe yönelik dayanak bilgi ve belgelerin davacıya ayrıca tebliğ edilmek suretiyle giderildiğine ilişkin dosyada başkaca bilgi ve belgenin de bulunmadığı, dolayısıyla dayanak takdir komisyonu kararlarının, Kanun'un aradığı anlamda şekil şartlarını taşımadığı görüldüğünden, re'sen yapılan tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davalı idarenin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ: Davaya konu tarhiyat ve cezaların dayanağı takdir komisyonu kararının gümrük idaresince düzenlenen raporu done olarak aldığının görülmesi karşısında, matrahın hukuka uygunluğunun değerlendirilmesi suretiyle karar verilmesi gerekirken, takdir komisyonu kararında re'sen tarh nedenlerinin ortaya konulamadığı gerekçesiyle verilen kararın bozulması gerektiği düşülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden, Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca … tarih ve … sayılı yazı ile davacının ithal ettiği araçların gümrük işlemleri sırasında gerçek ithalat bedelinden daha düşük bedel beyan edilmek suretiyle özel tüketim vergisi yönünden aşındırılmış olduğunun davalı idareye bildirilmesi üzerine, davacının 25/12/2015 tarihinde takdir komisyonuna sevk edildiği, anılan Bakanlıkça … tarih ve … sayılı soruşturma raporu düzenlendiği, raporda yer alan tespitler doğrultusunda, sevk tarihinden itibaren bir yıl geçtikten sonra, 26/12/2016 tarihli takdir komisyonu kararı uyarınca davacı adına dava konusu cezalı tarhiyatların yapıldığı, tarh edilen vergi ve cezalara ilişkin ihbarnamelerin ise 31/12/2016 tarihinde davacıya tebliği edildiği, vergi ziyaı cezalı özel tüketim vergilerinin iptalini teminen işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfetinin bunu iddia eden tarafa ait olduğu kurala bağlanmış; vergi incelemesinin maksadını belirleyen 134. maddesinde de ödenmesi gereken vergilerin doğru olarak tespiti gerektiği belirtilerek aynı gerçek duruma işaret edilmiştir. Kanunun re'sen vergi tarhını düzenleyen re'sen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde, takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması şeklinde tanımlandıktan sonra maddenin devamında, re'sen tarh nedenleri sayılmış, 31. maddesinin 8. bendinde, takdir kararlarında takdirin müstenidatı ve takdir hakkında izahatın bulunması gerektiği belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nca … tarih ve … sayılı yazı ile ithal edilen araçların kıymetlerinin noksan beyan edildiğinden bahisle, önceden gönderilen e-mail de bildirilen muhtelif mükellefler hakkında incelemelerin devam ettiği, aralarında davacının da bulunduğu mükellefler hakkında özel tüketim vergisi yönünden 2010 yılına ilişkin zamanaşımı süreleri de dikkate alınarak işlem tesis edilmesi için davalı idareye bilgi verildiği, anılan yazı üzerine davacının 25/12/2015 tarihinde takdir komisyonuna sevk edildiği, söz konusu inceleme tamamlanarak … tarih ve … sayılı soruşturma raporu düzenlendiği, anılan Bakanlıkça 26/12/2016 tarihli yazı ve eki ile davacı hakkında yapılan tespitlerin davalı idareye ikinci bir yazı ile bildirilmesini müteakip, takdir komisyonunca bu yazıdaki tespitler doğrultusunda matrahın takdir edildiği ve komisyon kararının dayanağının bulunduğunun anlaşılması karşısında, söz konusu yazılarda belirtilen hususlar çerçevesinde takdir edilen matrahın hukuka uygunluğunun değerlendirilmesi suretiyle karar verilmesi gerekirken, aksi yönde verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 15/11/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.