1. Hukuk Dairesi 2020/3378 E. , 2020/6687 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ: TAZMİNAT
Taraflar arasında görülen tazminat davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar taraf vekillerince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
KARAR-
Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil olarak açılmış aşamada miras payı oranında tazminat isteği şeklinde ıslah edilmiştir.Davacı, mirasbırakan babası ..."nin 15 parsel sayılı taşınmazını 27.11.2007 tarihinde dava dışı ...’a, ..."ın da 30.11.2007 tarihinde mirasbırakanın oğlu olan davalı ...’ne satış göstermek suretiyle devrettiğini, babasının 81 yaşında olup karar verme yeteneği bulunmadığını, aşırı derecede unutkan olduğunu, psikolojik rahatsızlıklarından faydalanılarak satışın gerçekleştirildiğini, temlikin muvazaalı olduğunu, murisin mal satmaya ihtiyacı olmadığını ileri sürerek, tapu iptal tescil isteğiyle eldeki davayı açmış, aşamada verdiği ıslah dilekçesi ile, çekişme konusu taşınmazın 31.08.2009 tarihinde dava dışı ...’a devredildiğini ileri sürerek, davalıya yapılan temlikin muvazaalı olduğunun tespitine ve taşınmazın değeri üzerinden miras payı oranında belirlenecek bedelin davalı lehine yapılan muvazaalı temlik tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.Davalı, satış işlemlerinin gerçek ve hukuka uygun olduğunu, babasının dava konusu taşınmazı sattığını öğrenir öğrenmez dava dışı ..."dan iyiniyetli olarak ve bedeli karşılığında tekrar satın aldığını, mirasbırakan babasının başka taşınmazları da bulunduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar Dairece; "... Ne varki, mahkemece ehliyetsizlik iddiası yönünden hükme yeterli bir araştırma ve inceleme yapıldığını söyleyebilme imkanı yoktur. O halde, hukuki ehliyetsizliğin kamu düzeni ile ilgili olduğu gözetilerek ve önemine binaen öncelikle incelenmesi, tarafların bu yönde bildirecekleri tüm delillerin toplanması, varsa miras bırakana ait sağlık kurulu raporları, hasta müşahade kağıtları, reçeteler vs. istenmesi, tüm dosyanın Adli Tıp Kurumu’na gönderilmesi, akit tarihinde miras bırakanın ehliyetli olup olmadığı yönünde rapor alınması, miras bırakanın ehliyetli olduğunun saptanması halinde muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı isteğin değerlendirilmesi gerekeceği kuşkusuzdur. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde gerekli araştırma ve incelemenin yapılması, soruşturmanın eksiksiz tamamlanması, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik soruşturma ile yetinilerek hüküm kurulması doğru değildir."" gerekçesiyle bozulmuş, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda temliklerin muvazaalı olduğunun tespitine ve tazminat isteğinin kısmen kabulüne karar verilmiştir.Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 1928 doğumlu mirasbırakan ..."nin 01.04.2009 tarihinde ölümü ile mirasçı olarak davacı kızı ... ve davalı Oğlu ... ile dava dışı çocukları ..., ..., ..., ..., ... ve ..."in kaldıkları; mirasçı ..."in 01.04.2015 tarihinde ölümü ile eşi ... ve çocukları ... ve ..."un mirasçı olarak kaldıkları, mirasbırakanın dava dışı oğlu ..."in ise 02.07.2014 tarihinde bekar ve çocuksuz olarak öldüğü, mirasbırakan ..."in çekişme konusu 15 parsel sayılı taşınmazını 27.11.2007 tarihinde dava dışı ..."a, ..."ın ise 30.11.2007 tarihinde davalı ..."e satış suretiyle temlik ettiği, taşınmazın davalı ... tarafından da 31.08.2009 tarihinde dava dışı ... ..."a satış suretiyle devredildiği anlaşılmaktadır.Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayanağı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre ve özellikle hükmüne uyulan bozma ilamı uyarınca araştırma yapılarak, mirasbırakanın temlik tarihinde ehliyetli olduğu ancak temlikin muvazaalı yapıldığı belirlenerek yazılı olduğu üzere karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur. Davalının yerinde bulunmayan tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, aşağıda yazılı 545,02-TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Davacının temyiz itirazlarına gelince;Bilindiği üzere, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat istekli davalarda; Harçlar Kanunu"nun 16. maddesi gereğince alınacak harç, taşınmazın dava tarihindeki değerine göre hesaplanacaktır. Davacı lehine hükmedilecek tazminatın da dava konusu taşınmazın dava tarihindeki rayiç değeri üzerinden miras payına düşecek miktar olduğu konusunda kuşku yoktur.Ne var ki; mahkemece yasal olmayan gerekçelerle taşınmazın temlik tarihindeki değeri esas alınmak suretiyle yazılı şekilde eksik değere hükmedilmesi hatalıdır.Hal böyle olunca; dava konusu taşınmazın bilirkişi raporunda belirlenen dava tarihindeki değeri üzerinden, yargılama sırasında ölen diğer mirasçı ..."in de payı gözetilerek düzenlenmiş bulunan ... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2018/35 Esas ve 2018/43 Karar sayılı veraset ilamındaki davacının miras payına karşılık gelen miktara hükmedilmesi ve bu miktar esas alınarak karar ve ilam harcının hesaplanması gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. Davacının bu yönüyle yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan harcın temyiz eden davacıya geri verilmesine, 14.12.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.