Tek ders sınavından yararlanmak istemiyle yapılan başvurunun reddi - Senato Kararının iptali istemi - Danıştay 8. Daire 2018/3854 Esas 2021/5367 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3854
Karar No : 2021/5367


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Üniversitesi Rektörlüğü - …
VEKİLİ : Av. ….

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem:
Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 2. sınıf öğrencisi olan davacının, tek ders sınavından yararlanmak istemiyle yaptığı başvurunun reddine yönelik … tarih ve … sayılı işlem ile işlemin dayanağı olan Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'nin 20. maddesinin 5. fıkrasının (ç) bendini yürürlükten kaldıran Yönetmelik değişikliği ile ilgili … tarih ve …sayılı Senato Kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… kararda; Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin yürürlük maddesi olan 6. maddesinin yürürlük maddesinin diğer her bir maddenin uygulanmaya başlama tarihini göstermesi itibariyle parçası olduğu, bahsedilen nedenle davacı tarafından iptali istenilmese bile Mahkemece denetlenebileceği sonucuna varılarak; belirtilen Yönetmeliğin üst hukuk normları incelendiğinde tek ders sınavına ilişkin olarak bir düzenlemenin bulunmadığı, Üniversitelerin bu sınavı yapma veya yapmama konusunda takdir hakkının bulunduğu, Diş Hekimliği Fakültesinin de sene sonunda öğrencilere tek ders sınav hakkı tanımakta iken bu haktan vazgeçebileceği göz önüne alındığında, tek ders sınav hakkını ortadan kaldıran Yönetmelik değişikliğine yönelik Senato Kararında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın, Yönetmeliğin tek ders sınav hakkına yönelik 20. maddesinin 5. fıkrasının (ç) bendini yürürlükten kaldıran Yönetmelik değişikliği ile ilgili … tarih ve …sayılı Senato Kararının iptali istemi yönünden reddine, Diş Hekimliği Fakültesince 07.01.2017 tarihli Resmi Gazete ile ilan edilerek yürürlüğe giren dava konusu Yönetmelik değişikliği yapılırken değişikliğin 2017-2018 yılı eğitim-öğretim yılında yürürlüğe gireceğine dair düzenleme yapılmak suretiyle öğrencilerin haklı beklentilerinin gözardı edilmemesi, mevcut kazanılmış haklarını ve beklentilerini koruyan geçici maddelere yer verilmesi gerekirken, değişikliğin geriye dönük olarak 2016-2017 eğitim-öğretim yılı başından itibaren yürürlüğe gireceğine dair düzenlemeye yer verilmesinin kabulü mümkün olmayacağından, Yönetmelik değişikliğinin 2016-2017 Eğitim-Öğretim yılı başından geçerli olmak üzere yürürlüğe gireceğine dair 6. maddesinde tek ders sınav hakkını yürürlükten kaldıran 3. maddesi ile ilgili olarak hukuka uyarlık bulunmadığı, bu haliyle, davacının tek ders sınav hakkı tanınması istemiyle yaptığı başvurunun reddine yönelik … tarih ve … sayılı işlemde de hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın, Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin yürürlük maddesi olan 6. maddesinin tek ders sınav hakkını yürürlükten kaldıran 3. maddesi ile ilgili olan kısmı ile davacının tek ders sınav hakkı tanınması istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … tarihli, … sayılı işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Kanunun ve ilgili Yönetmeliklerin verdiği yetkiye dayanılarak eğitim-öğretim kalitesini arttırmak amacıyla her zaman düzenleme yapılabileceği, davacının devam eden öğrencilik statüsü nedeniyle kazanılmış haktan bahsedilemeyeceği, Yönetmeliğin yürürlük maddesi ile ilgili iptal talebi bulunmadığı, davanın konusuz kaldığı, söz konusu değişikliğin yılın başından itibaren bir planlama doğrultusunda yapıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin bakubü ile Bölge Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 2. sınıf öğrencisi olan davacı, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında mikrobiyoloji dersi dışında bütün derslerden başarılı olmasının ardından başarısız olduğu dersten tek ders sınavına girebileceğine yönelik Yönetmelik hükmü Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. maddesi ile yılın ortasında yürürlükten kaldırılınca, kazanılmış hakkının bulunduğunu belirterek tek ders sınav hakkı tanınması istemiyle davalı idareye başvurmuş, talebinin 25.08.2017 tarihli işlemle; Yönetmelik hükmünde yapılan değişiklik nedeniyle tek ders sınav hakkının bulunmadığı belirtilerek reddi üzerine, bu işlem ile Yönetmeliğin bahsedilen 20. maddesinin 5. fıkrasının (ç) bendini yürürlükten kaldıran Yönetmelik değişikliği ile ilgili … tarih ve …sayılı Senato Kararının iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
11.10.2012 tarih ve 28438 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Eğitim Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'nin 20. maddesinin 5. fıkrasının (ç) bendinde, "Tek ders sınavı: Bütünleme sınav sonuçlarına göre bulunduğu sınıfta ilk yılını okuyan vc staj dersleri hariç olmak üzere zorunlu derslerden en çok bir dersten, devamsızlık hariç, sınıfta kalan öğrenciye tek ders sınavı hakkı verilir. Tek ders sınav hakkını kullanmak isteyen öğrenciler, bütünleme sınav sonuçlarının ilanından sonra üç iş günü içerisinde eğitim komisyonu başkanlığına yazılı dilekçelerini vererek bu haktan yararlanır. Bu süreler sonunda verilecek dilekçelere herhangi bir işlem yapılmaz. Öğrencinin yapılan bu sınavdan başarılı olabilmesi için en az o dersin yılsonu sınavında alması gereken notu alması gerekir. Bu sınavlar Fakülte Yönetim Kurulunun belirlediği tarihte yapılır. Başarılı olamayanlar kanuni süreler içerisinde bu dersi tekrar ederler. Ortak zorunlu dersler ve seçmeli derslerden başarısız olunması diğer derslerin herhangi birinden tek ders sınavına girilmesine engel teşkil etmez. Uygulamalı derslerde, uygulamadan dolayı kalan öğrenci o dersten tek ders sınavına giremez. Ayrıca Dönem V staj sınavından başarısız olan öğrenciler için tek ders sınavı uygulanmaz." hükmü yer almakta iken;
07.01.2017 tarih ve 29941 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. maddesi ile Yönetmeliğin bahsedilen 20. maddesinin 5. fıkrasının (ç) bendinin yürürlükten kaldırıldığı, 6. maddesinde, bu Yönetmeliğin 2016-2017 Eğitim-Öğretim Yılı başından geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenmiştir.


HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Mahkeme kararının; davacının, tek ders sınavından yararlanmak istemiyle yaptığı başvurunun reddine yönelik … tarih ve … sayılı bireysel işlemin iptaline ilişkin kısmı yönünden:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Mahkeme kararının; Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin yürürlük maddesi olan 6. maddesinin tek ders sınav hakkını yürürlükten kaldıran 3. maddesi ile ilgili olan kısmının iptali yönünden:
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ''Taleple bağlılık ilkesi'' başlıklı 26. maddesinde: ''(1)Hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. (2) Hakimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır.'' hükmüne yer verilmiştir.
Dava dilekçesinde davacının, tek ders sınavından yararlanmak istemiyle yaptığı başvurunun reddine yönelik … tarih ve … sayılı işlem ile Yönetmeliğin bahsedilen 20. maddesinin 5. fıkrasının (ç) bendini yürürlükten kaldıran Yönetmelik değişikliği ile ilgili … tarih ve … sayılı Senato Kararının iptali istenilmiş olup davacının, 07.01.2017 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin yürürlük maddesi olan 6. maddesinin iptali yönünde bir talebi bulunmamaktadır.
Bu nedenle dava konusu olmadığı halde Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin yürürlük maddesi olan 6. maddesinin yürürlük maddesinin diğer her bir maddenin uygulanmaya başlama tarihini göstermesi itibariyle parçası olduğu gerekçesiyle davacı tarafından iptali istenilmese bile Mahkeme tarafından denetlenebileceği sonucuna varılarak söz konusu madde uyarınca karar tesisinde hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin kısmen kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının;
a) … tarih ve … sayılı bireysel işlemin iptali ile işlemin dayanağı olan Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'nin 20. maddesinin 5. fıkrasının (ç) bendini yürürlükten kaldıran Yönetmelik değişikliği ile ilgili … tarih ve … sayılı Senato Kararının iptali talebinin reddine ilişkin kısmı yönünden yönünden ONANMASINA,
b) Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin yürürlük maddesi olan 6. maddesinin tek ders sınav hakkını yürürlükten kaldıran 3. maddesi ile ilgili olan kısmının iptaline ilişkin kısmı yönünden BOZULMASINA,
3. Bozulan kısım yönünden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
16/11/2021 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.