BAM Hukuk Mahkemeleri Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2022/1363 Esas 2022/1214 Karar Sayılı İlamı

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/1363 - 2022/1214
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/1363
KARAR NO : 2022/1214
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

B
KARAR YAZIM TARİHİ : 29/09/2022
Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 03/03/2022 tarih, 2020/559 esas, 2022/211 sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Konkordato talep eden vekili dilekçesi ile; mesleki kıyafet ve iş güvenliği malzeme imalatı sektöründe faaliyet yürüten borçlunun ekonomik sıkıntılar sebebiyle borçlarını olağan süreçte ödenememesi tehlikesi ile karşı karşıya kaldığını, ekonomik sıkıntı sonucu alacaklıların takipleri ve borçların ödenmemesi sonucunun ortaya çıkabileceğini belirterek sunulan konkordato projesi doğrultusunda alacaklılar ile konkordato akdinin sağlanması için mühlet verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince; "Davacı EKİPİŞ İŞ GÜVENLİK MALZEMELERİ GIDA TEKSTİL SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ (Mersis NO:3290630960), (Ticaret Sicil No:75753)'nin talebinin KABULÜ ile projenin TASDİKİNE,
-Geçici mühlet tarihinden itibaren faiz işlemeyecek şekilde belirlenen konkordatoya tabi borcun tasdik kararından itibaren 6 ay sonra ödemesi başlamak üzere 48 ayda ve eşit taksitler halinde her ayın son günü olmak üzere ÖDENMESİNE
-Mahkememizce kesin mühletin İİK'da öngörülen sonuçlarının kendiliğinden sonlandığının açıklanması ile mahkememizce verilen tüm tedbir kararlarının KALDIRILMASINA,
-Konkordato Komiseri Uğur YANIK'ın komiserlik görevinin SONLANDIRILMASINA,
-Uğur YANIK'ın İİK 306/2.maddesi gereğince tasdik edilen konkordatonun yerine getirilmesini sağlamak için gerekli gözetimi sağlamak üzere ATANMASINA,
-Uğur YANIK'dan borçlunun işletmesinin durumu ve proje uyarınca borçlarını ödeme kabiliyetini muhafaza edip etmediği konusunda iki ayda bir rapor ALINMASINA,
-Uğur YANIK'a aylık 1.500,00 TL ücret takdiri ile bu giderin şirket kasasından ÖDENMESİNE,
-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 80,70 TL harçtan başlangıçta alınan 54,40 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
-Tasdik kararının İİK 288.maddesi uyarınca ilanına ve ilgili yerlere bildirilmesine," şeklinde hüküm kurulmuştur.
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı alacaklılar T. Garanti Bankası A.Ş. ... Bankası A.Ş, ..., T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İlk derece mahkemesince, 26/11/2021 tarihli ara karar ile Garanti Bankası A.Ş Buttim Şubesine ait 24/12/2019 tarihli 1783366 mektup numaralı 1.000.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubu üzerindeki tedbirin 202.039,24 TL kadarı yönünden kaldırılmasına karar verildiği ve bu ara karara karşı, Ateş İnş. San. Taah. Tic. A.Ş. vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Alacaklı T. Garanti Bankası A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; tasdik kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, kefil olarak bankaya ödeme yapan Emin Akça'ya alacak devri yapılmadığı halde oy nisabında alacağının ve oyunun gözetilmesinin yasaya aykırı olduğunu, borçlunun borçlarını ödemekten çok alacaklılara karşı vakit kazanmak, müteselsil kefilin ödediği kredi tutarları nispetinde alacağını nisaba dahil edip projeyi onaylatarak borçlarını faizsiz ve uzun vadede ödemek için kefille davacı borçlu şirketin birlikte kötüniyetle hareket ettiklerini belirterek tasdik kararının kaldırılması ile konkordato talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Alacaklı ... Bankası A.Ş vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece eksik inceleme ile uygulanabilirliği bulunmayan projenin tasdik edildiğini,kefil tarafından bir bankanın ödenen alacağı yönünden mahkemece denetim ve araştırma yapılarak eşitliğin korunmasının sağlanması gerektiğini, bu hali ile konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olmaması sebebiyle mahkeme kararının kaldırılması ve davacı talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Alacaklı ...,.vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece konkordatoya ilişkin yasal düzenlemelerin somut olaya doğru uygulanmadığını, tasdik koşullarının gerçekleşmediğini, alacak miktarlarının eksik hesaplandığını, çekişmeli alacaklara yönelik karar verilmediğini, borçlunun borç ödeme kabiliyetinin düşüklüğü, projenin uygulanabilir olmadığını göstermesine rağmen projenin tasdik edilmesinin hatalı olduğunu belirterek tasdik kararının istinaf incelemesi ile kaldırılması ve konkordato talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Alacaklı T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiğini, kefil tarafından bir bankanın ödenen alacağı yönünden mahkemece denetim ve araştırma yapılarak eşitliğin korunmasının sağlanması gerektiğini belirterek istinaf taleplerinin kabulüne, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
Alacaklı Ateş İnş. San. Taah. Tic. A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; teminat mektubu alacaklısı olduğunu, mahkemece teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin tedbiren durdurulmasına yönelik ara karara itirazları üzerine 26/11/2021 tarihli ara karar ile tedbirin 202.039,24-TL yönünden uygulanmamasına karar verildiğini, oysaki teminat mektubunun nakde çevrilmesinin tedbir yolu ile durdurulamayacağını, aksinin teminat mektubunun niteliğine, yerleşik kararlara aykırı olduğunu belirterek 26/11/2021 tarihli ara kararın ve tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
Dava, 2004 sayılı İİK'nın 285 vd. maddelerinde düzenlenen konkordato istemine yöneliktir.
İlk derece mahkemesince, verilen tasdik kararına karşı, alacaklılar T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu, Garanti Bankası A.Ş. ... Bankası A.Ş, ..., 26/11/2021 tarihli ara karara ise alacaklı Ateş İnş. San. Taah. Tic. A.Ş. istinaf yoluna başvurmuştur.
İstinaf incelemesi HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Mesleki kıyafet ve iş güvenliği malzeme sektöründe faaliyet yürüten borçlunun mali durumunda oluşan daralma ve finansal sıkıntısı nedeniyle borçlarını karşılayamaz duruma geldiğinden bahisle konkordato talebinde bulunduğu, mahkemece borçlu hakkında geçici ve kesin mühlet kararlarının verildiği, adi alacaklılar ile yapılan alacaklılar toplantısı ve projenin kabulü görüşmeleri neticesinde; mahkemece, adi alacaklılar yönünden İİK'nın 302 maddesinde yer alan konkordatonun tasdik için gereken nisabın sağlandığı ve İİK'nın 305. maddesinde yer alan koşulların gerçekleştiğinden bahisle konkordato projesinin tasdikine karar verildiği anlaşılmıştır.
İİK'nın 308-(a) maddesine göre; "Konkordato hakkında verilen karara karşı borçlu veya konkordato talep eden alacaklı, kararın tebliğinden; itiraz eden diğer alacaklılar ise tasdik kararının ilanından itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurabilir." hükmüne yer verilmiştir.
Bu düzenleme uyarınca; konkordato hakkında verilen kararı borçlu veya konkordato talep eden alacaklı ile itiraz eden diğer alacaklılar istinaf edebilirler. Kanunda yer alan "itiraz eden diğer alacaklılar" konkordato toplantılarında veya iltihak süresi içinde olumsuz oy kullanan alacaklılar olup, tasdik kararını itiraz eden alacaklı ilan tarihinden itibaren 10 gün içerisinde istinaf etmelidir.
Öte yandan, İİK.'nın, 288 ve 306-(3) maddelerinde; tasdik kararı mahkemece, Ticaret Sicil Gazetesinde ve Basın İlan Kurumunun resmi ilan portalında ilan edileceği belirtilmiş olup, ilk derece mahkemesince; verilen tasdik kararı, ticaret sicil gazetesinde 08/03/2022 tarihinde, resmi ilan portalında ise, 07/03/2022 tarihinde ilan edildiği, tasdik kararına yönelik başvuruların süresi içerisinde yapıldığı değerlendirilmiştir.
Bu kapsamda;
1-T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'nın istinaf başvurusu yönünden yapılan inceleme de;
İİK'nın 308-(c) maddesinde; "Konkordato, tasdik kararıyla bağlayıcı hale gelir. Tasdik edilen konkordato projesinde konkordatonun, tasdik kararının kesinleşmesiyle bağlayıcı hale geleceği de kararlaştırılabilir; bu takdirde mühletin etkileri, kanunda öngörülen istisnalar saklı kalmak kaydıyla konkordatonun bağlayıcı hale geldiği tarihe kadar devam eder.
Bağlayıcı hale gelen konkordato, konkordato talebinden önce veya komiserin izni olmaksızın mühlet içinde doğan bütün alacaklar için mecburidir.
206 ncı maddenin birinci sırasında yazılı imtiyazlı alacaklar, rehinli alacaklıların rehnin kıymetini karşılayan miktardaki alacakları ve 6183 sayılı Kanun kapsamındaki amme alacakları hakkında bu maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanmaz.
Kredi kurumları tarafından verilen krediler de dahil olmak üzere, mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçlar, adi konkordatoda konkordato şartlarına tabi değildir; malvarlığının terki suretiyle konkordatoda yahut sonraki bir iflasta masa borcu sayılır. Aynı kural karşı edimin ifasını komiserin izniyle kabul eden borçlunun taraf olduğu sürekli borç ilişkilerindeki karşı edimler için de geçerlidir" hükmü bulunmaktadır.
Bu yasa hükmü uyarınca; SGK Başkanlığı'nın alacakları İcra ve İflas Kanunu'na göre değil 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'a göre takip ve tahsil edilmektedir. Bu Kanuna tâbi alacaklar konkordato hükmünün dışında kaldığından SGK alacaklarının konkordatodan etkilenmediği sonucuna varılmaktadır. Konkordatodan etkilenmeyen alacakların itirazlarının dikkate alınması gerekmediği gibi bunların alacaklılarının toplantıya çağrılmasına da gerek bulunmamaktadır. Diğer bir ifade ile SGK Başkanlığı'nın konkordatonun tasdikine ilişkin olarak istinaf yoluna başvurmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Hukuki yarar dava şartı olduğu gibi istinaf yasa yoluna başvurulması için de aranan bir şarttır.
Açıklanan nedenlerle alacaklı SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunda bulunmakta hukuki yararı bulunmadığından istinaf başvurusunun usulden reddine karar verilmesi gerekmiştir.
2- .... ... Bankası A.Ş ve ...,nin istinaf başvurusu yönünden yapılan inceleme de;
Dosya kapsamındaki delillere ve komiser nihai raporuna göre; halilhazırda şirketin kaydi ve rayiç bilançolarına göre borca batık olduğu, 05//02/2022 tarihinde yapılan alacaklılar toplantısında ve iltihak süresi sonunda gerçekleşen hazirun (borç) listesine göre borçlu şirketin (42) adet adi alacaklısının, 13.361.219,00-TL alacağının bulunduğu, konkordato projesine olumlu oy kullanan alacaklı sayısının (24), alacak miktarlarının ise, 7.818.229,84-TL olduğu, bu hali ile adi alacaklılar yönünden İİK'nın 302. maddesinde yer alan nisabın gerçekleştiği, öte yandan, borçlunun mali durumu, şirketin kar elde eder düzeydeki faaliyeti, borcun ve teklif edilen tutarların borçlunun kaynakları ile orantılı, iflası halinde ödenmesi muhtemel miktardan fazla olması ve bu hale göre konkordato projesinin uygulanabilir olduğunun belirlenmesi karşısında, İİK.'nın 305. maddesindeki koşulların gerçekleştiği değerlendirilmiştir.
Diğer yandan, oy nisabında 4.103.770,15-TL alacak ile oylamaya katılan Emin Akça şirket yetkilisi Mesut Akça'nın kardeşi ise de; söz konusu alacak konkordato talebinden önce gerçekleşen ve borçlu şirketin kullandığı krediye var olan kefalet nedeniyle yapılan ödemeye dayalı rücu alacağı niteliğinde olduğundan İİK'nın 302/3 maddesi kapsamında değerlendirilemeyecektir. Bu nedenle, mahkemenin bu yöndeki uygulamasının doğru olduğu anlaşılmıştır.
İİK'nın 302-(6) maddesinde; "Çekişmeli veya geciktirici koşula bağlı yahut belirli olmayan bir vadeye tabi alacakların hesaba katılıp katılmamasına ve ne oranda katılacağına mahkeme karar verir. Şu kadar ki bu iddialar hakkında ileride mahkemece verilecek hükümler saklıdır." hükmü bulunmaktadır.
Söz konusu bu düzenleme uyarınca çekişmeli alacaklara iki sonuç bağlanmıştır. İlk olarak çekişmeli alacakların nisaba ne şekilde katılacağına mahkeme karar verir (İİK m.302/VI). Diğeri ise mahkemenin bu konuda verdiği kararlar maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmez. Bu bağlamda çekişmeli alacakların ayrıca dava konusu edilmesine imkan sağlanmıştır (İİK m.308/b).
Somut olayda; mahkemece çekişmeli hale gelen alacaklara yönelik 15/02/2022 tarihli ara karar tesis edilmiştir. Söz konusu kararın nisaba katılma miktarına dair olması, kararın maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmemesi karşısında bu yöndeki istinaf sebebinin de yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
3-Ateş İnş. San. Taah. Tic. A.Ş.'nin 26/11/2021 tarihli ara karara yönelik istinaf başvurusu yönünden yapılan inceleme de;
İİK.'nın 7101 Sayılı Yasa ile değişik "Geçici Mühlet" başlıklı 287. maddesinin birinci ve altıncı fıkraları; "konkordato talebi üzerine mahkeme, 286. maddede belirtilen belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde; derhâl geçici mühlet kararı verir ve 297. maddenin ikinci fıkrasındaki hâller de dahil olmak üzere, borçlunun malvarlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alır.
Konkordato mühleti içinde talep edilen ihtiyati tedbir kararlarına ilişkin; özel nitelikli düzenleme olan İcra ve İflas Kanunu'nun 287. maddesinin son fıkrasında “Geçici mühlet talebinin kabulü, geçici komiser görevlendirilmesi, geçici mühletin uzatılması ve tedbirlere ilişkin kararlara karşı kanun yoluna başvurulamaz.” hükmü düzenlenmiştir.
HMK.'nın, "istinaf yoluna başvurulabilen kararlar" başlıklı 341/1. maddesi; "İlk Derece Mahkemelerinde verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü halinde itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
Somut uyuşmazlıkta mahkemece; davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebi kabul edilerek; 21/09/2020 tarihli tensip ara kararı ile; teminat mektubu alacaklısından gelecek talebe göre yeniden değerlendirilmek üzere konkordato talep eden borçlunun tüm teminat mektuplarının nakde dönüştürülmesi tedbir yolu ile durdurulmuştur. Teminat alacaklısının tedbirin kaldırılmasına yönelik talebi üzerine mahkemece 26/11/2021 tarihli ara kararın tesis edildiği anlaşılmaktadır.
İcra ve İflas Kanunu 287. maddesinin son fıkrasında; borçlunun lehine olmak üzere verilen geçici mühlet talebinin kabulü, geçici komiser görevlendirilmesi, geçici mühletin uzatılması ve tedbirlere ilişkin kararlara karşı yasa yolunun kapatıldığı; bu hali ile kararın İİK.'nın 287/son ve HMK. 341/1. maddesi gereğince; istinafı kabil bir karar olmadığı görülmektedir. Bu nedenlerle; alacaklı vekilinin istinaf başvurusunun HMK.'nın 352-1)-b) maddesi gereğince usulden reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Açıklanan tüm bu gerekçelerle; T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle usulden reddine; ...., T. Garanti Bankası A.Ş. Ve ... Bankası A.Ş. vekillerinin istinaf başvurularının yukarıda (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle esastan reddine; Ateş İnş. San. Taah. Tic. A.Ş.'nin 26/11/2021 tarihli ara karara yönelik istinaf başvurusunun yukarıda (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle usulden reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1- Müdahil-Alacaklı Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun hukuki yararı bulunmadığından istinaf başvurusunun USULDEN REDDİNE,
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı harçtan muaf olduğu anlaşıldığından, bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
2-Müdahil-Alacaklılar .... ... Bankası A.Ş ve ...,nin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK 353/1-b/1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
Müdahil-Alacaklılar .... ... Bankası A.Ş ve ... tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, istinaf karar harcı peşin alındığından ayrıca alınmasına yer olmadığına,
3- Müdahil-Alacaklı Ateş İnş. San. Taah. Tic. A.Ş.'nin 26/11/2021 tarihli ara karara yönelik istinaf başvurusunun USULDEN REDDİNE,
Ateş İnş. San. Taah. Tic. A.Ş. tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, peşin alınan istinaf karar harcının istek halinde iadesine,
Karar tebliğ işlemlerinin Dairemizce yerine getirilmesine,
İlişkin; müdahil-alacaklı Ateş İnş. San. Taah. Tic. A.Ş.'nin 26/11/2021 tarihli ara karar hakkında verilen karar yönünden 6100 sayılı HMK'nın 353-(1)-a)-f) maddesi gereğince oy birliği ile KESİN olmak üzere,
Müdahil-Alacaklılar Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, .... ... Bankası A.Ş ve ...'ın esas karara ilişkin 6100 sayılı İİK'nın 308/A maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ilamın tebliğinden itibaren (10) gün içerisinde Yargıtay İlgili Hukuk Dairesi'ne TEMYİZ yasa yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi


M