Danıştay 6. Daire 2019/21808 Esas 2021/12577 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/21808
Karar No : 2021/12577

DAVACILAR : 1- ...
2- ...
VEKİLLERİ : Av. ...

DAVALI : ...
VEKİLİ : Av. ...

DAVANIN KONUSU : Trabzon İli, Of İlçesi, ... Mahallesi, ...ada, ..., ...ve ...sayılı parsel; ...ada, ...parsel; ...ada, ...parsel; ...ada, ...parsel ve ...ada, ...parsel sayılı taşınmazların kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında yapımı planlanan millet bahçesi projesinin uygulamaya geçirilmesi amacıyla Of Belediye Başkanlığı tarafından 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27. maddesi uyarınca acele kamulaştırılmasına ilişkin 04/10/2019 tarih ve 30908 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ...tarih ve ...sayılı Cumhurbaşkanı Kararının iptali istenilmektedir.

DAVACILARIN İDDİALARI: Söz konusu bölgede yeşil alana ihtiyaç bulunmadığı, proje alanında 120 adet işyeri, 150 adet konut bulunduğundan millet bahçesi projesi için yer seçiminin uygun olmadığı, proje için alternatif mevcut boş alanların seçilmesinin kamu yararına daha uygun olacağı, acele kamulaştırma kararının alınabilmesi için gerekli olan acelelik halinin ve olağanüstü koşulların somut olayda gerçekleşmediği, mülkiyet hakkının ihlal edildiği ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Söz konusu alandaki mevcut binaların ekonomik ömrünü tamamladığı ve olası bir depremde yıkılma tehlikesinin olduğu, ayrıca olası bir afet anında ambulans ve itfaiye ulaşımında alanın yetersiz olmasından dolayı can ve mal güvenliğinin riske girmesi sebebiyle acelelik koşulunun gerçekleştiği, davacılar tarafından alternatif olarak sunulan alanların millet bahçesi konseptine uygun olmadığı, söz konusu alana ilişkin projelendirme çalışmalarının devam ettiği, taşınmazın projede hangi kullanımda kaldığının proje kesinleştiğinde bildirilebileceği belirtilerek dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Proje alanının afet anında kentin toplanma alanı olarak kullanılmasının amaçlandığı, olası afet durumunda mevcut durumun risk oluşturacağı, bölge bütünlüğünde işlem tesisinin zorunlu olduğu, bahse konu alanda ikamet eden vatandaşlar için yapılmak istenen millet bahçesi projesinde kamu yararının bulunduğu, projenin bir an önce tamamlanmasında acelelik halinin bulunduğu sonucuna varıldığından, taşınmaza el konulmasına imkan veren dava konusu Cumhurbaşkanı kararında hukuka aykırılık bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI ...'IN DÜŞÜNCESİ : Dava, Trabzon İli, Of İlçesi, ... Mahallesi, ...ada, ...sayılı parseller; ...ada, ...saylı parsel; ...ada, ...sayılı parsel; ...ada, ...sayılı parsel ve ...ada, ...parsel sayılı taşınmazların kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında yapımı planlanan millet bahçesi projesinin uygulamaya geçirilmesi amacıyla Of Belediye Başkanlığı tarafından 2942 sayılı Kanunun 27.maddesine istinaden acele kamulaştırılmasına ilişkin 04.10.2019 tarih ve 30908 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 03.10.2019 tarih ve 1597 sayılı Cumhurbaşkanı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun "Acele kamulaştırma" başlıklı 27. maddesinde, 3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun uygulanmasında yurt savunması ihtiyacına veya aceleliğine Cumhurbaşkanınca karar alınacak hallerde veya özel kanunlarla öngörülen olağanüstü durumlarda gerekli olan taşınmaz malların kamulaştırılmasında kıymet takdiri dışındaki işlemler sonradan tamamlanmak üzere ilgili idarenin istemi ile mahkemece yedi gün içinde o taşınmaz malın 10 uncu madde esasları dairesinde ve 15 inci madde uyarınca seçilecek bilirkişilerce tespit edilecek değeri, idare tarafından mal sahibi adına 10 uncu maddeye göre yapılacak davetiye ve ilanda belirtilen bankaya yatırılarak o taşınmaz mala el konulabileceği, hükmüne yer verilmiştir.
Anayasanın 13. ve 35. madde hükümleri uyarınca mülkiyet hakkının kamu yararı amacıyla Anayasaya uygun olarak yasayla sınırlandırılması mümkündür. Ancak buna ilişkin düzenlemeler öncelikle kamu yararına dayanmalıdır. Buna göre, bir taşınmaz üzerindeki mülkiyet hakkının kamulaştırma yolu ile kaldırılması (mülkiyetin el değiştirmesi) kamu yararının karşılanması zorunluluğunun özel mülkiyet hakkının korunmasından üstün tutulması şartına bağlıdır. Bu çerçevede, 2942 sayılı Yasanın 27. maddesi incelendiğinde, kamulaştırma işlemlerinde öngörülen yöntemlerin bir kısmının uygulanmayarak taşınmaza acele el konulabilmesi yolu istisnai olarak başvurulabilecek bir yöntem olarak düzenlendiğinden, madde hükmü ile üç durumda acele kamulaştırma yolu ile taşınmaza el konulmasına olanak tanınmıştır. Bu koşullardan ikisi Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun uygulanmasında yurt savunması ihtiyacına veya özel kanunlarda öngörülen olağanüstü durumlarda gerekli olması halleri şeklinde açıkça sayılmak suretiyle üstün kamu yararının ve kamu düzeninin korunmasının gerçekleştirilmesi amacıyla acele kamulaştırma yoluna gidilebileceği belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünün ...tarih ve ...sayılı yazısı ve Cumhurbaşkanlığı tarafından kamuoyunun bilgisine sunulan "100 günlük icraat programları" çerçevesinde çalışmalarına başlanılmış olan millet bahçelerinin 81 ilde yaygınlaştırılması kapsamında, Trabzon İli, Of İlçesi, ... Mahallesi sınırları içerisindeki bazı taşınmazların dahil olduğu alanda, yöre halkını doğa ile buluşturma, rekreaktif gereksinimlerini karşılama, afet anında kentin toplanma alanları olarak da kullanılabilecek büyük yeşil alanların topluma kazandırılması amacıyla millet bahçesi yapımı için Of Belediye Encümeninin ...tarih ve ...sayılı kararı ile kamu yararı kararı alınarak kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında yapımı planlanan millet bahçesi projesinin uygulamaya geçirilmesi amacıyla uyuşmazlığa konu taşınmazların 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27. maddesine göre acele kamulaştırılması için 04.10.2019 tarih ve 30908 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 03.10.2019 tarih ve 1597 sayılı Cumhurbaşkanı kararı alındığı, dava konusu karardan sonra Trabzon Büyükşehir Belediye Meclisinin 10.03.2020 tarihli kararı ile 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği sonucunda anılan taşınmazların millet bahçesi alanına ayrıldığı, söz konusu alana yönelik proje sürecinin devam ettiği, anılan taşınmazların tamamının proje kapsamında kaldığı, mezkur taşınmazların proje kapsamında hangi kullanım alanında kaldığının proje kesinleştiğinde netleşeceği, henüz projenin tamamlanmamış olduğu anlaşılmaktadır.
İncelenen davada, yukarıda anılan Anayasa ve Yasa kuralları uyarınca uyuşmazlık konusu taşınmazları kapsayan alanda millet bahçesi projesinin uygulamaya geçirilmesi amacının tek başına acele kamulaştırma yapılmasına gerekçe teşkil edemeyeceği, davalı idare tarafından acele kamulaştırma için gösterilen olağanüstü sebeplerin ve acelelik hali gerekçesinin 2942 sayılı Yasanın 27. Maddesi kapsamında olmadığı, 2942 sayılı Yasanın 27. maddesi uyarınca acele kamulaştırma yapılabilmesi için acele kamulaştırmanın koşullarının gerçekleşmiş olduğunun açıkça ortaya konulmasının gerekmesine karşın, bu koşula uyulmaksızın tesis edilen dava konusu kararda, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27. maddesinde öngörülen acele kamulaştırma prosedürünün uygulanması için gerekli olan olağanüstü durumların ve bu yönteme başvurulması ile amaçlanan kamu yararının somut olarak ortaya konulmadığından hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu 03.10.2019 tarih ve 1597 sayılı Cumhurbaşkanı kararının uyuşmazlığa konu taşınmazlara ilişkin olarak iptaline karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince duruşma için taraflara önceden bildirilen 29/09/2021 tarihinde, davacılar vekili Av. ..., davalı vekili Av. ...'nin geldiği, Danıştay Savcısının hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı. Taraflara usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan sonra taraflara son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Of Belediye Başkanlığının ...tarih ve ...sayılı kararı ile ... Mahallesi sınırları içinde koordinatları belirtilen alanda bulunan binaların genellikle III. Sınıf ve basit imalatlar olduğu ve ekonomik ömürlerini tamamladığı, olası bir afet anında ambulans ve itfaiye ulaşımında yolların yetersiz olmasından dolayı can ve mal güvenliğinin risk taşıdığı, söz konusu alanda tarihi Orta Cami ve şehit mezarı bulunduğundan bu tesislerin çevresini açılması ve yapılacak olan millet bahçesi projesine dahil edilmesi amacıyla taşınmazların kamulaştırılması için kamu yararı kararı alınmıştır. Of Belediye Başkanlığı tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünün ...tarih ve ...sayılı yazısı ve Cumhurbaşkanlığı tarafından kamuoyunun bilgisine sunulan "100 günlük icraat programları" çerçevesinde çalışmalarına başlanılmış olan millet bahçelerinin 81 ilde yaygınlaştırılması kapsamında, Trabzon İli, Of İlçesi, ... Mahallesi sınırları içerisindeki bazı taşınmazların dahil olduğu alanda, yöre halkını doğa ile buluşturma, rekreaktif gereksinimlerini karşılama, afet anında kentin toplanma alanları olarak da kullanılabilecek büyük yeşil alanların topluma kazandırılması amacıyla millet bahçesi yapımı amaçlanmıştır.
Dava konusu 03/10/2019 tarih ve 1597 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, Trabzon İli, Of İlçesi, ... Mahallesi, ...ada, ...ve ...sayılı parsel; ...ada, ...parsel; ...ada ...parsel; ...ada, ...parsel ve ...ada, ...parsel sayılı taşınmazların kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında yapımı planlanan millet bahçesi projesinin uygulamaya geçirilmesi amacıyla Of Belediye Başkanlığı tarafından 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27. maddesi uyarınca acele kamulaştırılmasına karar verilmiştir.
Bakılan dava, dava konusu acele kamulaştırma kararının davacılara ait taşınmazlar yönünden iptali istemiyle açılmıştır.
Of Belediye Meclisinin 06/02/2004 ve ...sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planında dava konusu taşınmazın bulunduğu alan park ve kısmen otopark alanı olarak planlanmıştır.
Of Belediye Meclisinin 16/03/2004 tarih ve ...sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında dava konusu taşınmazın bulunduğu alan park, meydan ve otopark alanı olarak planlanmıştır.
Dairemizin 29/09/2021 tarih ve E:2019/21808 sayılı ara kararıyla "Trabzon Büyükşehir Belediye Meclisinin 10/03/2020 tarihli kararı ile 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği yapılarak anılan taşınmazın millet bahçesi alanına ayrıldığı anlaşıldığından, davaya konu alana yönelik 1/1000 ölçekli uygulama imar planında değişiklik yapılıp yapılmadığının sorulmasına, davaya konu taşınmazın uygulama imar planındaki fonksiyonunun ne olduğunun sorulmasına ve konuya ilişkin belgelerin gönderilmesinin" istenilmesine karar verilmiştir.
Of Belediye Başkanlığı tarafından verilen 20/10/2021 tarih ve ...sayılı ara kararına cevap yazısıyla; dava konusu taşınmazların bulunduğu alanın Trabzon Büyükşehir Belediye Meclisinin 10/05/2020 tarihli kararı ile 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planında millet bahçesi olarak ayrıldığı, buna istinaden 01/09/2020 tarih ve ...sayılı Of Belediye Meclis kararıyla hazırlanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında millet bahçesi olarak planlandığı, bu planın Trabzon Büyükşehir Belediyesinin 20/11/2020 tarih ve ...sayılı kararı ile onaylandığı, dava konusu taşınmazların uygulama imar planındaki fonksiyonunun millet bahçesi olduğu yönünde cevap verilmiş ve ekinde 01/09/2020 tarih ve ...sayılı Of Belediye Meclis kararıyla hazırlanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı krokisi gönderilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasanın 35. maddesinde: "Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz." hükmü yer almaktadır.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Ek 1 Nolu Protokolünün "Mülkiyetin korunması" başlıklı 1. maddesinde: "Her gerçek ve tüzel kişinin mal ve mülk dokunulmazlığına saygı gösterilmesini isteme hakkı vardır. Herhangi bir kimse, ancak kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve uluslararası hukukun genel ilkelerine uygun olarak mal ve mülkünden yoksun bırakılabilir. Yukarıdaki hükümler, devletlerin, mülkiyetin kamu yararına uygun olarak kullanılmasını düzenlemek veya vergilerin ya da başka katkıların veya para cezalarının ödenmesini sağlamak için gerekli gördükleri yasaları uygulama konusunda sahip oldukları hakka halel getirmez." hükmüne yer verilmiştir.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27. maddesinde ise; 3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun uygulanmasında yurt savunması ihtiyacına veya aceleliğine Cumhurbaşkanınca karar alınacak hallerde veya özel kanunlarla öngörülen olağanüstü durumlarda gerekli olan taşınmaz malların kamulaştırılmasında kıymet takdiri dışındaki işlemler sonradan tamamlanmak üzere ilgili idarenin istemi ile mahkemece yedi gün içinde o taşınmaz malın 10. madde esasları dairesinde ve 15. madde uyarınca seçilecek bilirkişilerce tespit edilecek değeri, idare tarafından mal sahibi adına 10. maddeye göre yapılacak davetiye ve ilanda belirtilen bankaya yatırılarak o taşınmaz mala el konulabileceği, bu Kanunun 3. maddesinin 2. fıkrasında belirtilen hallerde yapılacak kamulaştırmalarda yatırılacak miktar, ödenecek ilk taksit bedeli olduğu düzenlemesine yer verilmiştir.
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin "Tanımlar" başlıklı 4.maddesinin 1.fıkrasının "yeşil alanlar" başlıklı (vvvv) bendinin 4 sayılı alt bendinde, "Millet bahçeleri: Halkı doğa ile buluşturan, rekreaktif gereksinimleri karşılayan, afet anında kentin toplanma alanları olarak da kullanılabilecek, yer seçimi, alan büyüklüğü, fonksiyonları ve tasarımı gibi hususların Bakanlıkça hazırlanarak yürürlüğe konulacak Millet Bahçeleri Rehberinde belirlendiği büyük yeşil alanları ifade eder." olarak düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Özel mülkiyet hakkının korunması gereken temel insan hakları arasında öngörüldüğü, anayasa ve uluslararası sözleşmelerde mülkiyet hakkını korumaya yönelik düzenlemelere yer verildiği, bu düzenlemelerde mülkiyet hakkına müdahalelerin olabileceğinin öngörüldüğü, ancak bu müdahalelerde kamu yararı gerekçesi, kanuni düzenleme gereği ve ölçülülük yada orantılılık gibi uluslararası hukukun genel ilkelerinin varlığının dikkate alınması gerektiği, aksi durumda müdahalenin mülkiyet hakkı ihlaline neden olacağı kabul edilmiştir. Nitekim Anayasa Mahkemesi kararları ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatlarıyla da bu hususların açık bir şekilde ortaya konulduğu görülmektedir.
Anayasa’nın 35. maddesinin ikinci fıkrasında mülkiyet hakkının ancak kamu yararı amacıyla kanunla sınırlanabileceği belirtilmek suretiyle mülkiyet hakkına yönelik müdahalelerin Kanunda öngörülmesi gereği ifade edilmiştir Acele kamulaştırma usulü idareye kamulaştırma işlemlerinin neticelenmesini beklemeden kamulaştırılan taşınmaza el koyma imkânı tanıyan olağanüstü bir kamulaştırma usulüdür. Acele kamulaştırmada, kıymet takdiri dışındaki işlemler sonradan tamamlanmak üzere ilgili idarenin istemi ile Mahkemece yedi gün içinde o taşınmaz malın kanunda belirtilen usule göre bilirkişilerce tespit edilecek değeri idare tarafından mal sahibi adına bankaya yatırılarak o taşınmaz mala el konulabilir. Acele kamulaştırma usulü, olağan kamulaştırmada malik lehine getirilen usule ilişkin güvenceleri bertaraf etmemekte; yalnızca bu usullerin işletilmesinden önce idareye, kamulaştırılacak taşınmaza el koyma imkânı tanımaktadır. Taşınmaza el konulduktan sonra idare tarafından öncelikle satın alma yolunun işletilmesi, bunun mümkün olamaması durumunda ise Asliye Hukuk Mahkemesinde bedel tespiti ve tescil davası açılması gerekmektedir. Kamulaştırılmasına karar verilen taşınmaza acele olarak ihtiyaç duyulması halinde, 2942 sayılı Kanunun 27. maddesi uyarınca kamulaştırma acele usulle yapılmaktadır.
Bu çerçevede, 2942 sayılı Kanunun 27. maddesi incelendiğinde, kamulaştırma işlemlerinde öngörülen yöntemlerin bir kısmının uygulanmayarak taşınmaza acele el konulabilmesi yolu istisnai olarak başvurulabilecek bir yöntem olarak düzenlendiğinden, madde hükmü ile acele kamulaştırmada olağan kamulaştırmaya oranla özel koşulların varlığı aranmış ve üç durumda acele kamulaştırma yolu ile taşınmaza el konulmasına olanak tanınmıştır. Anılan hüküm uyarınca taşınmazların bir an önce kullanılmasına ihtiyaç duyulan, kamu düzenine ilişkin olarak acelilik halinin bulunduğu durumlarda, acele kamulaştırılması zorunlu bulunan taşınmazlara yönelik olarak gerekli tespitler yapılıp sebepleri de belirtilmek suretiyle başvuruda bulunulması ve bunun sonucunda da başvuruda bulunulan taşınmazlara yönelik inceleme yapılarak koşulların gerçekleşmesi halinde, Cumhurbaşkanınca, taşınmazların acele kamulaştırılmasına karar verilebilmektedir.
Acele kamulaştırma istisnai bir yöntem olduğundan, olağan kamulaştırma gerekçeleri dışında aceleliğin varlığına dair şartlarının ortaya konulması gerekmektedir.
Acelelik koşulunun kamu düzenine ilişkin olması gerektiği ve kamu yararının ise, olağan kamulaştırma usulü ile sağlanması amaçlanan kamu yararından farklı olarak, acele kamulaştırma yapılmasını gerektiren, aceleliği zorunlu kılan bir yarar olduğu açıktır.
Uyuşmazlıkta, Söz konusu alanın kentin merkezinde kalması, anılan bölgenin çok hisseli mülkiyet yapısına sahip olmasından dolayı mülkiyet sorununun acele kamulaştırma usulüyle çözülebileceği, alandaki yapı varlığının genellikle üçüncü sınıf yapı ve hatta basit inşaat grubundan oluştuğu görüldüğünden, söz konusu alan 1/1000 ölçekli uygulama imar planında park alanında kaldığından yeni yapı yapılmasının mümkün olmadığı, olası bir afet anında ambulans ve itfaiye ulaşımında yolların yetersiz olmasından dolayı can ve mal güvenliğinin risk taşıdığı, öncelikle normal kamulaştırma usulü uygulandığı takdirde bütüncül bir biçimde karşılanması gereken bir kamu hizmetinin gerçekleştirilmesinin mümkün olamayacağı gerekçesiyle acele kamulaştırma kararının alındığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; yukarıda belirtilen acele kamulaştırma gerekçesinin ve alanın mülkiyet durumunun karmaşıklığının acele kamulaştırma yapılması için yeterli olmadığı, dava konusu Cumhurbaşkanı Kararında 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27. maddesinde öngörülen acele kamulaştırma prosedürünün uygulanması için gerekli olan olağanüstü durumların ve bu yönteme başvurulması ile amaçlanan kamu yararının somut olarak ortaya konulamadığı sonucuna varıldığından, dava konusu Cumhurbaşkanı kararının dava konusu parsellere ilişkin kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava konusu işlemin dava konusu parsellere ilişkin kısmının İPTALİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ...TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacılara verilmesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı davalar için belirlenen ...-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacılara verilmesine,
4. Varsa posta avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20/A-2-(g) maddesi uyarınca, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 16/11/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY:
Dosyanın incelenmesinden; Of Belediye Başkanlığı tarafından verilen 20/10/2021 tarih ve ...sayılı ara kararına cevap yazısıyla; dava konusu taşınmazların bulunduğu alanın Trabzon Büyükşehir Belediye Meclisinin 10/05/2020 tarihli kararı ile 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planında millet bahçesi olarak ayrıldığı, buna istinaden 01/09/2020 tarih ve ...sayılı Of Belediye Meclis kararıyla hazırlanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında millet bahçesi olarak planlandığı, bu planın Trabzon Büyükşehir Belediyesinin 20/11/2020 tarih ve ...sayılı kararı ile onaylandığı, dava konusu taşınmazların uygulama imar planındaki fonksiyonunun millet bahçesi olduğu yönünde cevap verildiği ve ekinde 01/09/2020 tarih ve ...sayılı Of Belediye Meclis kararıyla hazırlanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı krokisi gönderildiği anlaşılmaktadır. Gönderilen 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı krokisinin incelenmesinden ...ada, ..., ...ve ...sayılı parsellerin tamamının; ...ada, ...parsel ve ...ada, ...parsel sayılı taşınmazların bir kısmının ise davaya konu millet bahçesi proje alanı dışında yol alanında kaldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu Cumhurbaşkanı kararı ile yapımı planlanan millet bahçesi projesi kapsamında bulunan toplam 6.000,00 m² büyüklüğünde 67 adet taşınmazın acele kamulaştırılmasına karar verilmiş olup bahse konu taşınmazların üzerinde çok sayıda şahıs ve şirkete ait işyeri ile konut bulunmaktadır. Söz konusu alanın kentin merkezinde kalması, anılan bölgenin çok hisseli mülkiyet yapısına sahip olmasından dolayı mülkiyet sorununun acele kamulaştırma usulüyle çözülebileceği, alandaki yapı varlığının genellikle üçüncü sınıf yapı ve hatta basit inşaat grubundan oluştuğu görüldüğünden, söz konusu alan 1/1000 ölçekli uygulama imar planında park alanında kaldığından yeni yapı yapılmasının mümkün olmadığı, olası bir afet anında ambulans ve itfaiye ulaşımında yolların yetersiz olmasından dolayı can ve mal güvenliğinin risk taşıdığı, öncelikle normal kamulaştırma usulü uygulandığı takdirde bütüncül bir biçimde karşılanması gereken bir kamu hizmetinin gerçekleştirilmesinin mümkün olamayacağı, yukarıda belirtilen sorunların giderilmesi için acelelik halinin bulunduğu, bu nedenle, yapılmak istenen millet bahçesi projesinde kamu yararının varlığı da açık olup projenin bütünselliği kapsamında davacılara ait taşınmazlara ilişkin acele kamulaştırma kararı alınmasında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu durumda; proje alanının afet anında kentin toplanma alanı olarak kullanılmasının amaçlandığı, olağan kamulaştırma usulü uygulandığı takdirde sürecin uzayacağı, olası afet durumunda mevcut durumun risk oluşturacağı, bölge bütünlüğünde işlem tesisinin zorunlu olduğu, bahse konu alanda ikamet eden vatandaşlar için yapılmak istenen millet bahçesi projesinde yukarıda ayrıntılı olarak belirtilen gerekçeyle kamu yararının varlığı da açık olup, projenin bütünselliği kapsamında davaya konu projenin bir an önce tamamlanmasında acelelik halinin bulunduğu sonucuna varıldığından, davaya konu millet bahçesi projesi alanında kalan ...ada, ...parsel ve ...ada, ...parsel sayılı taşınmazlar ile ...ada, ...parsel ve ...ada, ...parsel sayılı taşınmazların davaya konu millet bahçesi projesi alanında kalan kısmı yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk kararına, ...ada, ...ve ...sayılı parseller ile ...ada, ...parsel ve ...ada, ...parsel sayılı taşınmazların yol alanında kalan kısmı, davaya konu proje alanı dışında kaldığından acele kamulaştırılmalarında hukuka uyarlık bulunmadığından, dava konusu Cumhurbaşkanı Kararının anılan kısmının iptaline karar verilmesi gerektiğinden, anılan kısma yönelik çoğunluk kararına ise gerekçe yönünden katılmıyorum.



(XX) KARŞI OY:
Dava konusu Cumhurbaşkanı kararı ile yapımı planlanan millet bahçesi projesi kapsamında bulunan toplam 6.000,00 m² büyüklüğünde 67 adet taşınmazın acele kamulaştırılmasına karar verilmiş olup bahse konu taşınmazların üzerinde çok sayıda şahıs ve şirkete ait işyeri ile konut bulunmaktadır. Söz konusu alanın kentin merkezinde kalması, anılan bölgenin çok hisseli mülkiyet yapısına sahip olmasından dolayı mülkiyet sorununun acele kamulaştırma usulüyle çözülebileceği, alandaki yapı varlığının genellikle üçüncü sınıf yapı ve hatta basit inşaat grubundan oluştuğu görüldüğünden, söz konusu alan 1/1000 ölçekli uygulama imar planında park alanında kaldığından yeni yapı yapılmasının mümkün olmadığı, olası bir afet anında ambulans ve itfaiye ulaşımında yolların yetersiz olmasından dolayı can ve mal güvenliğinin risk taşıdığı, öncelikle normal kamulaştırma usulü uygulandığı takdirde bütüncül bir biçimde karşılanması gereken bir kamu hizmetinin gerçekleştirilmesinin mümkün olamayacağı, yukarıda belirtilen sorunların giderilmesi için acelelik halinin bulunduğu, bu nedenle, yapılmak istenen millet bahçesi projesinde kamu yararının varlığı da açık olup projenin bütünselliği kapsamında davacılara ait taşınmazlara ilişkin acele kamulaştırma kararı alınmasında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu durumda; proje alanının afet anında kentin toplanma alanı olarak kullanılmasının amaçlandığı, olağan kamulaştırma usulü uygulandığı takdirde sürecin uzayacağı, olası afet durumunda mevcut durumun risk oluşturacağı, bölge bütünlüğünde işlem tesisinin zorunlu olduğu, bahse konu alanda ikamet eden vatandaşlar için yapılmak istenen millet bahçesi projesinde yukarıda ayrıntılı olarak belirtilen gerekçeyle kamu yararının varlığı da açık olup, projenin bütünselliği kapsamında davaya konu projenin bir an önce tamamlanmasında acelelik halinin bulunduğu sonucuna varıldığından, taşınmaza el konulmasına imkan veren dava konusu Cumhurbaşkanı kararında hukuka aykırılık bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk kararına katılmıyorum.