Danıştay 7. Daire 2019/1618 Esas 2021/4927 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1618
Karar No : 2021/4927

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Denizcilik Tarım Ürünleri Nakliye Madencilik Enerji Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik temyiz başvurusunun süre aşımı yönünden reddine dair … tarih ve E:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: … İrmik Makarna Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına tanzimli …, … ve … sayılı dahilde işleme izin belgeleri kapsamında adına tescilli … tarih ve … sayılı beyannameyle makarnalık buğday yerine adi/ekmeklik buğday ithal edildiğinden bahisle davacı adına tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergilerine vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; … tarih ve … sayılı inceleme raporu ile … sayılı soruşturma raporunda yer alan; … Un İrmik Makarna Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına tanzimli dahilde işleme izin belgesi kapsamında ihraç edilen eşyaya tekabül eden miktarda sadece makarnalık buğdayın eşdeğer eşya kapsamında ithalatının yapılabileceğinin belirtilmesine rağmen, temsilci firma aracılığıyla ithal edilen eşyanın muafiyet kapsamında ithali mümkün olmayan adi/ekmeklik buğday olduğu, yurt içinde satış yapılan firmaların yetkilileri tarafından satın aldıkları buğdayın tamamına yakınının adi/ekmeklik olduğunun beyan edildiği, Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüklerince herhangi bir analiz yapılmaksızın uygunluk yazılarının düzenlendiği yolundaki tespitler ile ifadelerin birlikte değerlendirilmesinden, dahilde işleme izin belgesi kapsamında muaf olarak ithali mümkün olmayan adi/ekmeklik buğdayın ithal edildiği hususunun somut delillerle ortaya konulduğu, temsilci sıfatıyla ithalatı gerçekleştiren davacının Gümrük Kanunu bakımından yükümlü olduğu ve ödenmeyen vergiden sorumluluğu bulunduğundan adına yapılan tahakkukta hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Dosyanın incelenmesinden, dahilde işleme izin belgesi sahibi firma ile davacı arasında uyuşmazlığa konu eşyanın vergileri ödenmeden yurda sokulabilmesi amacıyla muvazaalı dolaylı temsilcilik sözleşmesi yapıldığının anlaşılması karşısında, adına beyanname tescil edilen davacının ithalatçı sıfatıyla yükümlü ve vergilerin ödenmesinden sorumlu olduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine dair 15/01/2019 tarihinde tebliğ edilen karara karşı otuz günlük yasal süre geçirildikten sonra yapılan temyiz başvurusunun süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı vekilinin baro levhasına kayıtlı avukat olması nedeniyle istinaf başvurusunun reddine dair kararın tebligatının elektronik ortamda yapılması zorunlu olduğu halde posta yoluyla tebliğ edildiği, anılan karar haricen 15/02/2019 tarihinde öğrenildiğinden temyiz başvurusunun süresinde yapıldığı, eşyanın ithalatçısı olmakla birlikte dolaylı temsilci olduklarından hak ve yükümlülüklerin dahilde işleme izin belgesi sahibi firma nezdinde doğması gerektiği, dava konusu eşyadan usulüne uygun şekilde numune alınmadığından tahlil sonucunun geçersiz olduğu, davalı idarece eşyanın makarnalık buğday olmayıp adi/ekmeklik buğday olduğu iddiasının somut şekilde ortaya konulamadığı, temsilci aracılığıyla ithalat sözleşmesinin muvazaalı olmadığı ileri sürülmekte ve duruşma yapılması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin bölge idare mahkemesi kararının kaldırılmasından sonra dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan davanın reddine dair karara yönelik istinaf başvurusunun reddine dair bölge idare mahkemesi kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle uygun görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, duruşma yapılmasına gerek görülmeyerek, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… İrmik Makarna Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına tanzimli …, … ve … sayılı dahilde işleme izin belgeleri kapsamında adına tescilli … tarih ve … sayılı beyannameyle makarnalık buğday yerine adi/ekmeklik buğday ithal edildiğinden bahisle davacı adına tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergilerine vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 7/a maddesinin 1. fıkrasında, maddede sayılan gerçek ve tüzel kişilere tebligatın elektronik yolla yapılmasının zorunlu olduğu; 9. fıkrasında, baro levhasına yazılı avukatların bu kapsamda bulunduğu; 3. fıkrasında, birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre elektronik yolla tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması halinde tebligatın bu Kanun'da belirtilen diğer usullerle yapılacağı, aynı maddenin son fıkrasında, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Yönetmelikle belirleneceği hükme bağlanmış; 06/12/2018 tarih ve 30617 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliği'nin "Yürürlük" başlıklı 32. maddesinde ise, bu Yönetmeliğin 01/01/2019 tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.
Tebligat Kanunu'nun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin, "Usulüne Aykırı Tebliğin Hükmü" başlıklı 53. maddesinde, tebliğ, usulüne aykırı yapılmış olsa bile, muhatabı tebliği öğrenmiş ise geçerli olacağı, aksi takdirde tebligatın yapılmamış sayılacağı, muhatap, her ne şekilde olursa olsun tebliğ evrakını veya davetiyeyi alırsa ya da bunların içeriğini öğrenirse tebliği öğrenmiş sayılacağı, muhatabın tebliği öğrendiğini beyan ettiği tarihin, tebliğ tarihi olarak kabul edileceği, tebliğin usulüne aykırı yapılmış olması halinde, muhatabın tebliği öğrendiğinin ve bunun tarihinin iddia ve ispatının mümkün olmayacağı ifade edilerek muhatabın öğrendiği tarihte tebliğin geçerli olacağı kabul edilmiştir.
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 108. maddesinin 1. fıkrasında, serbest dolaşımda olmayan eşyanın, işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılmasından sonra Türkiye Gümrük Bölgesinden yeniden ihraç edilmesi amacıyla, gümrük vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ve vergileri teminata bağlanmak suretiyle, dahilde işleme rejimi kapsamında geçici olarak ithal edilebileceği; eşyanın işlem görmüş ürünler şeklinde ihracı halinde, teminatın iade olunacağı; eşyanın bu şekilde dahilde işleme rejiminden yararlanmasına, şartlı muafiyet sistemi denildiği; 109. maddesinin 1. fıkrasında, işlem görmüş ürünlerin eşdeğer eşyadan elde edilmesine veya eşdeğer eşyadan elde edilen işlem görmüş ürünlerin ithal eşyasının serbest dolaşıma girmesinden önce Türkiye Gümrük Bölgesi dışına ihraç edilmesine izin verilebileceği; 2. fıkrasında, eşdeğer eşyanın, ithal eşyası ile aynı özellik ve aynı nitelikleri taşıması gerektiği; 3. fıkrasında ise, işlem görmüş ürünlerin eşdeğer eşyadan elde edilmesi durumunda, gümrük işlemlerinde ithal eşyanın eşdeğer eşya, eşdeğer eşyanın ise ithal eşya olarak değerlendirileceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanun'un 184. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, 183. maddede belirtilen haller dışında, ithalat vergilerine tabi eşyanın geçici depolanmasından veya tabi tutulmuş olduğu gümrük rejiminin uygulanmasından doğan yükümlülüklerden birinin yerine getirilmemesi durumunda ithalat nedeniyle gümrük yükümlülüğünün doğacağı; 3. fıkrasında ise, yükümlünün, ithalat vergilerine tabi eşyanın geçici depolanmasından veya tabi tutulduğu gümrük rejiminin uygulanmasından doğan yükümlülükleri yerine getirmesi gereken kişi ya da söz konusu rejime tabi tutulması için konulmuş koşullara uyması gereken kişi olduğu hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda değinilen tebligat mevzuatına ilişkin hükümler uyarınca, dosyada yer alan bilgi ve belgelerden, … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin E:… sayılı esasına kayıtlı dosyasında verilen 29/11/2018 tarihli kararın tebligat işlemlerine, yukarıda yer verilen Elektronik Tebligat Yönetmeliği'nin yürürlüğe girdiği 01/01/2019 tarihinden sonra başlandığı halde, sözü edilen kararın davacı vekiline posta yoluyla tebligata çıkarılmak suretiyle tebliğ edildiğinin anlaşılması karşısında, tebligatın usulsüz olduğu sonucuna ulaşıldığından, davacı tarafından, istinaf başvurusunun reddine dair kararın öğrenildiği tarih olarak beyan edilen 15/02/2019 tarihine göre temyiz dilekçesinin süresinde olduğu gözardı edilerek, posta yoluyla yapılan tebligatın esas alınması suretiyle verilen temyiz isteminin süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin kararda hukuki isabet görülmemiş olup, işbu kararın kaldırılmasından sonra dosyanın tekemmül ettiği görülerek davacının temyiz isteminin incelenmesine geçildi;
Yukarıda değinilen gümrük mevzuatına ilişkin düzenlemelerin birlikte değerlendirilmesinden, adına dahilde işleme izin belgesi düzenlenenlerin, belge kapsamındaki ithalat işlemleri nedeniyle, rejime ilişkin hükümlerin ihlali halinde doğabilecek vergilerden dolayı gümrük yükümlüsü olarak takibinin yasal bir zorunluluk olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
Buna göre, olayda, …İrmik Makarna Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi dahilde işleme izin belgesi sahibi firma olduğundan, davaya konu beyannameye ilişkin ithalat işlemlerini aralarındaki temsilcilik sözleşmesine istinaden gerçekleştiren davacı adına tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2…. Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 17/11/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY :
Temyiz isteminin süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin bölge idare mahkemesi kararının kaldırılmasından sonra dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan davanın reddine dair karara yönelik istinaf başvurusunun reddine dair bölge idare mahkemesi kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle uygun görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, kararın onanması gerektiği oyu ile, karara katılmıyoruz.