MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalı ile arasında imzalanan 18.12.2006 tarihli Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi ile sanayi içerisinde bulunan, tapuda 374 ada 14 parsel sayılı taşınmazın 110.250,00TL bedelle kendisine tahsis edildiğini, davalı tarafından alınan 07.04.2010 tarihli karar ile sözleşmeye göre tahsis edilen parselde 1 yıl içerisinde herhangi bir tesis yapılmaması nedeniyle tahsis kararının iptal edildiğini belirterek, verilen iptal kararının usulüne uygun olmadığından iptal kararının iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, tahsisi iptal edilen taşınmazın, 24.05.2010 yılında başka bir şirkete tapuda devredildiğini belirterek, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Uyuşmazlık, yazılı yargılama usulüne göre açılmış bir davada, öninceleme duruşmasında karar verilip verilmeyeceğine ilişkindir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul hukukumuzda ilk derece yargılamasının beş temel aşamadan oluşması öngörülmüştür. Bunlar sırası ile; dilekçelerin karşılıklı verilmesi, ön inceleme, tahkikat, sözlü yargılama ve hükümdür. Bu aşamalar içinde yeni olan ise ön inceleme aşamasıdır. HMK’nın “ön incelemenin kapsamı” başlıklı 137. maddesinde “dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra ön inceleme yapılacağı, 138. maddesi dikkate alınarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinden karar verileceği, gerektiği takdirde bu konuda karar verilmeden önce, tarafların ön inceleme duruşmasında dinlenebileceği, ön inceleme duruşmasında tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde uyuşmazlık konularını tam olarak belirleyebileceği, hazırlık işlemleri ile tarafların delillerini sunmaları ve delillerin toplanması için gereken işlemleri yapacağı, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği davalarda onları sulhe veya arabuluculuğa teşvik edeceği ve bu hususların tutanağa geçirileceği belirtilmiştir. Öninceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar ile sınırlı olmak üzere tanık dinleme, belge inceleme, bilirkişi görüşü alma, keşif yapma ve yemin teklif etme gibi işlemler yapılabilir, ancak tahkikata yönelik işlemler yapılamaz. Ön inceleme tamamlanmadan ve gerekli kararlar alınmadan tahkikata geçilemez ve tahkikat için duruşma günü verilemez (md. 137/2, md 320/3).
Bununla birlikte HMK"nın 27. maddesinde belirtildiği üzere davanın taraflarının, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakları mevcut olup, bu hak çerçevesinde tarafların açıklama ve ispat hakkını kullanabilmeleri gerekmektedir. Şu halde, dava şartları ve ilk itirazlar, sulhe teşvik gibi konular öninceleme safhasında mutlaka tutanağa geçirilip ön inceleme aşamasının icrası ve dairemizin uygulamasına göre duruşma açılması zorunludur.
Yukarıda açıklanan düzenlemeler ve içtihatlar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; ön inceleme duruşmasında ön incelemeye ilişkin dava dilekçesinin özetlendiği, dava şartları ve ilk itirazların incelendiği, bununla birlikte uyuşmazlık tespitinin yapılmadığı, tarafların sulhe teşvik edilmediği, taraf vekillerine birer defa söz verildiği, davacı vekilinin "dava konusu taşınmazın satışından haberimiz yoktu, müvekkilim ile görüşüp beyanda bulunmak üzere süre talep ederim." dediği, mahkemece süre talebinin değerlendirilmediği, araştırılacak başka husus kalmadığı gerekçesi ile tahkikat için başka bir gün verilmeden duruşmaya son verildiği ve kararın tefhim edildiği anlaşılmıştır. Hal böyle olunca; mahkemece, öninceleme aşaması tamamlandıktan tahkikat aşamasına geçilip, duruşma açılıp, tarafların iddia ve savunmada bulunmalarına imkan sağlandıktan sonra tarafların tüm delilleri toplanarak hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, önincelemede hüküm tesis edilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-Bozma nedenine göre davacının sair temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, 2. bentte açıklanan nedenle davacının sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 16/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.